Un değirmeninin verimliliği, ‘müşterinin ihtiyacını karşılayacak en yüksek miktarda un elde etme oranı ve en yüksek kapasitede çalışma’ olarak tanımlanır. Değirmencinin, tesisin belirlenen kapasitede çalışmasını sağlaması büyük önem taşır. Bu ise ancak fabrika ve ekipman bakımı ile ayarlamalarının doğru şekilde yapılmasıyla mümkündür. Planlı bakım ve fabrikadaki tüm ekipmanın düzenli şekilde kontrol edilmesi, verimin optimize edilmesinde kilit öneme sahiptir. Hammadde seçimi, akış şeması, buğdaydaki nem oranı, tane ağırlığı gibi özellikler, değirmendeki sıcaklık ve rutubet gibi çevresel etkiler, değirmencinin tecrübesi gibi faktörler de verime tesir eden unsurlar arasındadır.
Un sanayi, acımasız bir rekabet ortamının yaşandığı sektörlerden biridir. Sürekli artan bu rekabet ortamında kâr marjları her zaman baskılanmaktadır. Bu yüzden de öğütmede verimliliği artırmak ve önemli bir gider kalemi olan enerji masraflarını minimize etmek rekabet gücünü elde etmede çok önemlidir. Un randımanında sağlanan her bir ekstra kazanç, kâra yansır. Rekabetçi bir ortamda böyle bir kazanç ehemmiyetlidir. Aynı zamanda, nihai ürünlerin kabul edilebilir olan optimum rutubet düzeylerine sahip olmasını sağlamak için yüksek düzeyde verimliliğin sürdürülmesi zorunludur. Buğdayda eleme sürecindeki ve uygun olmayan filtre sistemindeki kayıpların engellenmesi için verimliliğin sürdürülmesi zorunludur.
Değirmencilik sektöründe yıllardır işin mutafağında bulunmuş tecrübeli bir isim olan Prof. Farhan Alfin, un değirmeninin verimliliğini, “Müşterinin ihtiyacını karşılayacak en yüksek miktarda un elde etme oranı ve en yüksek kapasitede çalışma” olarak tanımlıyor. ‘Tahıl Değirmenciliği Teknolojisi’ adlı bir kitabı da bulunan Alfin, Değirmenci’ye konuyla ilgili yaptığı açıklamada şu tavsiyelerde bulunuyor: “Verimli tesisler kurmak, un değirmenlerinin amaçlanan ürünlerini bilmeyi gerektiren doğru tasarımdan başlar. Öğütme işleminin verimliliğinde rol oynayan temizleme, öğütme, ayırma ve redüksiyon ile ilgili birçok değişken vardır. Önemli olan, değirmencinin süreci uygulama becerisidir. Un değirmenlerinin verimliliğinin artırılması, değirmen sistemlerinin teknik ve ekonomik değerlendirmesi ve işletme tesislerinde teorik ve uygulamalı öğrenme aracılığıyla personel eğitimi ile gerçekleştirilir.”
Prof. Alfin, enerji yönetimi konusunda da görüşlerini şöyle dile getiriyor: “Değirmende enerji yönetimine gelecek olursak…Enerji maliyetleri, un üretiminde iş gücü maliyetinden sonra ikinci sıradadır. Enerji maliyeti; üretim verimliliği, insan gücünün kullanımı ve un verimi açısından önemli bir faktördür. Değirmende tüketilen toplam enerji; değirmen kapasitesi, kullanılan motor sayısı, işlenen buğdayın türü, değirmen diyagramının karmaşıklığı, makine sayısı ve yerleşimi, buğday temizleme sistemi, taşıma ekipmanları ve özellikle tasarım ve pnömatik taşıma sisteminin boyutu gibi birçok faktöre göre değişmektedir. Değirmen verimliliğini etkilemiyorsa detaşör ve sasör kullanımı da ortadan kaldırılarak enerji maliyetleri en aza indirilebilir. Değirmenin akış şemasını, hiçbir ürünün geri dönmemesi prensibine göre tasarlamak önemlidir. Bu da ürünün, geldiği veya işlem gördüğü makineye geri dönmemesi anlamına geliyor.”
Değirmenlerin işletim masraflarının başında enerji gelir ve tüm ekipmanın kapasitenin altında kullanılmasının ve israf edilmesinin önüne geçebilmek için bunları optimum kapasitede çalıştırmak gerekir. Değirmen teknolojistlerine göre elektrik mühendisleri; trafo ve kapasitör bankı ile mekanik devre kesicileri düzenli olarak kontrol etmeli, anormallikleri düzeltmeli ve normal çalışma sırasında gereksiz duraklamaları engellemelidir. Manyetik kompakt şalterler de düzenli olarak kontrol edilmeli; kısa devre ve arızaların önüne geçmek için devre kesicilerden yapılan tüm bağlantılar sıkılaştırılmalıdır.
Dünya genelinde birçok değirmen, yerel elektrik şebekesinden kendine ayrılan enerjiyi tüketmemesi durumunda tedarikçiye ekstra bir bedel ödemek zorundadır. Bu yüzden değirmencinin, tesisin belirlenen kapasitede çalışmasını sağlaması büyük önem taşır.
Hammaddenin içeri alınması sırasında ekipman kapasitesinin tam kullanıldığından ve duraklama sürelerinin en aza indirildiğinden emin olmak gerekiyor. Çalışma sırasında ortaya çıkabilecek arızaların önlenmesi için bakım ekibi, tüm ekipmanın bakımının gereken sıklıkta yapılmasını ve arıza çıkarabilecek parçaların zamanında tamir edilmesini ya da değiştirilmesini sağlamalı. Mil yataklarının yağlanması ve spiral konveyörler, zincir konveyörler ve elevatörlerin durumunun kontrol edilmesi; tesisin her zaman optimum dizayn kapasitesinde çalışmasına yardım eder.
DOSYA İÇERİKLERİ
- Değirmenler otonom hale geliyor
Stefan Birrer, Değirmen Çözümleri Başkanı, Bühler
“Geleceğin değirmeni” prensibi ve süreci, bugün değirmenlerde kullanılan teknolojiden tamamen uzak bir anlayış değil. Ancak daha az yer kaplıyor, daha az enerji kullanıyor ve giderek daha otomom şekilde çalışıyor.”
[button color="red" size="small" link="https://millermagazine.com/degirmenler-otonom-hale-geliyor/.html" icon="" target="true"]Devamını Oku>>[/button]
- Enerjini koru
Prof. Gustavo Sosa, Endüstriyel Makine Mühendisi, SOSA – Engineering Consultants
“Ekipmanı manuel olarak durdurup başlatmak, tahılınızın daha uzun bir süre boyunca işlenmeyeceği anlamına gelir. İstikrarlı normal bir operasyonda motorları sondan başa doğru çalıştırırken, ekipmanın düzgün şekilde çalıştığından emin olduktan sonra bir sonraki motora geçersiniz. Bunu yaparken, doğal olarak gerekenden biraz daha fazla beklersiniz. Çünkü sistemde bir tıkanma meydana gelmesinden endişe edersiniz. Bir otomatik sistem ise bekleme süresi asgariye inecek şekilde ayarlanabilir ve böylece makinelerin atıl durumda kalması sonucunda değerli bir zamanın boşa harcanmasının önüne geçilmiş olur.”
[button color="red" size="small" link="https://millermagazine.com/enerjini-koru/.html" icon="" target="true"]Devamını Oku>>[/button]