“USDA’nın son raporunda global buğday arzı tahminleri, Kazakistan ve Irak’ta üretimin düşmesinin öngörülmesi sebebiyle azaltıldı. AB ve Brezilya’dan yapılan ihracattaki artış beklentisinin, ABD ve Meksika ihracatındaki düşüş beklentisini fazlasıyla telafi edecek olması sebebiyle 2018/19 sezonundaki global buğday ticareti beklentisi ise yükseltildi. Dünya genelinde tüketim beklentisi ise 5,1 milyon ton azaltıldı. Rusya’nın geçtiğimiz yıl 33,6 milyon ton olan ihracatının 37 milyon tona yükselmesi ve önümüzdeki aylarda fiyatları manipüle edebileceği konuşuluyor.”
Elena Pitek (Neroba)
Analiz Departmanı Direktörü
Marcopolo Commodities SA
ABD Tarım Bakanlığının (USDA) 8 Mart tarihinde yayınlandığı son Dünya Tarımsal Arz ve Talep Tahminleri (WASDE) raporu, önceki sezondan devreden mısır miktarının tahminlerden biraz daha yüksek olduğuna işaret ediyor. Ama bu kesinlikle gerçeği yansıtıyor. Ticaret hareketli değildi ve talep de biraz daha zayıftı. Önceki aylarda fiyatlar, Güney Amerika mahsulü ve buğdayın pahalı olacağı beklentisiyle yükseliyordu. Ancak yenilenen rakamlarla birlikte, önde gelen alıcılar mısırın gerçekten de aşırı miktarda üretildiğini fark etti. Bir yandan yüksek arz, diğer yandan zayıf talep gelince fiyatlar üzerinde baskı söz konusu oldu. 2018/19 sezonunda ABD’deki mısırla ilgili manzara; etanol için daha az mısır kullanılması, ihracatın azalması, stokların artmasını içeriyor. ABD’de etanol yapımı için kullanılan mısır miktarı 25 milyon buşelden, 5,5 milyon buşele geriledi.
Brezilya’da mısır üretiminde değişiklik öngörülmüyor. Verim artışı beklentileri, ekim alanının daralmasıyla dengelendi. Hindistan’da üretimin artması, Güney Afrika’da ise azalması bekleniyor. Ama Hindistan Tarım Bakanlığı verilerine bakarsak, yaz ayında mısır üretiminin 20 milyon tondan 16 milyon tona düşeceği tahminini görüyoruz.
Avustralya’da iri taneli tahıl üretimi yükseltilirken, arpadaki yükselişin sorgumdaki düşüşü fazlasıyla telafi etmesi bekleniyor. Aslında kuru ve sıcak hava sebebiyle Avustralya’da üretim %10 ila 40 arasında azalacak, ancak piyasalar bu durumu zaten fiyatlamıştı.
2018/19 sezonunda global ticaretteki başlıca değişiklikler arasında; Arjantin ve Ukrayna’nın mısır ihracatındaki yükseliş, ABD için düşüş gösterilebilir. Çin’in 2018/19 sezonunda yapması beklenen iri taneli tahıl ithalatı tahmini düşürüldü. Özellikle sorgum ve arpa ithalatının azalması bekleniyor. AB ve Kanada için mısır ithalatı tahminleri yükseltildi. USDA raporundaki önemli değişikliklerden biri, ABD’nin mısır ihracatı tahmininin 1,9 milyon azaltılarak 60,33 milyon tona çekilmesi oldu. Buna, ABD’nin fiyat konusundaki rekabet gücünün azalması ve rakiplerin ihracatı artması gerekçe gösterildi. Chicago Ticaret Borsası, başlıca ürünlerin tamamıyla ilgili yüksek arz baskısı altında. ABD’nin kaybettiği pazarların Arjantin ve Ukrayna tarafından ele geçirilmesi bekleniyor. Bu ülkelerle ilgili ticaret tahminleri sırasıyla 1 milyon ton artışla 30 milyon tona ve 500 bin ton artışla 29 milyon tona yükseltildi. Ukrayna böylece dünyanın en büyük mısır ihracatçılar listesinde Brezilya ile üçüncülük yarışına girmiş oldu.
Ukrayna’daki bu 500 bin tonluk ihracat artışının AB’ye yapılması bekleniyor. Aynı zamanda, AB ile ilgili ithalat tahminleri de bu miktarda yükseltildi ve 21,5 milyon ton oldu. Ukrayna bu sezon 17 milyon ton mısır ihraç etmiş durumda ve Çin, Hindistan ve AB’den ekstra talepler bekliyor.
Dünya genelindeki mısır rekoltesi, Hindistan’la ilgili üretim tahminlerinin 1,7 milyon ton artışla 27,8 milyon tona yükseltilmesi dolayısıyla güncellendi. Güney Afrika’daki üretim tahmininin 500 bin ton azaltılarak 11 milyon tona gerilemesi, Hindistan’ın etkisini hafif şekilde azaltmış oldu. Ancak Hindistan hükümetinin üretim artışı bir yana, üretimde azalma beklediğinin, bunun yanında ithalat vergilerini azaltmaya hazır olduğunun da dikkate alınması gerek. Brezilya’nın mısır üretim tahmini 94,5 milyon tonda kalırken, verim artışı beklentilerini daralan ekim alanları dengeledi.
Dünya genelinde mısır tüketimi tahminleri ise Çin’den gelen 3 milyon tonluk güçlü talep sebebiyle yükseltildi. Bunda, ABD ile başlayan ticaret savaşları sebebiyle domuz çiftliklerinde soya fasulyesi kullanımının azaltılması ve bunun yerine mısıra yönelme politikası etkili oldu. Ancak mısırı mevcut stoklardan kullanacak olması sebebiyle, Çin’in mısır ithalatı beklentisi 5 milyon tonda kaldı. Dünya genelinde sezon sonu mısır stokları beklentisi ise 1,3 milyon tona azaltılarak 308 milyon tona düşürüldü.
Temel olarak, yakın gelecekte mısır piyasasında iyimser olmak için herhangi bir sebep söz konusu değil. Bu piyasada, Güney Amerika’nın daha çekici olduğunu söyleyebiliriz.
2018/19 dönemi için ABD buğdayında bu ay itibariyle görünen durum şöyle: arz artacak, ithalat azalacak, iç tüketim azalacak ve sezon sonu stokları artacak. Artması beklenen ithalat sayesinde arz tahmini 5 milyon buşel yükseltildi. İhracat tahmini 35 milyon buşel azaltılarak 965 milyon buşele indirildi. 2018/19 sezonu sonundaki stok beklentisi 45 milyon buşel artırılarak 1,055 milyar buşele yükseltildi. 2019/20 döneminde ise buğdaya don vurması sebebiyle hasat alanının son 100 yılın en düşük seviyesine gerilemesi bekleniyor.
Global buğday arzı tahminleri, Kazakistan ve Irak’ta üretimin düşmesinin öngörülmesi sebebiyle azaltıldı. AB ve Brezilya’dan yapılan ihracattaki artış beklentisinin, ABD ve Meksika ihracatındaki düşüş beklentisini fazlasıyla telafi edecek olması sebebiyle 2018/19 sezonundaki global buğday ticareti beklentisi de yükseltildi. AB ile ilgili ihracat tahmini 1 milyon ton artırıldı ve 23 milyon ton oldu. Cezayir, Fas ve Filipinler için ithalat tahminleri artırılırken; Bangladeş, AB, Meksika ve Venezuela için düşürüldü. Hindistan’da buğday tüketim tahminleri 3 milyon ton azaltılarak 95 milyon tona düşürüldü. Buna gerekçe olarak, resmi buğday stokları tahminin yukarıya doğru revize edilmesi gösterildi. Dünya genelinde tüketim beklentisi ise 5,1 milyon ton azaltıldı. Global sezon sonu stoku tahminleri 3 milyon ton artışla 270,5 milyon tona yükseldi.
Dünyanın en büyük buğday ithalatçısı olan Mısır, devlet ihalelerinde Rus buğdayına öncelik verme alışkanlığından vazgeçerek, daha iyi fiyata sahip Avrupa buğdayına yönelmeye başladı. Bu da piyasanın düşeceğine dair bir işaret olarak göze çarpıyor. Ancak hem Rusya hem de Ukrayna elindeki ürünleri satmış durumda. ABD ihracatı da güçlü durumda:
İthalat tahminleri Cezayir (+0,4 milyon ton artışla 7,4 milyon tona), Fas (+0,5 milyon ton artışla 3,5 milyon tona) ve Filipinler için (+0,5 milyon ton artışla to 6,3 milyon tona) yükseltilirken, Bangladeş için (-0,5 milyon ton düşüşle 5,5 millyon ton), AB, Meksika ve Venezuela için düşürüldü.
Karadeniz buğday ihracatı tahminleri değişmedi ve Rusya için 37 milyon ton, Ukrayna için 16,5 milyon ton ve Kazakistan için 8,5 milyon ton olarak korundu. Rusya’nın geçtiğimiz yıl 33,6 milyon ton olan ihracatının 37 milyon tona yükselmesi ve önümüzdeki aylarda fiyatları manipüle etmesi bekleniyor. Rusya’da rekoltenin ise 74 milyon tondan 78 milyon tona yükselmesi bekleniyor.
Ancak bugün için en ilginç haber, Karadeniz’de erken bahar hasadı. Rus hükümetinden yapılan açıklamaya göre, çiftçiler 11,6 bin hektarlık alana bahar arpası, 10,4 bin hektarlık alana bezelye, 0,3 bin hektarlık alana buğday ve 0,2 bin hektarlık alana yulaf ekti. Kış ürünleri söz konusu olduğunda ise 3,1 milyon hektara buğday, 25,6 hektara çavdar, 606,5 bin hektarlık alana arpa, 967,9 bin hektara kolza ekildi. Rus Tarım Bakanlığı’na göre, önümüzdeki yıl 80,5 milyon hektarlık alandan hasat yapılacak ve ekim alanları 2018’e göre yüzde 1,6 oranında artmış olacak.