BLOG

Avrupa Birliği (AB), Rus buğdayının Afrika ve Ortadoğu’da artan hakimiyeti nedeniyle bölgede pazar payını kaybediyor.

Ukrayna savaşı sebebiyle küresel gıda krizi endişeleri artarken, Ukrayna’nın 20 milyon ton tahılı silolarda ihraç edilmeyi bekliyor. Rusya, kendine yönelik yaptırımların gevşetilmesi karşılığında Ukrayna'nın Karadeniz limanlarındaki blokajın kaldırılmasını teklif etti. Kiev ise bunu ‘şantaj’ olarak niteledi. Ukrayna’da bekleyen 20 milyon tahılın ihraç edilememesi halinde bir ay sonra hasat edilecek buğdayı depolayacak yer yok.

Moskova merkezli Tarımsal Pazar Çalışmaları Enstitüsü (IKAR), Rusya’nın 2022/2023 sezonu buğday üretim ve ihracat tahminini artırdı. IKAR’a göre Rusya, yeni sezonda 85 milyon ton buğday üretecek, bunun 39 milyon tonunu dünya piyasalarına ihraç edecek.

Dünya tahıl arzını olumsuz etkileyen Rusya-Ukrayna savaşının ardından buğday ihracatına kısıtlama getiren ülkeler arasında Kazakistan da katıldı. Orta Asya ülkeleri için hayatî bir tedarikçi olan Kazakistan, en az 15 Haziran'a kadar yürürlükte kalacak kota uygulaması kapsamında buğday ihracatını 1 milyon tonla, un ihracatını da 300 bin tonla sınırladı. Kazak değirmenciler ise buğday stoklarının bitmekte olduğu ve kepenk kapatmak zorunda kalacakları uyarısında bulunuyor.

ABD Tarım Bakanlığı, 2021/22 sezonu küresel buğday ihracatı tahminini geçen aya göre aşağı yönlü olarak revize ederek 200.1 milyon ton olarak değiştirdi.

Buğdayda ithalatçı olan Brezilya, Ukrayna-Rusya savaşı sebebiyle buğday fiyatlarının son 14 yılın zirvesine çıkmasını fırsata çevirmek istiyor. Brezilya, buğday ekili arazilerini artırarak net buğday ihracatçısı olmayı hedefliyor.

Dünyanın iki tahıl devi Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş sebebiyle Karadeniz’den buğday ihracatında yaklaşık 11 milyon tonluk azalış beklenirken, iki yıldır yüksek rekolte elde eden Hindistan bu açığı doldurup pazar payını artırmak istiyor. Yeni Delhi, buğday tedarikini güvence altına almak isteyen Mısır, İsrail, Umman, Nijerya ve Güney Afrika ile görüşüyor.

Fransa merkezli tarımsal danışmanlık şirketi Strategie Grains’e göre dünyanın iki tahıl devi Rusya ile Ukrayna arasında devam eden savaş sebebiyle Karadeniz’den buğday ihracatında yaklaşık 11 milyon tonluk azalış yaşanabilir.

Rusya, Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçı Donetsk ve Luhansk'ın bağımsızlığını tanımasının ardından bu iki bölgeye askerî güç gönderme kararı aldı. Dünya buğday ihracatının dörtte birinden fazlasını karşılayan iki ülke arasındaki muhtemel çatışma, Karadeniz’den tahıl sevkiyatını etkileyebilir. Reuters’a konuşan Singapur merkezli bir tahıl tüccarı, “Gemiler, savaş riski nedeniyle Karadeniz'e girmekten kaçınıyor.” dedi.

Dünyanın ikinci en büyük buğday yetiştiricisi Hindistan ve beşinci büyük buğday üreticisi Avustralya’nın, 2021-22 sezonunda toplam 143 milyon ton buğday üretmesi bekleniyor. İki ülkenin bu sezon dünya piyasalarına 32.5 milyon ton buğday tedarik etmesi öngörülüyor. Bu rakam, 2015-2020 yılları arasındaki ortalamanın iki katı.

Mısır ihracatında dünya 7.’si, buğday ihracatında da dünyanın ilk 15 ülkesi arasında yer alan Sırbistan, kendisine yeni tahıl pazarları bulma hedefiyle Kahire ile işbirliğine gidiyor. Sırbistan; Ortadoğu, Afrika ve Batı Asya’ya tahıl göndermek üzere Süveyş Kanalı ekonomik bölgesinde silolar inşa etmek istiyor.