IGC şubat ayı tahıl raporuna göre, 2017/18 sezonunda tahıl ticareti tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkarak 361 milyon ton olacak. Dünya genelindeki toplam üretime dair tahminlere göre, bu sezon 2 milyar 94 milyon ton tahıl üretilecek. Üretim miktarı geçen sezona göre yüzde 2’lik bir düşüş gösterecek.
Uluslararası Tahıl Konseyi (IGC) de her ay güncellediği tahıl tahminleri raporunu yayınladı. Toplam tahıl (buğday ve irin taneli tahıllar) üretimine dair tahminler, büyük ölçüde Arjantin, Brezilya ve Güney Afrika’daki üretimle ilgili incelemeler üzerine revize edildi. 22 Şubat itibarıyla yapılan tahminler bir önceki aya göre 6 milyon ton düşüş göstererek 2 milyar 94 milyon ton oldu. Bu durum bir önceki yıla göre %2’lik bir düşüş anlamına geliyor. Geçen sezon kayıtlara 2 milyar 86 milyon ton olarak geçen toplam tahıl tüketimine dair tahminler geçen aydan bu yana değişmeyerek 2 milyar 104 milyon tonda kaldı. Bununla beraber, düşük açılış envanterleri nedeniyle devreden stoklarda 7 milyon ton düşüşle 610 milyon ton olması bekleniyor. Ticaret hacmi tahminleri ise bir önceki aya göre 1 milyon artarak tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 361 milyon ton olarak belirtildi.
BUĞDAY STOKLARI 5 YIL SONRA İLK KEZ DÜŞECEK
IGC’ye göre 2018/19 sezonunda ekili alan ve randımandaki düşüş nedeniyle buğday hasadında gerileme yaşanabilir. Buna bağlı olarak, 2012/13 sezonundan bu yana stoklarda ilk kez düşüş tahmin ediliyor. Mısır ekim alanında küçük bir değişiklik öngörülürken, Güney Amerika’da beklenen yüksek üretim nedeniyle küresel üretim bir miktar artacak. Olumlu piyasa şartları üç sezon arpa üretiminde yaşanan artışı canlandırabilir.
SOYA FASULYESİ ÜRETİMİNDE YILLIK ARTIŞ %4
Rapora göre, 2017/18 sezonunda küresel soya fasulyesi üretimi, Arjantin’in rakamlarında beklenen düşüşe bağlı olarak bir önceki yılın tahminlerine göre %1’lik bir azalma göstererek 347 milyon tona geriledi. Ancak sonraki sezona devreden miktarlara dair tahminlerdeki artış nedeniyle arzın daha fazla olması bekleniyor. Kendi tarihinin zirve rakamlarından birini tecrübe eden ticaret hacmi ise önceki ayın tahminlerine göre az bir değişiklik göstererek 153 milyon ton olarak kayda geçti. Bu tahmine göre sezonluk artış %4 düzeyinde olacak. Brezilya ve ABD’deki artışların da etkisiyle hasat alanı pik yapacak.
PİRİNÇTE 3 MİLYON TONLUK DÜŞÜŞ VAR
Uluslararası Tahıl Konseyi, pirinç üretimine dair tahminlerin geçen ayınkilerle aynı rakamda kalarak 484 milyon ton şeklinde hesaplandığını bildirdi. Raporda açıklanan rakamlara göre, dünya genelindeki pirinç üretimi geçen yılın 3 milyon ton kadar gerisinde kalacak. Açılış stoklarındaki düşüşle beraber tüketimde yaşanması öngörülen artış sezon sonu devir rakamlarının 122 milyon ton olarak hesaplanmasını beraberinde getirdi. Ana ihracatçıların rezervleri 23,5 milyon olarak değiştirilerek yıldan yıla kıyaslama yapıldığında %20’lik bir büzülme gösteriyor. Asya ve Afrika’daki alıcıların büyük talebine bağlı olarak ticaret hacmi tahmini bir önceki sezonun biraz altında kalacak şekilde bu ay 44,8 milyon tona yükseltildi.
ÇİN ARTIK PİRİNÇ İHRACATÇISI
IGC haricinde tarım raporu açıklayan önemli kurumlardan biri de ABD Tarım Bakanlığı (USDA) oldu. Kurumun açıkladığı rapora göre, 2012 yılından bu yana dünyanın en çok pirinç ithal eden ülkesi olarak bilinen Çin, artık ihracat rakamlarıyla da piyasada önemli etki bırakacak düzeye ulaştı.
Dünya genelinde ihraç edilen her 10 tondan 1’ini ithal eden Çin hâlen küresel pirinç piyasasında ve özellikle komşu ülkeleri için en önemli pirinç ithalatçısı konumunda. 2017 yılında Tayland ihracatının yüzde 10’unu satın alan Çin, Vietnam ihraç pirincinin üçte birinden fazlasını Burma ihraç pirinçlerinin ise yarısından fazlasını ithal etti. Geleneksel olarak pirinç tüketiminin fazla olduğu ülkede, yurt için üretim miktarı ve yüksek stok miktarları yurt içi tüketimi karşılayacak düzeyde olsa da komşu ülkelerden gelen ucuz pirinç ithalatın önünü açıyor.
Ancak ithalatın rekor düzeyde seyrettiği 2017 yılında dahi Çin, pirinç ihracatıyla önemli bir aktör olarak öne çıktı. Afrika ve Asya’nın yanı sıra Akdeniz piyasasına açılan ülke son 15 yılın en büyük ihracatını bu yıl gerçekleştirdi.
IRAK BU SENE KURAK
Bu yılın hava şartlarının yılda 5 milyon ton buğday tüketen Irak’ı olumsuz etkilemesi bekleniyor. Iraklı yetkililer kurak geçen yıl nedeniyle ithalatın artacağına dair sinyaller veriyor. Ana tahıl ithalatçılarından biri olan Irak’ın Ulusal Yatırım Komisyonu Başkanı Sami el-Araji, “Bu yıl kurak geçti, ithalat miktarımız çok fazla olacak.” bilgisini verdi. Araji Kuveyt’te verdiği konferansta buğday ve arpa gibi stratejik ürünlerle ilgili olarak önümüzdeki 10 yıl içinde ithalatı azaltacak yatırımlar üzerinde çalıştıklarını söyledi.
AVUSTRALYA BUĞDAY ÜRETİMİNDE %38’LİK DÜŞÜŞ
Buğday üretiminde dünyanın önde gelen ülkelerinden biri olan ve IGC tarafından ana ihracatçı ülkeler arasında gösterilen Avustralya’da buğday üretiminde %38’lik düşüş bekleniyor. Tarım ve Kaynak Ekonomisi ve Bilimleri Avustralya Bürosu ABARES tarafından yayınlanan son rapora göre, olumlu hava şartlarına rağmen buğday üretimi yüzde %38’lik düşüşle 21,2 milyon ton olarak tahmin ediliyor. Açıklanan rakamlara göre, toplam kış mahsulü üretim tahminleri %36 kadar düşerek 37,8 milyon ton olarak kayda geçerken, diğer ana kış mahsullerinden olan arpa da %33’lük düşüşle 8,9 milyon tona geriledi.