Köstence limanının
işletmecisi Comvex, bu yıl Romanya'nın tahıl üretimindeki sıçramanın, özellikle
Rus işgalinden bu yana Kiev için önemli bir transit merkezi olan Karadeniz
limanı Köstence üzerinden Ukrayna sevkiyatları için kontenjanı
sınırlayabileceğini açıkladı.
Dünyanın önde gelen tahıl ve yağlı tohum ihracatçılarından biri olan Ukrayna, Rusya'nın Şubat 2022'deki işgalinin ardından Karadeniz limanlarının bloke edilmesi üzerine Avrupa Birliği ülkeleri üzerinden alternatif nakliye rotaları arayışına girdi. Bu kapsamda komşusu Romanya’nın Karedeniz limanı Köstence, Ukrayna tahılının dünya pazarlarına sevk edildiği önemli bir merkez olarak ortaya çıktı.
Geçtiğimiz temmuz ayı sonunda Birleşmiş Milletler ve Türkiye arabuluculuğunda varılan Tahıl Koridoru Anlaşması, Ukrayna'nın Karadeniz'deki üç limanına erişim imkanı sağlanmış olsa da Romanya'nın Köstence limanı, Ukrayna'nın en büyük alternatif nakliye rotası olmaya devam ediyor. BM anlaşmasının süresi 18 Mayıs'ta doluyor ve henüz bir uzatma kararı alınabilmiş değil.
Comvex, Köstence'nin Rus işgalinden bu yana Ukrayna'nın tahıl ihracatının neredeyse üçte birini gerçekleştirdiğini, 2022'de 8,6 milyon ton ve bu yılın ilk çeyreğinde de 3,3 milyon ton Ukrayna menşeli hububat sevkiyatının yapıldığını ifade etti. Geçtiğimiz yıl Köstence limanından toplamda da 24.01 milyon ton tahıl ihracatı yapıldı.
Comvex yöneticisi Viorel Panait, Reuters'a verdiği demeçte, “Yeni sezon Romanya mahsulü geçen yıldan daha yüksek olacak gibi görünüyor. Bu da Ukraynalılar için daha az kontenjan ayırabileceğimiz anlamına geliyor. Operatörler, geleneksel yerel müşterilerine haksızlık etmeyecektir.” değerlendirmesinde bulundu.
Aynı zamanda Köstence Liman İşletmeleri Birliği'nin de başkanı olan Panait, yeni kapasite artırımı olmaması durumunda, kamyon trafiğinin ve liman sıkışıklığının daha iyi idare edilmesinin Ukrayna tahılının taşınmasına yardımcı olabileceğini söyledi.
Danışmanlık şirketi Agritel, AB'nin en büyük tahıl üreticilerinden biri olan Romanya'nın bu yıl 10,35 milyon ton buğday hasat etmesinin beklendiğini ve çiftliklerin kuraklıktan kurtulmasıyla geçen yıla kıyasla keskin bir toparlanma yaşanacağını bildirdi.
Tahıl piyasası danışmanlık şirketi AGRIColumn'dan Cezar Gheorghe de Romanya'nın buğday da dahil olmak üzere sonbahar mahsulleri üretiminin beş yıllık ortalamanın üzerine çıkmasını beklediğini ve Köstence'nin sıkışıklığı idare etmek için yatırıma ve birleşik bir bilgi işlem sistemine ihtiyacı olduğunu söyledi. Gheorghe, “Bir fili, anahtar deliğinden geçiremezsiniz. Köstence'nin giriş ve çıkışlara odaklanması gerekiyor.” uyarısında bulundu.
Gheorghe, Köstence üzerinden yapılan tahıl nakliyesinin, Tahıl Koridoru Anlaşması kapsamında Ukrayna'nın kendi limanlarından yapılandan daha ucuz olduğunu, çünkü İstanbul'daki uzun denetim kuyruklarının maliyetleri artırdığını da aktardı.