Son üç sezondur dünya buğday ihracat lideri olan Rusya’nın bu sezon 51 milyon tonluk satışla yeni bir rekor kırması öngörülüyor. Bereketli buğdayını satmak için yeni pazarlar arayan Rusya; Kuzey Afrika ülkeleri ve Çin’in ardından Brezilya ve Meksika gibi uzak coğrafyalara da ihracat hacmini artırma başladı.
1999/2000 sezonunda net buğday ithalatçısı olan Rusya, son 20 yılda küresel buğday ticaretinde önemli bir yer edindi. Dünya buğday ihracat liderliğini ABD’den alan Rusya, bu konumunu bu sezon da koruyarak üst üste dördüncü kez bu unvanı elinde tutacak. ABD Tarım Bakanlığı USDA’nın son tahminlerine göre 2023/24 sezonunda 91 milyon ton buğday üretmesi beklenen Rusya, rekorlar kıran üretimin iç talep artışını geride bırakması sayesinde giderek daha fazla ihracat odaklı hale geliyor.
Artan küresel buğday ticaret hacmi de Rusya'nın en büyük küresel ihracatçı olmasını ve Avrupa Birliği, Kanada, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya ve Arjantin de dahil olmak üzere diğer büyük buğday ihracatçılarının çoğunun aleyhine pazar payı kazanmasını sağladı. Rusya'nın 2023/24 sezonunda, bir önceki yıla kıyasla 3,5 milyon ton artışla 51 milyon tonluk yeni bir küresel buğday ihracat rekoruna ulaşması bekleniyor. Rusya’nın ihracattaki bu büyümeyi sağlamasının bir yolu da Batı Yarımküre pazarlarına ihracatı genişletmek. Rus limanlarının Batı Yarımküre pazarlarına diğer rakiplerine kıyasla daha uzak olmasına rağmen, düşük Rus ihracat fiyatları diğer ihracatçıların sahip olduğu nakliye avantajının önüne geçiyor.
Buna en iyi örneklerden biri Brezilya. Güney Amerika ülkesi, Rusya için yeni pazarlardan biri olarak öne çıkıyor. Tarihsel olarak Brezilya, lojistik avantaj ve Mercosur üyesi olması sayesinde tercihli pazar erişimi nedeniyle öncelikle Arjantin'den buğday ithalatı yapıyor. Ancak USDA’nın ocak ayı Dünya Tahıl Piyasaları ve Ticareti Raporu, 2023/24 sezonunun ilk 5 ayında Brezilya’nın Arjantin'e oranla Rusya'dan daha fazla ithalat yaptığını ortaya koydu. Bunun önemli bir nedeni Arjantin'in kuraklık nedeniyle azalan tedarikine karşılık Rus arzının nispeten uygun fiyatlı olması. Arjantin buğday ihracatının büyük kısmı Ocak-Nisan ayları arasında gerçekleşiyor ve Arjantin buğdayının kasım sonundan bu yana Rusya ile daha rekabetçi fiyatlara sahip olduğu görülüyor. Rusya, sezonun ikinci yarısında Brezilya'ya ihracat hızını korumak için artan bir rekabetle karşı karşıya kalacak.
ABD’nin komşusu Meksika da Rusya'nın pazar payını genişlettiği bir diğer Batı Yarımküre pazarı konumunda. Brezilya'nın aksine, Rusya daha önce Meksika'ya büyük miktarlarda buğday ihraç etmişti. Ancak bu ihracat 2019’dan 2022 yılına kadar azaldı. Rusya, 2022/23 sezonunda ise 600.000 ton ihracatla Meksika pazarına geri döndü. Bu sezonun ilk 5 ayında Meksika’ya 400.000 tondan fazla ihracatla da yeni bir rekor kırma yolunda ilerliyor. Meksika’nın en büyük buğday tedarikçisi ABD. Bu durum 2023/24 sezonunda da devam etse de Rusya'dan yapılan ithalatlar ABD'nin arka bahçesindeki pazar payının bir kısmını kaybetmesine neden oluyor.