Son IGC tahıl raporu 2018/19 sezonunda tahıl üretiminde bir miktar düşüş öngörüyor. Rapora göre, tahıl ticaretinin altı kez art arda rekor kırmasının beklendiği sezonda buna bağlı olarak da stoklarda da azalma yaşanacak. 

Tahıl ticareti alanında uluslararası ticareti daha da güçlendirmeyi amaçlayan Uluslararası Hububat Konseyi (IGC) tahıl üretimi, ticareti ve stoklarına dair bilgilere yer veren aylık raporunu yayınladı. 26 Nisan tarihinde yayınlanan son rapora göre, 2018/19 sezonunda buğday üretimindeki düşüş kısmen mısır, arpa ve sorgum üretimindeki artışla telafi edilirken, tahıl üretim tahminlerinde küçük bir düşüş söz konusu. 2018/19 sezonunun mısır ve küresel tahıl ticareti istatistikleri anlamında art arda altıncı kez rekor kırması bekleniyor. Bu beklenti ise tahıl stoklarında birbirini takip eden düşüşlere işaret ediyor. Dünya soya fasulyesi üretiminde bu sezon beklentiler üretimin toparlanarak kendine geleceği yönünde seyrederken, tüketimdeki artışa bağlı olarak stoklarda küçük bir azalma olabilir. Öte yandan, Asyalı alıcıların devlet rezervlerini güçlü tutma yönündeki gayretleri nedeniyle 2018 ve 2019 yılında pirinç ticaretinin yüksek seyretmeye devam etmesi öngörülüyor.

Tahminlerdeki aylık değişiklikler göz önüne alındığında, buğday ve mısır üretimindeki artışlar sorgum, yulaf ve çavdardaki düşüşlerle dengelenirken, 2017/2018 toplam tahıl üretimi küçük bir miktar artış gösterecek. Envanter açılışlarının öncekinden fazla oluşu ve tüketimdeki düşüşle, kapanış stoklarına dair rakamlarda aylık bazda yükselme yaşanacak olsa da yıllık planda son beş yılda ilk kez bir düşüş yaşanacak ve 15 milyon tonluk bir azalma söz konusu olacak. Buğday ve mısırda kırılan rekorların da etkisiyle ticaret hacmi tahminleri, rakamın gelmiş geçmiş en yüksek seviyeye çıkacağını söylüyor. 2018/19 toplam tahıl üretim tahmini aylık tahminler bazında az bir değişiklikle 2 milyar 88 milyon ton olarak hesaplanırken, -ABD, Hindistan ve Avustralya’da dâhil – buğdayda bir düşüş ve AB ve Çin’in etkisiyle mısırda dengeleyici bir atış görünüyor. Her ne kadar açılış stoklarının eksiye nispetle daha geniş olması kullanılabilirlik imkânlarını artırsa da, bu fazlalığın tüketimdeki artış tarafından emileceği nedeniyle aylık bazdaki stok devri tahminleri değişmedi. Ticaret hacmi istatistikleri de önceki raporun gösterdiği gibi 368 milyon tonluk rekorda sabitlendi. Arjantin’de baş gösteren düşüş Brezilya tarafından kısmen dengelenirken, 2017/18 sezonu için küresel soya fasulyesi üretimi tahminleri, 2 milyon ton daha düşerek 339 milyon tona indi ve yıllık bazda yüzde 2’lik bir düşüş gösterdi. Rapora göre, 2018/2019 küresel üretim miktarı öncekine kıyasla kısmen daha yüksek konumlandırılarak yıllık bazda 16 milyon ton artışla 355 milyon ton olarak öngörülüyor. Toplam kullanımın bir miktar azalmasıyla birlikte, envanterin yıllık bazda küçük bir miktar düşüşle 40 milyon ton olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Ticaret hacmi tahmini bir önceki rapora göre düşüş kaydetse de önceki yıla göre 5 milyon ton artarak yeni bir zirveye ulaşacak ve 157 milyon ton olacak. Asyalı kilit alıcıların diğer ürünlerdeki azalmayı dengeleyeceklerine dair tahminlerde artış yaşanırken, 2018 yılı dünya pirinç ticaretinde değişiklik beklenmiyor. 2018/19 pirinç üretimi öngörüleri ise Mart ayı raporlarına göre kısmen artarak yıllık bazda ise temelde ana ihracatçıların kazanımlarına bağlı olarak 7 milyon tonluk bir artış kaydederek 493 milyon tonla bir rekora işaret ediyor. Arzdaki artış daha fazla tüketime gidecek şekilde kanalize edilirken, stok devirleri aylık bazda 123 milyon tonla oldukça sabit bir görüntü veriyor. Ticaret 2019 yılında bir miktar yüksek olarak tahmin ediliyor. Küresel ihracat fiyatları geçen ay da artmaya devam etti, IGC Tahıl ve Yağlı tohumlar endeksi (GOI) yüzde 4 oranında arttı.

Rapora göre, hasadın daha az olmasına rağmen, rekor düzeydeki açılış stokları 2017/18 sezonunda toplam tahıl arzının yeni bir zirveye çıkmasına neden oldu. Mısır için yem ve sanayi taleplerindeki artışa bağlı olarak tüketim yeni bir zirveyi zorluyor. Her ne kadar buğday stokları 18 milyon tonluk bir artış kaydedecek olsa da, mısırdaki 29 milyonluk ve arpadaki 2 milyonluk azalma bu artışa kıyasla ağır basacak. Buğday, mısır ve arpa nakliyesindeki artışla dünya ticaretini bir rekor bekliyor. 2018/19 yılı tahminlerine göre, toplam tahıl üretimi geçen yılın küçük bir miktar alında kalacak, devirlerin de düşük olması nedeniyle genelde kullanıma hazır miktarlarda yüzde 1 civarında bir düşüş yaşanacak. Bu büyük ölçüde mısır arzındaki düşüşle alakalı ve bu tahılın tüketimi artış göstermeye hazırlanırken, stoklarda başka bir düşüş beklentisi söz konusu. Toplam tahıl envanterindeki 51 milyon tonluk düşüş tahmini mısırdaki 45 milyonluk ve buğdaydaki 6 milyonluk düşüşü içeriyor. Tahıl ticaretinde yeni bir zirve bekleniyor. Bunun içinde buğday ve mısır rekorları, arpanın son üç sezonun en yüksek düzeyine ulaşması ve sorgumun dört yıldır art arda geri çekilmesi mevcut. Sorgum ticareti ise büyük ölçüde Çin’in ihtiyaçlarına göre şekillenecek.

2017/18 sezonunda dünya soya üretiminin yıllık bazda yüzde 2’lik bir düşüş kaydederek 339 milyon ton olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Birçok üreticinin ciddi miktarlarda mahsul alacak olmasına rağmen yaşanan bu durum, köyü hava şartlarından etkilenen Arjantin’de piyasanın alt üst oluşuna bağlanıyor. Stok devirlerinin ise yıllık bazda yüzde 14’lük bir düşüşle 41 milyon ton olması bekleniyor. Düşüşün çoğunluğunun ise ana ihracatçılardan kaynaklanacağı öngörülüyor. Ticaretin yıllık bazda %3’lük bir artış sergileyerek 152 milyon ton olabileceği kaydedilirken, lider üreticilerin kesin olmayan alan kazanımları sayesinde küresel üretimi 2018/ 19 sezonunda yeniden belini doğrultabilir. Diğer taraftan tüketimin artacağı tahminleri stokların 40 milyon tona ineceğini işaret ediyor. Hazırlıklar, küresel ithalat talebinin 157 milyon tonluk rekora koşacağı tahminine göre yapılıyor. Asya’daki artış çoğunlukla başka yerlerdeki düşüşlerle dengelenirken, 2017/18 sezonu için küresel pirinç üretimi 486 milyon tonla yıllık bazda küçük bir düşüş beklentisi gösteriyor. Ana ihracatçılardaki azalmaya karşın Çin’de gerçekleşen birikme, küresel rezervlerin toplamda 123 milyon tonla sabit kalacağını söylüyor. Asya’da devletin yerel arzı artırma çabalarının sonucu olarak ticaret hacmi 2018 yılında yüksek olabilir.