Sırbistan, olumsuz hava şartları sebebiyle bu yıl geçen yıla oranla daha az buğday üretecek. 2018’deki 1 milyon 202 bin tonluk rekor üretimin ardından bu seneki rekolte yüzde 7 daha az olacak. Fakat bu yılki üretim, son beş yılın üretim ortalamasının üzerinde gerçekleşecek. Bu yüzden buğday ihracat rakamları ciddi bir şekilde etkilenmeyecek. Bu yılki buğday rekoltesinin 2,6 milyon ton seviyesinde olması beklenirken, 1.1 milyon ton buğdayın ihraç edilmesi bekleniyor

Sunchica Savovic Genel Sekreter Sırbistan Tahıl Birliği Sırbistan Tahıl Birliği, tahıl üreticileri ve ihracatçılarının 40 yıllık geleneği sürdürdüğü bir birliktir. 49 üye şirket arasında tahıl ve yağlı tohum üreticileri ve ihracatçıları, depolama ve buna eşlik eden kalite kontrol, mahsul koruma, tahıl nakliyesi ve liman işletmeciliği ile uğraşan şirketler bulunmaktadır. Sırbistan Tahıl Birliği üyesi şirketler, 980 bin hektarda üretim yapıyor ve 3.1 milyon ton tahıl ve yağlı tohum depolama kapasitesine sahipler. Sırbistan Tahıl Birliği’ne üye şirketler yıllık yaklaşık 3 milyon ton tahıl ve yağlı tohum ihraç ediyor. Birlik üyelerinin, 2008’den 2018’e kadarki dönemde Sırbistan’dan ihracatı yapılan tahıl ve yağlı tohumlar içindeki payı buğdayda %65 ila 87, mısırda %68 ila 86 ve yağlı tohumlarda (ayçiçeği, soya fasulyesi ve kolza) %89 ila 98 arasında değişmektedir.

Sırbistan’daki toplam tarımsal arazi 3.5 milyon hektardır. Ekilebilir araziler, ülkedeki toplam tarım arazisinin yaklaşık %73’ü olan 2.5 milyon hektarın biraz üzerindeki bir alanı temsil ediyor. Sırbistan’daki tahıl üretiminde, her yıl yaklaşık 1 milyon hektar büyüklüğünde bir alana ekilen mısır ön plana çıkıyor. Mısırı, 600 bin hektarla buğday takip ediyor. Bunun ardından 250 bin hektarla soya, 230 bin hektarla ayçiçeği, 80 bin hektarla arpa ve 50 bin hektar ile kolza tohumu geliyor.

Değişik ilim koşulları, üretimde farklı buğday çeşitleri ve tarımsal teknolojideki yenilikler, tüm kalite parametrelerinde çok geniş bir yelpaze sunuyor.

Sırbistan, rekoltenin büyüklüğüne bağlı olarak uluslararası piyalara yılda ortalama 840 bin ton ila 1 milyon 350 bin ton arasında buğday ve 2.5 ton ila 3.5 milyon ton arasında mısır göndermektedir. Son üç yılı temel alırsak, Sırbistan’da üretilen buğdayın; • Yüzde 12.33’ünün proteini, yüzde 11’in altında • Yüzde 12.34’ünün proteini, yüzde 11 ile 11.5 arasında • Yüzde 20’sinin proteini, yüzde 11.5 ile 12 arasında • Yüzde 28’sinin proteini, yüzde 12 ile 12.5 arasında • Yüzde 29’unun proteini, yüzde 12.5’in üstündedir.

Sırbistan, 2018 yılında 1 milyon 202 bin ton buğday ihraç ederek kendi rekorunu kırdı. Bu güzel ihracat rakamı, önceki iki yıldaki mükemmel verimden ve aynı zamanda Tuna limanlarında artan FOB parite satışlardan kaynaklandı. İhraç edilen bu buğdayın 600 bin tonu, Tuna Nehri üzerinden ihraç edilmiştir ki bu da toplam ihracatın yüzde 50’sine tekabül ediyor. (Bir yıl önce bu rakam sadece yüzde 6.67’ydi). 2018 yılında Sırbistan 176 bin 112 ton da buğday unu ihraç etti. Önceki sene bu rakam 235 bin 457 idi. Sırbistan’ın geleneksel olarak en önemli alıcıları Bosna Hersek, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti, Karadağ, Arnavutluk ve İtalya’dır.

Sırbistan Tahıl Birliği, BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) arasındaki son ortak proje olan “Gelişen Pazarlarda Tarım Ticaret Kapasitesi İnşası” çerçevesinde, Sırbistan Tahıl Birliği, haziran ayının ikinci haftasında SERBIA CROP TOUR 2019 etkinliğini düzenledi. Bu etkinlik, bu yılki buğday mahsulünün beklenen miktarını ve kalitesini belirlemek amacıyla gerçekleştirildi. Sırbistan Tahıl Birliği temsilcileri, sertifikalı uzmanlarla birlikte, buğdayın üretildiği 70 kadar bölgeyi ziyaret etti, örnekler alarak analizler yaptı.

İncelemeler, Sırbistan’ın olumsuz hava şartları sebebiyle geçen yıla oranla daha az buğday üreteceğini gösteriyor. Buna göre bir önceki yıl yaşanan rekorun ardından bu seneki buğday hasadı 2018’den yüzde 7 daha az olacak. Fakat, bu yılki üretim, son beş yılın üretim ortalamasının üzerinde gerçekleşecek. Bu yüzden buğday ihracat rakamları ciddi bir şekilde etkilenmeyecek. Bu yılki buğday rekoltesinin 2,6 milyon ton seviyesinde olması beklenirken, 1.1 milyon ton buğdayın ihraç edilmesi bekleniyor.

Sırbistan’daki buğday görünümüne dair verdiğim bilgilerin ardından Değirmenci Dergisi’nin bu sayısında önemli bir konferansın duyurusunu da yapmaktan memnuniyet duyuyorum: Sırbistan Tahıl Birliği; FAO ve EBRD ile birlikte Belgrad’da ilk defa Sırbistan Ulusal Tahıl Konferansı’nı düzenleyecek. Sırbistan Tarım, Ormancılık ve Su İdaresi Bakanlığı’nın da desteklediği bu konferans sırasında yerel üreticiler ve tüccarlar, uluslararası tahıl piyasasındaki trendlere ve son gelişmelere dair bilgi edinirken, Sırbistan’ın bu alandaki potansiyelini görmek isteyen yabancı alıcılarla tanışacak.