Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) hazırladığı uluslararası gıda emtia fiyatları  endeksi, nisan ayında şeker, et ve pirinç fiyatlarındaki yükseliş dolayısıyla son bir yılda ilk kez artış gösterdi.

Yaygın olarak ticareti yapılan gıda emtialarının uluslararası fiyatlandırmalarındaki aylık değişimlerini takip eden FAO Gıda Fiyat Endeksi, Nisan 2023'te, mart ayına göre yüzde 0.6 artışla ortalama 127.2 puana yükseldi. Endeks, Nisan 2022'deki seviyesine kıyasla yüzde 19.7 daha düşük, fakat Nisan 2021'e göre hâlâ yüzde 5.2 daha yüksek bir değere sahip.

FAO Şeker Fiyat Endeksi, Hindistan, Çin, Tayland ve Avrupa Birliği'ndeki kuru hava şartları sebebiyle azalan üretim beklentileri ve sonuçları ile, Brezilya'da şeker kamışı hasadının yavaş başlaması ve şeker kamışı bazlı etanol talebini artırabilecek yüksek uluslararası ham petrol fiyatları nedeniyle, mart ayına göre yüzde 17.6 artarak Ekim 2011'den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.

FAO Et Fiyat Endeksi de başta domuz eti fiyatlarındaki artış olmak üzere, Asya'dan gelen ithalat talebi ve hayvan sağlığı sorunlarının yol açtığı üretim kısıtlamaları nedeniyle artan kümes hayvanı fiyatlarının etkisiyle, ay boyunca yüzde 1.3 yükseliş gösterdi. Uluslararası büyükbaş hayvan eti fiyatları da, özellikle ABD’de kesimlik sığır arzındaki düşüş nedeniyle, nisan ayında artış kaydetti.

BUĞDAY FİYATLARINDA STOK ETKİSİ

Pirinç dışındaki diğer başlıca tahıl fiyatları ise düşüş eğilimlerini sürdürdü. FAO Tahıl Fiyat Endeksi, mart ayına göre yüzde 1.7 düşerek, Nisan 2022 değerinin ortalama yüzde 19.8 altında seyretti. Uluslararası buğday fiyatları, çoğunlukla Avustralya ve Rusya’da ihraç edilebilir büyük stoklar sayesinde yüzde 2.3 oranında geriledi. Dünya mısır fiyatları, Güney Amerika'da devam eden hasatla birlikte mevsimsel olarak artan arz sebebiyle, yüzde 3.2 düşüş sergiledi. Öte yandan, özellikle Asya dışındaki yüksek girdi maliyetleri ve olumsuz hava koşulları sebebiyle azalan hasat koşullarında Asyalı alıcılara yapılan satışlar, uluslararası pirinç fiyatlarındaki artışı sürdürdü.

Nisan ayı endeksini değerlendiren FAO Baş Ekonomisti Maximo Torero, “Fiyatların gelişimini ve fiyatlardaki artışların nedenlerini çok yakından takip etmeye devam etmemiz önemli. Ekonomiler önemli yavaşlamalardan kurtuldukça talep artacak ve bu da gıda fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı yaratacaktır. Aynı zamanda pirinç fiyatlarındaki artış son derece endişe verici. Buğday ve mısırda başka artışların yaşanmaması için Karadeniz girişiminin yenilenmesi şart.” uyarısında bulundu.

FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi de nisanda yüzde 1.3 oranında gerileyerek, üst üste beşinci ayda düşüş kaydetti. Dünya palm yağı fiyatları istikrarlı seyrederken, soya, kolza ve ayçiçek yağı fiyatları Brezilya'da rekor sayılabilecek soya fasulyesi mahsulünün mevsimsel hasat yoğunluğuna bağlı olarak düşüş gösterdi.