BLOG

Buğday piyasasında gözler yeni tahmin raporlarında

04 Mart 20145 dk okuma
“Mart ayı içerisinde 655 cent/bushel seviyesine doğru bir hareket izleyebiliriz. Özellikle hava durumuna bağlı olarak fiyatlarda kısa vadeli dalgalanmalar yaşanabilir. Fakat asıl buğday piyasasında etkili olacak olan gelişme, açıklanacak olan yeni tahmin raporları olacaktır.  ABD’de etkisini gösteren soğuk havalar nedeniyle buğday işlemlerindeki alımlar Şubat ayı boyunca devam etti. Özellikle ABD’de buğday üretiminin zarar görebileceği endişesi var. ABD’nin dünyanın en büyük buğday ihracatçılarından birisi olması, bu tedirginliği artırıyor. Bu tedirginlikle beraber buğday işlemlerindeki kısa pozisyonların azaldığını gördük. Aynı zamanda tüm tarım emtialarında görülen alımlar, buğday işlemlerine de yansıdı. Şubat ayı içerisinde buğday fiyatında yaşanan yükseliş, yüzde 10’u geçmiş oldu. Aynı zamanda işlem hacminde yaşanan yükseliş, yatırımcıların pozisyon değişikliğine gittiğine de işaret ediyor. Böylece uzun zamandan beri devam eden düşüş eğilimi, şimdilik kesintiye uğramış oldu. Özet olarak yükselişte Avrupa buğdayı için Kuzey Afrika kaynaklı talep etkili olurken, ABD tarafında ise soğuk havanın etkili bir değişken olduğu görülmektedir. Mart ayı boyunca bu iki değişken yatırımcılar tarafından takip edilirken, dünya buğday üretimiyle ilgili gelecek tahminleri de piyasada etkili olacaktır. TÜRKİYE’DE FİYATLAR GÜÇLÜ KALMAYA DEVAM EDİYOR Türkiye’deki buğday fiyatları, kuraklık endişeleri ile küresel piyasadan ayrışan bir dönemden geçiyor. Özellikle mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıklar ve kurak hava nedeniyle buğday üretiminin zarar görebileceği ifade ediliyor. Kış aylarında yeterince yağmur ve kar yağmaması nedeniyle, buğdayın yeterli suya ulaşamayacağı tahmin ediliyor. Bu da buğday tohumları için kuruma tehlikesi anlamına geliyor. Bu yüzden buğday üretiminin beklentilerin altında kalma riski var. Fakat karamsarlığa yönelmeden önce buğday üretimindeki kaybın ne kadar olabileceği önem kazanıyor. Bu seneki üretim kaybının, yetersiz yağışlar nedeniyle şimdilik yüzde 15 civarında kalabileceği tahmin ediliyor. Bu durumda Türkiye’nin buğday üretiminin 18.7 milyon ton olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Yani önceki yıla göre yaklaşık 3.3 milyon ton kayıp söz konusu. Kısaca Türkiye, kurak havalar nedeniyle yaklaşık 2.6 milyar TL kaybetmiş olacak. Türkiye’nin yıllık buğday tüketimi yaklaşık 18 milyon ton dolayında bulunduğundan, şimdilik bir buğday açığı olması beklenmiyor. İthal edilen yıllık buğday miktarı da göz önüne alındığında, yaşanan üretim kaybının fiyatlarda anormal fiyat hareketlerine neden olması beklenmiyor. Fakat buğday ithalatı ile ilgili şimdiden düzenleme yapılması önem arz ediyor. İthalat düzenlemesinde ve siparişlerde geç kalınması durumunda yerel buğday fiyatındaki artış hızlanabilir. Bu nedenle küresel piyasalarda düşüş yaşanırken, Türkiye’deki buğday fiyatları şimdilik güçlü kalmaya devam ediyor. USDA 55 MİLYON TON ARTIŞ BEKLİYOR Üretimle ilgili tahminler, buğday piyasası üzerinde etkili olmaya devam ediyor. ABD Tarım Bakanlığı (USDA), 2013/14 sezonu için buğday üretiminin önceki yıla göre 55.55 milyon ton daha yüksek beklendiğini açıkladı. Bu rakam, önceki aya göre 770 bin ton azalışa işaret ediyor ancak buna rağmen bir yıllık artış, nerdeyse ABD’nin tüm yıl boyunca ürettiği buğday miktarına eşit. Kısaca buğday rekoltesinin rekor seviyelerde olması bekleniyor. Rapora göre dünya buğday üretimi, 711.89 milyon ton olarak gerçekleşecek. Bununla beraber toplam ihracat tahmini ise 810 bin artarak 159,39 milyon tona yükseldi. Üretimdeki düşüşle birlikte dönem sonu stoklarının da 1.67 milyon azalarak 183.73 milyon tona gerilemesi bekleniyor. Ancak yıllık bazda bakıldığında stokların 7.89 milyon ton arttığı görülüyor. Yani üretimdeki yüksek artışa rağmen stoklardaki değişim oldukça sınırlı kalıyor. Bundaki en önemli etken ise buğday talebinde görülen artış. Çin’deki toplam buğday üretim miktarı 122 milyon ton olurken, toplam buğday tüketimi 150.5 milyon ton olarak gerçekleşecek. Dünya buğday üretiminin yüzde 17’sini sağlayan Çin, buğday tüketiminin de yaklaşık yüzde 18’ini tek başına gerçekleştiriyor. Dünya buğday stoklarının ise yüzde 31’i Çin’de bulunuyor. ABD’nin buğday üretiminin 57.96 milyon ton olması bekleniyor ve ülke, 31.98 milyon ton ile dünyanın en büyük buğday ihracatçısı olmaya devam edecek. Dünyada buğday üretimi artarken, ABD’nin buğday üretimindeki düşüş dikkat çekiyor. Bunda devam eden soğuk havaların etkili olduğu görülüyor. Avrupa Birliği, Kanada ve Avustralya’daki toplam buğday üretiminin ise 23.32 milyon artış göstereceği tahmin ediliyor. Özellikle Kanada ve Avustralya’daki yüksek üretim tahminleri, buğday satışlarında etkili olmuştu. IGC, ÜRETİMDE ARTIŞ, TÜKETİMDE GERİLEME ÖNGÖRÜYOR Uluslararası Hububat Konseyi (IGC), dünya buğday üretimiyle ilgili tahmini, bir önceki tahminine göre 9 milyon arttırarak 707 milyon tona çıkardı. Güçlü buğday talebine rağmen, buğday rekoltesinin yüksek olması, yükselişi sınırlandıran bir etmen olarak öne çıkıyor. Bununla beraber buğday ticaretinin 5 milyon artarak 147 milyon tona ulaşacağı öngörülüyor. Toplam hububat ticaretinin de, 2011-12 sezonundaki seviyeyi aşması bekleniyor. Özellikle Kanada’da, soğuk havalar nedeniyle devam eden nakliyedeki gecikmeler sonrası artış beklentisi dikkat çekici. Buğday talebinde artış yönünde bir eğilim görülmesine rağmen, IGC’nin tahminlerine göre tüketim 691 milyon tona gerileyecek. Tüketimdeki azalış sonrası, dönem sonu stoklarında da 7 milyon tonluk artış görülecek. Bunun sonucunda dönem sonu stokları 188 milyon tona ulaşacak. IGC’nin buğday fiyat endeksi, aylık bazda yüzde 8 azalarak yaklaşık 230 oldu. Oysa geçen sene buğday endeksi 264 seviyesinde bulunuyordu. Son dönemde talepteki artışa rağmen endeksin halen zayıf seyrettiği görülüyor. BİR ÜRETİM ARTIŞI TAHMİNİ DE FAO’DAN Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), aylık yayınlanan raporunda, dünya buğday üretimine dair tahminini, önceki aya göre 3,4 milyon artırarak 714.2 milyon tona yükseltti. FAO, 2013/14 sezonunda, dönem sonu buğday stoklarının ise 176.1 milyon tona ulaşacağını tahmin ediyor. Genel olarak tahmin raporlarına baktığımızda stokların arttığı görülüyor. Bunun asıl nedeni olarak da üretimdeki yüksek artış rağmen tüketimin aynı hızda artmaması gösterilmektedir. FAO, dünya buğday ticaretinin de 143.5 milyon ton seviyesinde gerçekleşmesini bekliyor. Bu rakam, IGC’nin beklentilerinin altında kalıyor. Bu beklentilerde Asya kaynaklı talep ön plana çıkıyor. Özellikle Japonya ve Çin kaynaklı talebin, fiyatlara destek olduğu görülüyor. Ayrıca Kuzey Afrika kaynaklı talep de güçlü seyrine devam ediyor. BUĞDAY PİYASASI HAVA ŞARTLARINA ODAKLANDI Sonuç olarak, hububat piyasalarında küresel tahmin gerçekleştiren üç kuruluşun tahmin ortalamaları göz önüne alındığında, dünya buğday üretiminin ortalama 711.03 milyon ton olması bekleniyor. Böylece ortalama buğday üretimi beklentisi, son dönemin en yüksek seviyesine ulaştı. Geçen sene ortalaması 656,7 milyon ton olarak gerçekleşmişti. Yani yıllık bazdaki artış yüzde 8.27 oldu. Şikago Ticaret Borsası’nda Mayıs vadeli buğday fiyatı, yüksek üretim tahminleri sonrası 655 cent/bushel seviyesinin altına sarkmış ve hızla değer kaybetmişti. Şubat ayında ise 560 cent/bushel seviyesinden tepki alımlarının geldiğini gördük. Bu dönemde yüzde 10’u geçen bir yükselişe rağmen fiyatlar halen önemli direnç seviyelerinin altında hareket etmektedir. Buğday fiyatında güçlü bir toparlanma süreci için fiyatın 655 cent/bushel seviyesinin üzerine çıkması gerekir. Fakat üretim tahminlerinde azalış olmadan bu seviyelerin üzerine çıkılması beklenmemektedir. Kısa vadede yükselişi sağlayabilecek en önemli değişken ise hava koşulları olarak görünüyor. Soğuk hava, şimdilik ABD’nin buğday üretiminde endişelere sebep oluyor. Fakat bu etki zaten tahminlerin içerisinde değerlendirilmeye başlandı. Diğer bölgelerden gelecek üretim azalışları daha etkili olacaktır. Aynı zamanda 655 cent/bushel bandının altında kalınması, teknik görünümün zayıf kalmasına neden oluyor. Hatırlanacağı gibi uzun vadeli trend çizgisi, bu seviyeden geçiyordu. Üretim tahminlerinde beklenmedik iyileşme, fiyatın yeniden hızla değer kaybetmesine yol açabilir. Mart ayı içerisinde 655 cent/bushel seviyesine doğru bir hareket izleyebiliriz. Özellikle hava durumuna bağlı olarak fiyatlarda kısa vadeli dalgalanmalar yaşanabilir. Fakat asıl buğday piyasasında etkili olacak olan gelişme, açıklanacak olan yeni tahmin raporları olacaktır. Üretim tahminlerindeki değişime bağlı olarak fiyatların değiştiğini görebiliriz. Bu dönem dengeli ve hafif yukarı yönlü hareket görülme olasılığı oldukça yüksek.
Makale Kategorisindeki Yazılar
17 Temmuz 20236 dk okuma

Afrika değirmencilik endüstrisinde trendler ve beklentiler

18 Mayıs 20174 dk okuma

2016’da Dünyada ve Türkiye’de Çeltik Sektörü

“Dünya çeltik ekim alanı son yıllarda 160 milyon hektarın üzerine çıkmıştır. Çeltik üretimi ise...