“Piyasadaki genel eğilim ve tahmin raporları, yüksek üretim ve satış baskısına işaret ediyor. Fakat yeni tahmin raporlarının olumlu gelmesi, alımların artmasına yol açabilir. Uzun vadede ise bu üretim miktarları devam ettikçe fiyatların gerilemesi yüksek olasılık olarak görünmektedir.” Ağustos ayında tepki alımları ve buğday fiyatında destek oluşturma çabaları vardı. Buğday fiyatı, yeni sezona yönelik üretim tahminlerinin açıklanmasıyla beraber, Mayıs ayından bu yana hızla gerileyerek yaklaşık yüzde 29 değer kaybetmişti. Ağustos ayı başında tepki alımlarının arttığı görüldü. Fakat bu yükseliş kalıcı olmadı ve yatay kanal içerisine girildi. Buğday fiyatı, Temmuz ayından bu yana defalarca test ettiği bölgede tutunmayı başardı. Buğday üretim tahminleri, önceki aya göre beklenmedik bir artış göstermesine rağmen piyasanın tepkisi sert olmadı. İlk açıklamalar sonrası satış gelse de sonradan toparlanarak yatay bantta hareket oldu. Oysa üretimin geçen senenin bile üzerine çıkması bekleniyor. Aynı zamanda buğday stokları da rekor seviyelere yükseldi. Buğday piyasasındaki arz tarafının güçlü olması, aşağı yönlü fiyat beklentilerine yol açıyor. Fakat piyasa şimdilik bunu görmezden geldi. Kısa sürede yaşanan yüzde 29 düşüş sonrasında, bazı kısa pozisyonların kapandığını görüyoruz. Ayrıca Ukrayna ve Rusya arasında yeniden tansiyonun yükselmesi, buğday piyasasında endişelere neden oldu. Böylece Ağustos ayında buğday işlemlerinde daha dengeli bir piyasa yaşanmış oldu. TÜRKİYE BUĞDAY İTHALATI 5 MİLYON TONU AŞABİLİR Türkiye’de buğday hasadı devam ediyor. Yerel buğday fiyatları ay boyunca dalgalı bir seyir izledi ama ay sonunda hemen hemen aynı seviyelerdeydi. Fiyatın dalgalı bir seyir izlemesinde bölgesel üretim farklılıkları etkili oluyor. Özellikle İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerindeki kayıp miktarının daha yüksek olması beklenirken, Marmara bölgesinde ise yüksek üretim var. Fakat Türkiye’deki buğday rekoltesinde düşüş olması kaçınılmaz. Üretimde kuraklık nedeniyle uğranılan kaybın yüzde 20’yi aşabileceği belirtilirken, yerel fiyatların da küresel fiyatlara göre yüksek kaldığı görülmektedir. Türkiye buğday ithal eden bir ülke. Türkiye’nin son beş yıldaki buğday ithalatı ortalaması 3,7 milyon ton seviyesinde bulunuyor. Kuraklık nedeniyle buğday ithalatı bu sene 5 milyon tonu aşabilir. İhracat tarafında ise dezavantajlı konuma geldi. AYLIK BAZDA EN YÜKSEK ARTIŞ: 10 MİLYON TON ABD Tarım Bakanlığı’nın yayınladığı tahmin raporuna göre üretim miktarı önceki aya göre 10,92 milyon ton artış gösterdi. Böylece üretim rakamı 716,09 milyon tona ulaştı. Tahminlerde görülen aylık bazdaki artış, şimdiye kadar ki en yüksek artış olabilir. Bu miktardaki artış nedeniyle raporun hata payına yönelik eleştiriler de geliyor. Bir ay içerisinde tahminlerde bu kadar değişime gidilmesi, olağan olarak görülmemektedir. 716,09 milyon tona yükseltilen üretim tahmini, geçen seneye göre 2,02 milyon ton artışa işaret ediyor. Fakat geçen senenin rekor üretim yıllarından biri olduğu düşünüldüğünde, yeni sezon üretim tahmininin aslında ne kadar yüksek bir artışa işaret ettiği daha iyi anlaşılmaktadır. Üretimdeki artışla beraber dönem sonu stoklarında da artış bekleniyor. Dönemi sonu stokları 3,42 milyon ton artışla 192,96 milyon tona yükselecek. Yani dünya buğday üretiminin yaklaşık yüzde 27’si stoklara gidiyor. Üretim tahminlerinde yüksek miktarda sapmaya neden olan ülke ise Rusya oldu. Rusya’daki buğday üretimi, elverişli hava koşulları sayesinde 6 milyon ton artış gösterdi. 59 milyon tona yükselen Rusya’daki buğday üretim tahmini, ihracatta artış beklentisine yol açıyor. Bu açıdan bakıldığında bu sene Türkiye’nin Rusya’dan buğday ithalatında artış görülmesi çok yüksek olasılıktır. Rusya’nın buğday ihracatındaki artış ile küresel piyasalardaki buğday arzının artacağı beklentisi var. Üretimde önceki aya göre artış beklenen bir diğer ülke ise Çin. Çin’deki buğday üretim tahmini önceki aya göre 2 milyon ton artış gösterdi. Çin’deki üretimin artması, buğday ithalatının azalmasına yol açacaktır. Çin’in önemli bir buğday ithalatçısı olduğu düşünüldüğünde küresel talebe olumsuz etkisi olacağı tahmin ediliyor. Son olarak ABD’nin buğday üretim tahmini ise önceki aya göre 1,03 milyon ton yükseldi. Rusya, Çin ve ABD’deki elverişli havanın buğday üretimini desteklemesiyle, dünya üretim tahminlerinde 10,92 milyon ton artış olması bekleniyor. Hep üretim tarafına baktık fakat üretim kadar olmasa da tüketim tahminleri de önceki aya göre 6,87 milyon ton yükseldi. Geçen seneye göre 740 bin ton artış var. Avrupa Bölgesi’nde artan tüketim var. İlave olarak Kuzey Afrika, Hindistan, Ukrayna ve Rusya’da buğday tüketiminin arttığı görülmektedir. IGC’NİN ARTIŞ ÖNGÖRÜSÜ 3 MİLYON TON Uluslararası Hububat Konseyi (IGC), dünya buğday üretim tahminini önceki aya göre 3 milyon ton yükseltti. Böylece küresel buğday üretimi, 702 milyon tona ulaşacak. Geçen seneye göre üretim miktarında 8 milyon ton düşüş var. IGC’nin üretim tahminleri USDA ile çelişiyor. İki kurumun açıklamaları arasında sadece 10 gün olduğu düşünüldüğünde bu miktardaki bir farkı açıklamak çok kolay değil. Üretim tarafında farklı rakamlar olsa bile dönem sonu stokları hemen hemen aynı seviyede bulunuyor. IGC dönem sonu stok tahminini 193 milyon tona yükseltti. Raporda, Rusya ve Ukrayna’daki üretim artışına dikkat çekiliyor. Kuzey Afrika’daki beklenen üretim düşüşü ile dünya buğday üretiminin yıllık bazda yüzde 1 düşeceği tahmin ediliyor. Güney Asya ve Afrika ile Avrupa Bölgesi’nde artan tüketim talebi var. Bunun sonucunda yıllık bazdaki tüketim artışının 8 milyon ton olması bekleniyor. Zaten IGC ve USDA arasındaki en temel farklılıklardan bir tanesi de tüketimde görülen bu artış olarak gösterilebilir. SATIŞ BASKISI ARTABİLİR Sonuç olarak, hububat piyasalarında küresel tahmin gerçekleştiren iki kuruluşun tahmin ortalamaları göz önüne alındığında, dünya buğday üretiminin ortalama 709,04 milyon ton olması bekleniyor. Bu rakam önceki aya göre 3 milyon ton artışa işaret ediyor. Aylık tahminlerdeki artış eğilimi devam ediyor. Yeni sezona yönelik tahminler ilk açıklandığı aydan bu yana her ay yukarı yönlü revize edildi. Üretim tahminlerindeki bu artış sonrası vadeli işlemlerdeki satış baskısının artması da normal karşılanabilir. Şikago Ticaret Borsası’nda Aralık vadeli buğday fiyatı, Mayıs ayında başlayan sert düşüş sonrası yatay bantta toparlanma çabası içerisine girdi. Gelen olumsuz üretim tahminlerine rağmen tutunmayı başardı. Bu gelişme, buğdayın güç topladığına yönelik beklentileri artırıyor. Yeni tahmin raporu öncesinde yükseliş gösteren buğday fiyatı, artan üretim tahminleri ile yeniden alt banda geri dönmüştü. Bu seviyede yeniden denge oluşturma çabaları görülüyor. 545 cent/bushel seviyesi, kısa vadeli referans noktası olarak kabul edilmektedir. Bu seviyenin üzerinde kaldıkça buğday işlemlerinde güçlenme eğilimi devam edecektir. Bu seviyenin aşağı yönlü geçilmesi durumunda ise satışlar hızlanabilir. Yukarı yönlü hareketlerde 580 ve daha sonra 600 cent/bushel seviyesi öne çıkıyor. Piyasadaki genel eğilim ve tahmin raporları, yüksek üretim ve satış baskısına işaret ediyor. Fakat yeni tahmin raporlarının olumlu gelmesi, alımların artmasına yol açabilir. Uzun vadede ise bu üretim miktarları devam ettikçe fiyatların gerilemesi yüksek olasılık olarak görünmektedir. Uzun vadeli trendin destek noktası 425 cent/bushel seviyesinde bulunuyor. Eğer üretim ve tüketim beklentileri bu şekilde kalmaya devam ederse, 425 cent/bushel seviyelerine doğru bir hareket bile görülebilir. Bu nedenle yatırımcıların yukarı yönlü hareketlerin şimdilik tepki hareketi olarak kalabileceğini göz önüne almaları yararlı olacaktır.