Rusya ile savaşa rağmen Ukrayna’nın Karadeniz limanlarından güvenli hububat ihracatına imkan tanıyan Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nın akıbeti belirsizliğini koruyor. Birleşmiş Milletler ve Türkiye, dünya gıda güvenliği için hayatî önemdeki anlaşmanın uzatılması için yoğun diplomasi yürütüyor. Bu çerçevede en son 10 ve 11 Mayıs’ta İstanbul’da Türkiye, Rusya ve Ukrayna savunma bakan yardımcıları ile BM yetkilileri arasında dörtlü formatta toplantılar gerçekleştirildi. İstanbul müzakerelerinden mutabakat için ilerleme sağlandığı ifade edilse de henüz nihai bir uzlaşma yok. BM’yi İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Martin Griffiths, anlaşmanın uzatılmasına yönelik çabaların gelecek günlerde devam edeceğini açıklamasına rağmen tarafların, yeniden ne zaman ve nerede masaya oturacağına dair bir karar bulunmuyor.

Moskova, tahıl ve gübre ihracatının önündeki engellerin kaldırılmasına yönelik talepler karşılanmadığı takdirde anlaşmanın 18 Mayıs’tan sonraya uzatılmasını kabul etmeyeceğini belirtiyor. Tahıl Koridoru Anlaşması kapsamında geçtiğimiz ağustos ayından bu yana Karadeniz üzerinden 30 milyon tonun üzerinde tahıl dünya pazarlarına ulaştırıldı. 

Müzakerelere dair 15 Mayıs’ta gazetecilere bilgi veren Ukrayna Dışişleri Bakanlığı diplomatlarından Olha Trofimtseva, Türkiye’deki görüşmelerde anlaşmanın geleceği konusunda çelişkili sinyaller aldıklarını söyleyerek, “Genel olarak müzakerelerden sonra durum pek değişmedi. Tahıl anlaşması ve bunun devam etme olasılığına dair oldukça çelişkili bilgiler alıyoruz.” dedi. Anlaşmanın feshi ve Rusya’nın tahıl girişiminden çekilmesinin mümkün olduğunu aktaran Trofimtseva, “Ancak böyle bir gelişme, herkes için ve öncelikle Rus tarafı için durumun tırmanması anlamına gelecek ve kendileri için gelecekteki müzakere pozisyonlarını zorlaştıracak.” uyarısında bulundu. 

Batı yaptırımları sebebiyle tarımsal ürün ve gübre ihracında sorunlar yaşayan Rusya, anlaşmanın mayıs sonrasında da devam etmesine onay için önce kendi tarımsal ihracatının önündeki engellerin kaldırılmasını istiyor. Moskova bu kapsamda Rus Ziraat Bankası’nın SWIFT bankacılık sistemine dönebilmesini, Rus gemileri ve kargoları için sigorta ve limanlara erişim üzerindeki kısıtlamaların kaldırılmasını, Rus amonyakını Ukrayna’nın Karadeniz limanına taşıyan boru hattının yeniden faaliyete başlatılmasını ve Rus gübre şirketlerinin hesapları ve mali faaliyetleri üzerindeki engellerin kaldırılmasını talep ediyor.