Rusya hükümetinin kontrolündeki tahıl ticareti şirketi United Grain Company (UGC) bir yandan Cezayir ile ticaret imkanlarını araştırırken, diğer tandan Bangladeş’e satışları artırmayı hedefliyor. Rus şirketi, Mısır pazarını da elinde tutmayı amaçlıyor.
Rus devlet bankası VTB’ye ait olan UGC, tahıl ticaretinde hem yerli hem de uluslararası firmalarla daha sert bir rekabete gireceğinin sinyallerini veriyor. Reuters’ın sorularına cevap veren UGC yetkilileri, tahıl ihracatına ticaretten ziyade devletler arası önem taşıyan bir ilişki biçimi olarak gördüklerini belirtti.
Dünyanın en büyük tahıl ihracatçıları arasındaki Rusya’nın en önemli müşterileri arasında Türkiye, Mısır ve Bangladeş yer alıyor. Rusya’nın bu alandaki rakipleri ise ABD, Fransa ve Kanada. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, tarım ürünleri ihracatını önemli ölçüde artırmayı hedefliyor.
Karadeniz’de bir tahıl terminaline sahip olan UGC, ihracat altyapısına sahip olmasından dolayı yıllardır önemli bir rekabet anlayışına sahip. Ancak kendisine bağlı İsveç merkezli Grain Export şirketinin Mısır devletine ait GASC’nin ihalelerine aktif olarak katılmasına kadar UGC’nin ihracat hacmi düşük kalmıştı.
UGC yetkililer, Mısır’ın ihalelerine katılmaya devam edeceklerini ve bu pazardaki lider konumu sürdürmek istediklerini belirtti. Rus şirketi, 2019/20 döneminde Mısır’a ihracat miktarını ikiye katlayarak 2,7 milyon tona çıkarmıştı.
Şirket ayrıca, Ürdün hükümetine beş yıl sonra ilk kez Rus buğdayı satacağını açıkladı. Grain Export, haziran ayında Ürdün’e 60 bin ton buğday satmıştı. Ekim ayının ikinci yarısındaki sevkiyatın menşei opsiyonel. Ancak UGC, bu sevkiyatın Rusya’dan yapılacağı bilgisini verdi.
Cezayir ve Irak, önemli buğday pazarları arasında yer alan ancak kalite konusundaki endişelerden dolayı Rusya’dan buğday almayan son iki ülke olarak öne çıkıyor.
Yeni tip korona virüs salgını, bu iki pazarın Rus menşeli tahıllara açılmasına yönelik müzakereleri yavaşlattı. Ancak UGC, pandemi sona erdiğinde görüşmelerde ilerleme sağlanacağını umuyor.
RUSYA, KOMŞUSU ÇİN’E SATIŞ YAPAMIYOR
Tüm dünyadan buğday ithalatına hız veren Çin, Rusya’nın girmekte zorlandığı birkaç büyük pazar arasında yer alıyor. Çin bu sezon, son yedi yılın en büyük buğday ithalatını yapmaya hazırlanıyor ve ithalatını sadece iki yıl içerisinde neredeyse ikiye katlayacak.
Korona virüs karantinalarının ardından iç piyasada toparlanma sürecine giren Çin, gıda arzını garanti altına almayı hedefliyor. Bu, Fransa ve Avustralya gibi ülkeler için çok iyi bir haber.
Ancak Rusya, bu pastadan ancak küçük bir pay alabiliyor. Çünkü Çin, Rus buğdayının büyük bölümü için mantar hastalığı endişesinden dolayı ithalat izni vermiyor. Yine de iki ülke son yıllarda tarım alanında daha yakın ilişkiler geliştirdi.
Rusya, sadece ülkenin doğu bölgelerinde yetiştirilen buğdayı satın alan Çin’in, buğday yetiştirilen diğer bölgelerden elde edilen mahsullere de açılması için girişimlerini sürdürüyor.
Rusya bu adımla böylece global buğday pazarındaki payını artıracak ve diğer ihracatçı ülkelerle arasındaki rekabeti kızıştıracak. Bloomberg’e konuşan Moskova merkezli danışmanlık şirketi SovEcon’un Genel Müdürü Andrey Sizov, “Eğer Rusya bu pazara ciddi bir şekilde girerse, rekabet kızışacak. İzin verilen bölgeler listesi genişletilirse satışlar da artacak.” diyor.
Bereketli bir hasat dönemi geçiren ve 100’den fazla ülkeye buğday satan Rusya, en büyük buğday tedarikçisi unvanını bu yıl geri almaya hazırlanıyor.
Ancak Çin ve Cezayir gibi bazı pazarlar, Rus buğdayının gerekli şartları karşılayamamasından dolayı bu ülkeler arasında değil. Rusya’nın sadece doğu bölgelerinde yetiştirilen mahsul Çin’e satılabiliyor.
Çünkü ülkenin diğer bölgelerinde mantar hastalığıyla ilgili endişeler söz konusu. Rusya’nın bu konuda Çin’le yaptığı görüşmeler, korona virüs krizinden dolayı sekteye uğradı.
Rus tarım kuruluşu Rosselkhoznadzor temsilcisi Yulia Melano, “Çinli muhataplarımız, çeşitli bölgede denetim yaptıktan sonra ithalata izin veriyor ve pandemi sırasında bu denetimlerin yapılması mümkün değil.” dedi.
Beijing Orient Agribusiness Consultant Co. Ltd. şirketi analistlerinden Ma Wenfeng ise Rusya’dan gelen bazı ürünlerin Çin’deki değirmenlerin gereksinimlerini karşılamadığını ve kalitede istikrarın yakalanamadığını ifade etti. Çin’e giden mahsuller her zaman sıkı kalite denetimlerinden geçiriliyor.
Çin’in buğday ithalatının 2020-21 sezonunda bir önceki yıla göre %12 artarak 6 milyon tona ulaşması bekleniyor. Geçtiğimiz yıl Çin’e en çok buğday ihraç eden ülkeler Fransa, Kanada ve Avustralya olmuştu. Fransa’nın bu pazardaki payını koruyacağı, ABD’nin de Çin’e buğday satışını artıracağı öngörülüyor.