“Mayıs ayı içerisinde yatay banttaki hareketin devam etmesi bekleniyor. Ukrayna ve Rusya arasındaki gerilim, önemli konu başlıklarından olmaya devam edecek. Gerilimin azalması durumunda, buğday fiyatı üzerindeki risk pirimi azalacaktır. Sonuç olarak Mayıs ayı içerisinde yatırımcılar üç noktayı takip edecekler: Ukrayna-Rusya arasındaki gerilim, hava durumu ve yeni üretim tahminleri.” Ukrayna ile ilgili gelişmeler ve üretimle ilgili endişeler, piyasalar üzerinde etkili oluyor. Şubat ayında başlayan yukarı yönlü eğilim devam ediyor. Bu sene içerisinde 'El Nino' görülme ihtimalinin artması, üretimle ilgili endişeleri de arttırmaktadır. Birçok ülkede üretim sezonunun kurak geçme riski var. Bu sene içerisinde vadeli işlemlerde dalgalı bir seyir izleyebiliriz. Bununla beraber Mayıs ve Haziran dönemi, vadeli işlemler için kırılma dönemi olarak görünüyor. Bu aylarda açıklanan yeni sezon tahminleriyle beraber, buğday fiyatı da uzun vadeli trendine karar vermektedir. Bu nedenle gelecek yeni sezon tahminleri oldukça önemli. Fakat bu sene tahminleri yapmak çok kolay değil. Özellikle 'El Nino'nun gerçekleşmesi halinde, üretim rakamlarında dalgalanma olması kaçınılmaz. O nedenle ana trendi belirlemek ve trendi izlemek yatırımcılar için önem arz ediyor. KURAKLIK ENDİŞESİ USDA VERİLERİNİ ETKİLEMEDİ ABD Tarım Bakanlığı'nın 2013/14 sezonu için buğday üretimi tahminleri çok fazla bir değişim göstermedi. Buğday rekoltesi, önceki aya göre 200 bin ton azalırken, yıllık bazdaki artış ise 56,02 milyon tona ulaştı. Buna göre yeni sezonda dünya buğday üretiminin 712,52 milyon ton olması bekleniyor. Kuraklık endişelerinin henüz üretim tahminlerinde bir değişikliğe sebep olmadığını görüyoruz. Üretim hemen hemen aynı kalmasına rağmen dönem sonu stoklarında artış bekleniyor. Dönem sonu stoklarının 2,87 milyon artışla 186,68 milyon ton olacağı tahmin ediliyor. Bu, önceki sezona göre yaklaşık 10 milyon ton artış demek. Talep ve ticaretteki azalma, aynı zamanda üretimin yüksek olması, stokları artırıyor. Önceki aya göre hem tüketim hem de ticaret tarafında azalma var. Kısaca talep azalıyor. ABD Tarım Bakanlığı'nın haftalık ihracat verilerine göre; buğday ihracatı önceki aya göre düşmüş durumda. Dünya buğday tüketimi, önceki aya göre 4,45 milyon ton düşüş gösterdi. Geçen seneye göre ise 28,01 milyon tonluk biz azalma söz konusu. Bu, toplam dünya buğday ihracatının yüzde 17,4'ü demek. Bu ayki tahmin raporunda buğday ihracatındaki düşüş 1,16 milyon ton oldu fakat yıllık bazda 23,49 milyon tonluk bir artış söz konusu. Zaten ihracat tarafındaki bu artış, tüketimdeki düşüşe rağmen fiyatın destek bulmasını sağlıyor. Ülke bazında bakıldığında üretimde çok fazla bir dalgalanma yok. Çin dünyanın en büyük buğday üreticisi konumunu korurken, Hindistan ve ABD sırasıyla bu ülkeyi izliyor. Ukrayna'nın buğday üretimi ise 22,28 milyon ton seviyesinde bulunuyor. Ukrayna, dünya buğday üretiminin yüzde 3,1'ini sağlarken, buğday ihracatının da yüzde 5,9'luk kısmını gerçekleştiriyor. Özellikle son dönemde, Mısır'ın buğday alımlarının büyük bir kısmını Ukrayna karşılıyordu. En fazla ithalatın yaklaşık 8,5 milyon ton olduğu buğday pazarında, 9,5 milyon tonluk ihracat rakamı oldukça yüksek. Bu nedenle Ukrayna'daki gelişmeler, buğday piyasasını da tedirgin ediyor ve fiyatlar üzerinde etkili oluyor. Kazakistan ise önceki aya göre artan pazar payı ile öne çıkıyor. Kazakistan için yapılan buğday ihracatı tahmini, önceki aya göre yaklaşık 1 milyon artışla 7,5 milyon tona yükseldi. IGC, ÇİN KANAYKLI TALEBİN DÜŞTÜĞÜNE İŞARET EDİYOR Uluslararası Hububat Konseyi (IGC), dünya buğday üretiminin önceki aya göre 3 milyon düşüşle 697 milyon tona gerilmesini bekliyor. IGC buğday fiyat endeksi de aylık bazda yüzde 2 düşüş gösterdi. IGC’nin 2014/15 sezonuna yönelik üretim tahmini yüzde 2 azaldı. Çin'in olağan yüksek buğday talebindeki azalma nedeniyle ithalat talebinde de düşüş görülüyor. ABD'de hava durumu, zaman zaman fiyatlarda değişime yol açsa da buğday fiyatı aylık bazda yüzde 2 geriledi. Arzın yüksek olması ve yüksek üretim tahminleri, Ukrayna ve hava durumu kaynaklı endişeleri bertaraf ediyor. Bu nedenle Nisan ayında yatay bir seyir izlendi ve fiyatlarda çok fazla bir değişim görülmedi. IGC'nin raporunda dikkat çeken nokta, Çin'in azalan talebine işaret etmesidir. Yeni sezonda buğday tüketiminin 701 milyon tona ulaşacağı tahmin ediliyor. Dünya buğday ticaretinin ise 1 milyon ton artarak 144 milyon tona ulaşması bekleniyor. Fakat aylık bazdaki artışa rağmen, buğday ticareti halen geçen senenin 7 milyon ton altında kalıyor. Dönem sonu stoklarının ise 187 milyon tona ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu rakam önceki sezona göre 3 milyon ton düşüşe işaret ediyor. Böylece buğday stokları halen 2011/12 rekor stok seviyesinin altında kalmaya devam ediyor. Bu dönemde IGC'nin buğday fiyat endeksi 246 oldu. Geçen sene buğday endeksi 258 seviyesinde bulunuyordu. Yıllık ve aylık bazda fiyat endeksinin azaldığı görülüyor. FAO, KANADA BUĞDAY ÜRETİMİNDE DÜŞÜŞ ÖNGÖRÜYOR Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), aylık yayınlanan raporunda, dünya buğday üretimi tahminini 100 bin ton azaltarak 716,1 milyon tona düşürdü. FAO'nun raporunda 2014 yılı ve sezonuna ayrı ayrı referans vermesi, veri karışıklığına yol açıyor. 2013/14 sezonunda dönem sonu stoklarının ise 179,9 milyon tona ulaşacağı tahmin ediliyor. Yani bir önceki sezona göre yaklaşık 21,6 milyon tonluk bir artış öngörülüyor. Buna rağmen sezon sonu stoklarının halen 2011 ve 2012 senelerinin altında kalacağı tahmin ediliyor. FAO, Kanada'da azalan ekili alanlar nedeniyle buğday üretiminin yüzde 22 azalabileceğine işaret ediliyor. Bu oldukça dikkat çekici bir nokta çünkü Kanada önemli buğday üreticilerinden biri olarak biliniyor. Böyle bir durumdan buğday fiyatının da etkilenmesi beklenebilir. ABD'deki olumsuz hava koşullarına rağmen buğday üretiminin yüzde 3,5 artacağı tahmin ediliyor. Avustralya'da ise kuraklığın üretimi düşürmesi bekleniyor. Çin ve Hindistan'da ise yüksek üretim beklentileri var. Ukrayna, Rusya ve Kazakistan'da ise buğday üretiminin azalacağına vurgu yapılıyor. Raporda, dünya buğday arzının 874,4 milyon tona ulaşması bekleniyor. Bu rakam ise 2011/12 sezonundan sonraki en yüksek arz rakamına işaret ediyor. DÜNYA BUĞDAY ÜRETİM ORTALAMASI 708,5 MİLYON TON Sonuç olarak, hububat piyasalarında küresel tahmin gerçekleştiren üç kuruluşun tahmin ortalamaları göz önüne alındığında, dünya buğday üretiminin ortalama 708,54 milyon ton olması bekleniyor. Önceki aya göre çok fazla bir değişim olmadığı görülüyor. Sadece 300 bin tonluk bir artış var. Geçen sene ortalaması ise 656,7 milyon ton olarak gerçekleşmişti. Önceki seneye göre 51,84 milyon ton artış öngörülüyor. Yani yıllık bazdaki artış yüzde 7,89 olacak. Bu ayki veriler talep ve üretim arasındaki dengeye işaret ediyor. Ukrayna ve Rusya arasında gerilim ile kuraklık endişelerinin artan talep ile dengelendiği görülüyor. Bunun yanı sıra Çin kaynaklı ithalat düşüşüne değinilmesi ve Kanada gibi ülkelerdeki üretim düşüşü tahminleri dikkat çekiyor. Bu sene hava durumunun da tahminlerde önemli rol oynadığını görüyoruz. Kuraklık ve hava sıcaklıklarında değişim nedeniyle fiyat ve tahminlerde dalgalanmalar görülebilir. Fakat yüksek rekoltenin fiyatlar üzerinde baskı yaratacağı ve aşırı yukarı yükselişleri sınırlandıracağı tahmin ediliyor. HAVA DURUMU FİYATLARI ETKİLEMEYE DEVAM EDİYOR Şikago Ticaret Borsası'nda Temmuz vadeli buğday fiyatı, 670 cent/bushel seviyesinin üzerinde hareket ediyor. Bu seviye referans noktası olarak kabul edilmektedir. Bu seviyeye yaklaştıkça alımların arttığı görülüyor. Yukarı hareketlerde ise 720 cent/bushel seviyesi önemini koruyor. Ukrayna ve Rusya arasındaki gerilim, fiyatı bu seviyeye yaklaştırsa da halen devam eden yüksek üretim beklentisi kısa pozisyonlarda artışa yol açtı. Böylece kısa vadeli spekülatif hareketlerin de arttığını izliyoruz. Ukrayna, önemli bir buğday ve mısır ülkesi. Bu bölgede artan tansiyonun, buğday üretimi ve teslimatlarını etkilemesinden endişe ediliyor. Bunun yanı sıra hava durumu da yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor. Nisan ayında hava durumu ile ilgili değişimlerin, fiyatlar üzerinde etkili olduğu görüldü. 2014/15 sezonu ile ilgili yeni tahminler gelmeden yatay bant üzerinde bir kırılma yaşanması beklenmiyor. GÖZLER YENİ SEZON TAHMİNLERİNDE Mayıs ayı içerisinde yatay banttaki hareketin devam etmesi bekleniyor. Ay sonuna doğru yeni sezon tahminleri ile beraber hareketin yönü daha belirginleşecektir. Bu durumda aşağı veya yukarı yönlü agresif hareketler görülebilir. Aynı zamanda hava durumundaki değişimlerin, kar satışı veya tepki alımlarına sebep olarak kullanılması muhtemeldir. Mayıs ayında Ukrayna ve Rusya arasındaki gerilim, önemli konu başlıklarından olmaya devam edecek. Gerilimin azalması durumunda, buğday fiyatı üzerindeki risk pirimi azalacaktır. Sonuç olarak Mayıs ayı içerisinde yatırımcılar üç noktayı takip edecekler: Ukrayna-Rusya arasındaki gerilim, hava durumu ve yeni üretim tahminleri.