Londra merkezli IGC’nin son raporuna göre, 2018/19 sezonunda dünya tahıl üretiminde küçük bir düşüş öngörülüyor. Ancak açılış stoklarının azlığı nedeniyle toplam arzda sadece yüzde 1’lik düşüş görünüyor. Tüketimdeki artışın devam etmesi ile de tahıl stoklarının azalmaya devam edeceği tahmin ediliyor. Ve 2018/19 sezonunun tahıl ticareti için art arda altıncı rekor yılı olması bekleniyor. USDA’nın Dünya Tarım Üretimi raporunda ise Rusya’nın 2018/19’daki tahıl üretimi, geçen yılki rekor 85 milyon tonun altında inerek 72 milyon tonda kalacak.

Uluslararası Hububat Konseyi (IGC) mayıs ayı sonunda açıkladığı raporda 2017/18 sezonu dünya toplam tahıl (buğday ve iri taneliler) üretimi rakamını, 2 milyon tonluk bir azalmayla 2 milyar 91 milyon ton olarak verdi. Bu düşüş, büyük ölçüde Brezilya’daki mısır üretimindeki azalmadan kaynaklandı. Büyük ölçüde İran stoklarıyla ilgili rakamlarda yapılan düzenlemeler nedeniyle mısır dünya kapanış stoklarında ise 8 milyon tonluk azalma yaşandı. Ancak yıllık bazda bu düşüş 17 milyon ton olarak hesaplandı. Buğday, arpa ve sorgumdaki artışın mısırdaki düşüşleri aşması üzerine toplam ticaret tahminleri aylık bazda 1 milyon ton yukarı çekildi.

Buğday, mısır ve arpadaki artışın ve buna mukabil sorgumdaki azalmanın sonucu olarak, 2018/19 sezonuna dair toplam tahıl üretimi tahmini ise aylık bazda 2 milyon ton artırılarak 2 milyar 89 milyon ton olarak verildi. Devreden stoklara dair tahminler 4 milyon ton azaltılarak 556 milyon olarak kaydedildi. Yıllık bazdaki düşüş ise 47 milyon ton oldu. Ticaret hacmine dair tahminler ise bir önceki rapora kıyasla 1 milyon ton artarak 369 milyon tonla yeni bir zirveyi gördü.

Rapora göre, dünya soya fasulyesi üretim tahmini Arjantin, Hindistan ve Paraguay’daki düşüşlerin Brezilya’daki artışa baskın gelmesi üzerine 3 milyon ton azalarak 336 milyon tona düştü. Ana üreticilerin rakamlarındaki değişikliklerin de yansıtılmasıyla 2018/19 küresel mahsulü %4’lük küçük bir artışla 356 milyon tona geliyor. Devralınan stoklar aylık bazda daha düşük. Ancak 40 milyon tonluk dünya stoklarında kayda değer bir değişiklik söz konusu değil. Arjantin’deki mahsullerin potansiyel olarak ABD’deki muhtemel bir düşüşü telafi edecek kadar fazla olması ihtimaline binaen, ana ihracatçıların rezervleri yıllık bazda belini doğrultması mümkün olabilir. Global ithalat talebi de 1 milyon ton daralmayla 156 milyon ton seviyesinde öngörülüyor.

PİRİNÇ ÜRETİMİNDE 3 MİLYON TONLUK DÜŞÜŞ IGC’nin raporuna göre, pirinç piyasasında artacağı tahmin edilen arz, kullanım rakamlarındaki artışla karşılanacak ve bu nedenle 2017/18 stoklarından aylık değişiklik gözlemlenmeyecek.  Üretime dair manzaraya bakıldığında ise büyük ölçüde Çin’deki düşüşlerden kaynaklı olmak üzere 3 milyon tonluk bir azalma ile üretim rakamının 490 milyon ton olacağı tahmin ediliyor. Kısmen Çin’deki düşüşlerden kaynaklanacak şekilde sezon sonu stoklarında da düşüş bekleniyor. 2018’de ticaret hacmi rakamları ise yıllık bazda 48 milyon ton artış göstererek rekor tazeledi.

TOPLAM TAHIL STOKLARI 2012’DEN BU YANA İLK KEZ ERİYECEK 2017/18 sezonunda toplam tahıl üretimi geçen yılın rekor rakamlarına kıyasla yüzde 2 daha düşük olarak gerçekleşti. Ancak sezon başında stokların yüksek olması arzlarda art arda beşinci yıl artışa neden oldu. Bununla beraber, tüketimin de yeni bir zirve görmesi etmesi bekleniyor. Bunun sonucu olarak stoklarda 2012/13 sezonundan bu yana ilk kez erime gözlemlenecek.Arpa ve mısır nakliyatındaki pozitif performansın da etkisiyle, hesaplar temmuz-haziran arası ticaret hacminin ise gelmiş geçmiş en yüksek seviyeye çıkacağı öngörüsüne göre yapılıyor.

Azalan buğday hasadının tamamına yakını mısır, arpa ve sorgum mahsulüyle dengelenirken, 2018/19 sezonundaki toplam tahıl üretimi geçen sezonun bir miktar altında kalacak gibi görünüyor. Ancak açılış stoklarının düşük olduğu hesaba katıldığında, toplam arz son üç yılın en düşük düzeyine iniyor.

Piyasa, yine tüketimin artacağı bir yıla hazırlanıyor. Zira; gıda, yem ve endüstriyel kullanım kalemlerinin her birinde artış bekleniyor. Bir sonraki yıla devreden küresel stoklar bir yıl daha düşüş sinyalleri veriyor. Buna bağlı olarak stokların sezon sonunda son dört yılın en düşük seviyesine geleceği öngörülüyor. Mısırdaki 47 milyon tonluk daralmanın hemen hemen tamamı ABD ve Çin kaynaklı görülüyor. Mısırdaki yeni zirvenin de etkisiyle, ticaret hacmi art arda altıncı kez artacak. Çin’in ABD sorgum ithalatına anti-damping araştırmasının ardından, bu ürünün küresel ölçekteki ticaret hacmi yıllık bazda bir miktar düşüş gösterecek olsa da göreceli olarak yüksek bir düzeyde kalacak.

SOYA FASULYESİNE AFRİKA’DAN YOĞUN TALEP Rapora göre, ABD ve Brezilya’daki rekor mahsule rağmen, dünya soya fasulyesi üretimi 2017/18 sezonunda yüzde 4’lük bir düşüş kaydederek 336 milyon tona gelecek. Söz konusu daralma büyük ölçüde Arjantin’deki tıkanmadan kaynaklanıyor. Hindistan, Paraguay, Ukrayna ve Uruguay’daki düşüşlerin de bu tabloda payı söz konusu. Stokların keskin bir düşüşle 39 milyon ton düzeyine gelmesi bekleniyor. Üretim yüzde 6’lık bir artışla 356 milyon tona ulaşarak belini doğrulturken 2018/19’da ekim alanında özellikle de Güney Afrika’da kazanımlar bekleniyor. Bununla beraber açılış stoklarının azalması ve rekor kullanım bir sonraki sezona devirlerin 40 milyon ton düzeyinde olmasını netice veriyor. Proteine ve bitkisel yağlara olan talebin artmasıyla ticaret hacminin büyümesi ve Asya’ya giden nakliyatın artırması bekleniyor. Rapora göre, iki büyük üretici olan Brezilya ve ABD eş zamanlı olarak ihracatlarını artıracak.

Özellikle Çin, Hindistan ve Tayland olmak üzere, Asya’daki kilit üreticilerin 2017/18 pirinç mahsulündeki artışları başka yerlerdeki azalmaları telafi ederken, toplam üretimin temelde aynı kalacağı tahmin ediliyor. Çin’deki nominal birikme ana ihracatçılardaki düşüşü fazlasıyla telafi ederken, kullanım miktarında yaşanacak küçük bir değişikliğin sonucu olarak stokların sabit kalması bekleniyor. Uluslararası değerlerde yıllık olarak artış yaşanacağı ve çiftçi desteğinin de devam edeceği farz edilirse, üretim yeni bir zirveye doğru yanaşırken 2018/19’da pirinç ekiminde yıllık bazda yüzde 1’lik bir artış gerçekleşecek. Büyümedeki mütevazı artışla beraber devreden miktarda da bir miktar daralma beklenebilir. Tek başına dünyadaki toplam pirinç üretiminin yüzde 60’ını gerçekleştiren Çin’de yerel üretimdeki düşüşe bağlı olarak stoklar bir miktar eriyebilir. Aynı zamanda Hindistan ve Tayland’da yaşanan ve bu durumu dengeleyen gelişmeler sonucu ana ihracatçıların stokları yıllık bazda sabit görünüyor. Afrikalı müşterilerin yoğun talebi de dikkate alındığında ticaret hacminin önümüzdeki iki sezonda artacağı öngörülüyor. Hindistan’ın ihracatta açık ara önde olması bekleniyor.

 RUS BUĞDAY VERİMİ REKORA YAKLAŞTI USDA’nın yayınladığı tarım raporuna göre geçen yıl buğday üretiminde 85 milyon tonla rekor kırarak zirveye oturan Rusya’nın 2018/19 sezonu rakamları 72 milyon ton olarak tahmin ediliyor.  Yüzde 15’lik düşüşe rağmen, bu rakam ülke tarihinin en iyi üçüncü seviyesi olacak. Ve hektar başına 2,77 ton olan verim tahminleri de geçen yılın ardından en iyi ikinci rakam olarak tarihe geçecek. USDA’nın raporu Rusya’nın Kırım’dan elde ettiği üretimi rakamların dışında tutuyor. Hasat edilen alan 27,3 milyon hektardan 26 milyon hektara düşecek. Kış buğdayı Rusya’nın Avrupa kısmında (Güney, Merkez, Volga ve Kuzey Kafkasya kısımları dâhil olacak şekilde) yetişiyor ve bu bölge tipik olarak ülkenin toplam buğday ekim arazilerinin yarısına tekabül ediyor. Üretimin yüzde 70’i buradan geliyor. Bahar buğdayı ise çoğunlukla Volga, Ural ve Sibirya bölgelerinde yetişiyor. Rusya’nın toplam buğday verimi tarım teknolojilerinin gelişmesinden verimi düşük bahar buğdayına karşılık kış buğdayının oranının artmasına varana dek birçok sebebe bağlı olarak 1990’lardan bu yana artıyor.

UKRAYNA BUĞDAY ÜRETİMİNDE KÜÇÜK BİR DARALMA YAŞAYACAK USDA, Ukrayna’nın 2018/19 sezonu için buğday üretimini 26,5 milyon olarak tahmin ediyor. Bu rakam geçen yılın yarım milyon, rekor hasadın elde edildiği 2015/16 sezonunun ise 0,8 milyon ton aşağısında kalıyor. USDA, Ukrayna istatistiklerine Kırım’dan gelen rakamları da dâhil ediyor. Ton başına verim de geçen yıla oranla yüzde 2, bir öncekine oranla ise yüzde 5 düşüş göstererek 3,96 ton olarak hesaplandı. Hasat edilen alan ise 6,7 milyon hektarla geçen seneyi bir miktar geride bırakacak.

Kış mahsulünü örten kalın kar tabakası don tehlikesini önlerken, erimenin geç olması ise güney-orta Ukrayna haricindeki bölgelerde bitkisel gelişimi geciktirdi. Ancak, nisan ayı boyunca mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıklar bu gecikmiş başlangıcı telafi etti. Nisan ayında hava koşulları olumlu seyrederken, nisan sonu bitki örtüsü indeksi genel olarak mahsulün canlılığının geçen yıldan daha iyi olduğunu gösteriyor. Ancak haftalarca süren kuru hava ve mevsim normallerinin üzerindeki sıcaklık Ukrayna’nın güneyinde toprağın nemini azalttı. Mayısın son ve haziranın ilk günlerindeki hava durumu potansiyel verimin belirlenmesinde son derece önemli rol oynayacak. Hasat tipik olarak temmuzun ilk günlerinde başlıyor.

ÇİN MISIR ÜRETİMİNİ ARTIRIYOR USDA Çin’in 2018/19 sezonu için mısır üretim düzeyini geçen yıla kıyasla yüzde 4’e tekabül eden 9,1 milyon tonluk ve son beş yılın ortalamasına kıyasla yüzde 3’lük bir artışla 225 milyon ton tahmininde bulunuyor. Hektar başına verimin geçen yıla kıyasla yüzde 1’lik bir artışla 6.16 tonluk rekor biz düzeyde olması bekleniyor. Ekili alanın geçen yıla oranla yüzde 3’lük artışla yaklaşık 1,1 milyon hektar olacağı, 2018 alanının önceki iki sezona göre sıçrama yapacağı bekleniyor. Zira, tarım politikasındaki değişiklik ve görece düşük piyasa fiyatları nedeniyle 2016 ve 2017 yıllarında mısır ekim alanı uzun vadeli yönelimin belirgin oranda altında idi. Çin mısırının yaklaşık yüzde 90’lık kısmı yem olarak kullanılıyor ve tem talebinde sıçrama yaşandığına dair haberler de mısır üretiminin artmasıyla sonuçlanabilir.

BREZİLYA MISIR ÜRETİMİ DÜŞÜYOR, SOYA FASULYESİ GEÇEN YILKİ REKORA DENK USDA’ya göre, 2017/18 mısır üretim rakamları geçen aya kıyasla 5 milyon ton veya yüzde 5’lik düşüşle ve geçen yıla kıyasla ise yüzde 12’lik 11,5 milyon ton düşüşle 87 milyon ton olacak. Ekili alanın geçen ayın istatistiklerine göre değişme sergilemeden, geçen yıla oranla ise yüzde 3’lük bir düşüşle 17,1 milyon hektar olması bekleniyor. Verimin ise güney bölgelerde ikinci ürün mısır üretim alanlarında yaşanan kıtlığa bağlı olarak geçen ayın rakamlarına kıyasla yüzde beş, geçen yılın rakamlarına kıyasla ise yüzde 9’luk bir düşüşle hektar başına 5,09 ton olması bekleniyor.

2018/19 için soya fasulyesi üretimi geçen yılın rekorunu egale edecek şekilde 117 milyon ton olarak öngörülüyor. Ekili arazilerin yüzde 4’e tekabül eden 1,4 milyon hektarlık bir artışla 36,5 milyon hektar olacağı tahmin ediliyor. Hektar başına verimin geçen yılın rakamları baz alındığında yüzde 4 düşerek 3,21 ton olması bekleniyor.