“Pirincin değirlenmesinde otomatik makinalar ve otomasyon sistemleri yavaş yavaş ön plana çıkmaktadır. Eğer yeni ve gelişmiş işleme teknolojisi kullanırsanız, randımanı artırmanız mümkündür. Şu anda mevcut olan otomasyonlu teknolojilerde, personel sayısı düşmekte ve birim maliyet azalmaktadır. Yeni teknolojik makinalar artık bilgisayar sistemi ile donatılmış durumda. Cep telefonunuzdan bile kontrol edebileceğiniz bir teknolojiye sahiptir. Usta hataları, otomasyon sayesinde sıfıra indirgenmiştir.”
Turgay YETİŞ
Yönetim Kurulu Başkanı
Multigrain
Dünyadaki teknolojiler çok hızlı ilerliyor. Devir elektronik ve telekomünikasyon iletişim devri. Artık bakliyat, pirinç ve hububat işleme sistemleri de buna ayak uydurmak zorundadır. Bilindiği gibi pirinçte en önemli konulardan biri randımandır. Yani kazanacağınız para, işlediğiniz maldan alacağınız verimle alakalıdır. Pirinç, malî değeri yüksek bir ürün olduğu ve bugünkü dünya koşullarında rekabet ortamı çok yüksek olduğu için para kazanmak çok zorlaşmıştır. Bilindiği gibi pirinç: Kısa tane, orta tane, uzun tane olarak sınıflandırılır.
Bunların değirmenleme ve randımanları da kalitelerine göre değişir.
Değirmenlemede otomatik makinalar ve otomasyon sistemleri yavaş yavaş ön plana çıkmaktadır. Değirmenciler için bunun ne anlama geldiği aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. Eğer yeni ve gelişmiş işleme teknolojisi kullanırsanız, aşağıdaki tabloda gördüğünüz randıman farklarını almanız mümkündür.
Çeltik Çeşidi |
Yıllık işleme kapasitesi / mt |
Kırık Oranı |
Kazanılan randıman karşılığı pirinç/mt |
Pazarda pirinç fiyatı $/mt |
Değirmencinin toplam yıllık ekstra kazancı / $ |
Baldo |
20.000 |
%4 |
800 |
1.000 |
800.000 |
Osmancık/Lido |
20.000 |
% 2.5 |
500 |
700 |
350.000 |
Uzun Tane |
20.000 |
% 4 |
800 |
500 |
400.000 |
Şu anda mevcut olan otomasyonlu teknolojilerde, personel sayısı düşmekte ve birim maliyet azalmaktadır. Yeni teknolojik makinalar artık bilgisayar sistemi ile donatılmıştır. Cep telefonunuzdan bile kontrol edebileceğiniz bir teknolojiye sahiptir. Usta hataları, otomasyon sayesinde sıfıra indirgenmiştir. Makine, yedek parça değişim ihtiyacında bile uyarı vermektedir.
Modern değirmenleme ve işleme teknolojilerinde otomasyonla birlikte hijyen de çok önemlidir. Hijyeni sağlamak için hem makinanın teknolojisi hem de kullanılan malzeme ile bunu sağlamak mümkündür. Örneğin Japonya’da insan sağlığı birinci planda gelir. Gıda işleme tesislerinde paslanmaz malzeme kullanımı ön plandadır. Bunun hem bakliyat işleme hem de pirinç işlemede ve paketlemede çok önemli bir yeri vardır.
Değirmeninizin sağlıklı ve kontrollü çalışmasını sağlamak açısından bir diğer önemli husus da laboratuvardır. Hem malın girişi sırasında hem de işlenmesi sırasında sürekli kontrol gereklidir. Bundan dolayı laboratuvar cihazlarında en son teknolojileri kullanmak esastır.
İşleme Sistemlerinde Entegrasyon
Ham maddenin üreticiden gelmesiyle birlikte süreç başlar, ön temizleme işlemini takiben kurutma yapılması esastır. Rutubet maksimum yüzde 14 olmalıdır; aksi takdirde fermantasyon başlar ve bozulan mal aynı zamanda aflatoksin üretir. Bu insan sağlığı açısından çok zararlıdır. Son zamanlarda Japonya’da aflatoksinli taneyi ayıran makina da üretilmiştir. Bu makina pirinç, mısır gibi ürünlerin içinde olan aflatoksinli taneleri ayıklar. Tabi buna sebebiyet vermemek ve ürün kaybını önlemek için kurutmada doğru netice almak esastır.
Bundan sonra depolama işlemine sıra gelir. Pirinç ve bakliyatın depolanmasında birçok dikkat edilmesi gerekli husus mevcuttur. Rutubetten korunacak şekilde mal depolanır. Bundan sonra değirmende işleme sürecine girilir. Daha önce bahsettiğimiz işleme teknolojileri takip edilerek mal değirmenlenmelidir. Tabi bu işlemde kullanılacak renk ayırıcı sistemlerinin en iyileri tercih edilmelidir. Bunlara bakılırken renk ayırıcının fiyatından daha önemli olan şey, bakım ve yedek parça ihtiyacı en az olan sistemlerin kullanılmasıdır. Artık NIR sistemleri sayesinde malın içerisindeki cam dahi ayrılmaktadır.
Son işlem ise elde ettiğimiz kaliteli ürünün, modern bir teknoloji ile böceklenmesini önlemektir. Burada en önemli konu ilaç kullanmadan bunu sağlayacak sistemler kullanılmalıdır. Son etap olarak mal paketlenir ve tüketiciye sunulur.
Şimdi entegrasyona tekrar geri dönelim. Alışagelmiş sistemlerde otomasyon kullanılmamaktadır. Ancak yeni yapılan tesislerde bunu elektronik ortamda sağlamak mümkündür.
Ürünün tarladan gelip sofraya uzanan serüvenini otomasyona bağlamak mümkündür. Her aşamada malı kontrol etmek, kiloyu kontrol etmek, randımanı kontrol etmek, rutubeti kontrol etmek artık elektronik ortamda yapılabiliyor. Hatta elektronik ortamda malın yapısının ve içerdiği yabancı ürünlerin detayını bilgisayar sistemimizde test ederek görebiliyoruz.