IGC’nin son raporuna göre dünya genelinde 2018/19 dönemi için aydan aya toplam tahıl (buğday ve kaba taneli tahıllar) üretimine dair tahminlerde yukarı doğru 9 milyon tonluk bir güncelleme yapıldı. Aradaki fark büyük ölçüde Çin’deki buğday üretimi artışından kaynaklanıyor.

Londra merkezli Uluslararası Hububat Konseyi (IGC) aylık raporunu yayımladı. Ekim ayında gelen bilgilere uyarınca güncellenen ve yıllık tahıl üretim, tüketim, ticaret ve stok tahminlerini içeren rapora göre, dünya genelinde 2018/19 dönemi için aydan aya toplam tahıl (buğday ve kaba taneli tahıllar) üretimi tahmini 9 milyon ton artış gösterdi. Buna en büyük etkiyi Çin’deki buğday üretimi yaptı. Buğday üretimiyle ilgili tahminler AB, Rusya ve Cezayir için artırılırken; Arjantin ve Avustralya için düşürüldü. Tüketim tahmini de önemli ölçüde yükseltildiğinden, arz alanında tahmin edilen artışın tüketime gitmesi bekleniyor. 2018/19 dönemi sonunda dünya buğday stoklarındaki artışın ise Çin’in etkisiyle meydana geleceği belirtiliyor. Global stokların geçtiğimiz yılın ardından bu yıl da 57 milyon ton düşeceği tahmin ediliyor. En büyük düşüş ise toplam 37 milyon tonla büyük ihracatçıların depolarında görülecek. Tahıl ticaretindeki tahminlerde aydan aya bir değişim görülmezken; buğday, arpa ve sorgum ticaretindeki düşüşü, mısır ticaretindeki artışın telafi etmesi bekleniyor.

Uluslararası Tahıl Konseyi’nin (IGC) tahminlerine göre, dünya genelinde tahıl ekim alanları 2019/20 döneminde artacak ve son dört yıldır ilk kez artış eğilimine girmiş olacak. Ancak özellikle AB, Rusya ve Ukrayna’daki bazı önemli buğday üretimi alanlarında daha iyi verim alınması için daha fazla yağmura ihtiyaç duyulacak. Mevcut koşulların sürmesi halinde, AB’de kolza ekim alanlarında önemli düşüşler görülebilir.

Konsey’in 2018/19 döneminde dünya genelindeki soya fasulyesi için yaptığı tahmin Eylül ayında değişmedi. Buna göre; büyük üreticilerde artan ekim alanları ve verim sayesinde yıllık olarak yüzde 9 oranında artacak olan soya fasulyesi üretimi 369 milyon tona çıkarak rekor kıracak. Sezon sonu stok tahminleri ise 2 milyon ton yükseltilerek 54 milyon ton olarak açıklandı. Soya fasulyesi ticaretinin ise geçtiğimiz yılın rekorunu biraz daha ileri taşıyarak 155 milyon tonu bulacağı tahmin ediliyor.

2018 yılı için pirinç ticareti tahminleri ise Uzakdoğu Asya’daki güçlü alım trendi göz önünde bulundurularak 48 milyon tona yükseltildi. 2018/19 dönemindeki üretim tahmini ise az bir miktar düşürüldü ve geçtiğimiz yıl gibi 490 milyon ton olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Konsey’in öngörülerine göre; 2019’da dünya genelindeki pirinç ticareti; Yakındoğu Asya ve Sahraaltı Afrika’dan gelecek güçlü taleplerle yıllık yüzde 1 artışla 49 milyon tona çıkacak. IGC’nin Tahıl ve Yağlı Tohum Endeksi (GOI) aydan aya gözle görülür bir değişiklik göstermezken; buğday ve soya fasulyesindeki artış diğer bileşenlerdeki düşüşle dengelenmiş durumda.

Dünya genelindeki toplam tahıl (buğday ve kaba taneli tahıllar) üretiminin 2018/19 döneminde yüzde 1 oranında düşerek son üç yılın en düşük seviyesi olan 2 milyar 81 milyon tona gerileyeceği tahmin ediliyor. Mısır hasadında yıllık 26 milyon artışa rağmen özellikle buğdaydaki 38 milyon tonluk ve arpadaki 6 milyon tonluk düşüşün bu trendde etkili olması bekleniyor.

Bu ay Çin’le ilgili olarak gelen önemli düzeltmelere rağmen Tahıl Piyasası Raporu’ndaki 2018/19 dönemi global tahıl arz ve talebi öngörüleri, önceki raporla benzerlik gösteriyor. Gıda, yem ve endüstriyel kullanımlar için talep artışı devam ederken, kullanmaya hazır tahıl ürünü miktarının yıldan yıla %1 oranında azalacağı anlaşılıyor. Bir sonraki döneme aktarılan stok miktarının son dört sezonun en düşük seviyesine ineceği ve stok kullanım oranının 2013/14 sezonundan bu yana en sıkışık duruma geleceği tahmin ediliyor. Stoklarla ilgili en büyük düşüş tahmini 38 milyon tonla mısırda. Bunun 9 milyon tonunun büyük ihracatçılarda, 24 milyon tonunun ise Çin’deki stoklarda görülmesi bekleniyor. Bunun tersine, buğdaydaki düşüş 11 milyon tonla büyük ihracatçılarda görülürken, Çin’de ise stokların artması bekleniyor. Mısır ticaretinde yıllık yüzde 10’luk üretim artışı sayesinde, toplam tahıl ticaretinin üst üste 6. yılda da artış göstereceği tahmin ediliyor. Buğday sevkiyatı, yıllık olarak hafif şekilde düşse de yine yüksek seviyesini korurken, arpada ise yeni bir rekor bekleniyor. Çin’in sorgum alımını yarı yarıya düşürme ihtimali sebebiyle, bu ürünün ticaretinin ise son 7 yılın en düşük seviyesine gerileyeceği öngörülüyor.

Önde gelen üreticilerde ekim alanlarında ve verimde sağlanan artış sayesinde 2018/19 döneminde global soya fasulyesi üretiminin yıllık 29 milyon tonluk artışla 369 milyon tona ulaşması bekleniyor. Brezilya’da ekim faaliyetleri hızla sürse de güney yarımküredeki genel durum şu anda belirsizliğini koruyor. Global yem, gıda ve endüstriyel sektörlerden gelen talep dolayısıyla kullanım miktarında artış trendi sürerken; başta ABD olmak üzere büyük ihracatçıların elindeki dönem sonu stokunun da yüzde 30 civarında artması bekleniyor. Çin’e yapılan ihracatın da geçtiğimiz yıl olduğu gibi yine azalacağı öngörülüyor. Buna rağmen, Asya’daki daha küçük pazarların yanı sıra AB ve Afrika’ya yapılacak sevkiyatlarla ticaret hacmi yıllık yüzde 1 artışla 155 milyon tona çıkacak. Brezilya’nın ihracatı hafif şekilde düşse de 15 milyon tonun üzerinde olacak.

Asya’daki ithalatçılardan gelen güçlü talep sayesinde dünya pirinç ticareti de 2018’de yıllık %1 artış gösterecek. Çin’den gelen talebin azalması ve Afrika’ya yapılan sevkiyatların da düşmesine rağmen bu artışın gerçekleşmesi bekleniyor. 2018/19 dönemi şimdilik belirsiz olsa da Hindistan, Tayland ve ABD gibi önemli ihracatçıların satışlarını artıracağı tahmin ediliyor. Gıda amaçlı kullanımların yeni bir rekor kırmasıyla, stokların daralacağı öngörülüyor.

PİYASAYA BAKIŞ: Dünyada buğday ve soya fasulyesi fiyatları artarken; mısır, arpa ve pirinç fiyatları düşüyor. IGC’nin Tahıl ve Yağlı Tohum Endeksi’nde (GOI) ise geçtiğimiz aya göre önemli bir değişiklik olmadı.

Ekim ayının ortasında son üç ayın en yüksek seviyesine çıkan buğday alt endeksi, son rapora göre yüzde 2 oranında değer kazandı. Bu duruma, arzda görülen sıkışık durum etkili oldu.

Ukrayna ve Brezilya’daki mevsimsel hasat baskısı ve genel olarak düşük ihracat talebi sebebiyle, mısır alt endeksi Ekim ayında yüzde 2 düştü. Mısır fiyatları üst üste üç aydır düşüşte.

Pirinç alt endeksi ise Hindistan ve ABD’de fiyatların mevsimsel olarak azalmasından dolayı aydan aya hafif düşüş gösterdi. Tayland ve Vietnam’da ise Filipinler’e yüksek satış yapma beklentisi ile fiyatların artması, söz konusu düşüşün sert olmasını engelledi.