Ukrayna, son 5 yıldır yeni un değirmenlerinin ve kırma hububat şirketlerinin yapımı ile mevcut şirketlerin modernleştirilmesi için aktif bir şekilde fon yatırımı yapmaya devam ediyor. Pazar; Ukrayna un ve kırma hububat üretiminin yabancı pazarları aktif bir şekilde fethetmeye başlaması nedeniyle bu şekilde gelişmiştir. 

Değirmenci Dergisi bu ay Ukrayna Değirmenciler Birliği Başkan’ı Rodion Rybchinsky’yi konuk ediyor. Yılda yaklaşık 3,5 milyon ton un üretimi gerçekleştiren Ukrayna, son derece verimli topraklarında dünyanın en kaliteli buğdaylarını yetiştiriyor. Ukrayna Değirmenciler Birliği, un değirmenlerini, kırma hububat değirmenlerini, karma yem tesislerini, ekmek, makarna ve şekerleme ürünleri ile yarı işlenmiş un gibi ürünleri üreten yaklaşık 28 firmayı temsil ediyor.

Orta vadede, Ukrayna’nın un değirmenciliği yapan işletmelerinin sayısını azaltmasını beklediklerini söyleyen Rybchinsky, ihracat odaklı firmaların sayısının da bir şekilde artmasını umduklarını ifade ediyor. Rybchinsky ile Ukrayna un değirmenciliği endüstrisini, sektördeki faaliyetlerini ve hedeflerini konuştuk. Detayları Rybchinsky’den alıyoruz…

Sayın Rybchinsky, öncelikle bize Ukrayna Değirmenciler Birliği hakkında biraz bilgi verebilir misiniz? Kaç tane üyeniz var ve bir birlik olarak endüstrideki faaliyetleriniz nelerdir? Ukrayna Değirmenciler Birliği; 28 şirketin payını kapsayan 18 tüzel kişiliği içeriyor. Özellikle, birlik yapısındaki şirket üyelerinin farklı türleri; günlük 100-700 ton kapasiteye sahip un değirmeni tesislerini, kırma hububat değirmenlerini, karma yem tesislerini, ekmek, makarna ve şekerleme ürünlerini ve yarı işlenmiş un gibi ürünleri üreten teşebbüslerdir. Şirket üyelerinin Ukrayna’nın genel un üretimindeki payı, toplamda %50 civarındadır ve ihraç edilen un %45’ten fazladır. Birliğin temel görevleri son derece genel; bu görevler organizasyonun sözleşmesinde belirtilmektedir:

• Teşebbüsler, devlet kurumları ve diğer sanayi birlikleri arasında işbirliği kurmak ve işbirliğini geliştirmeyi teşvik etmek; • Sanayi teşebbüsleri arasında karşılıklı yardım ve destek; • Devletin tahıl işleme sanayisi için oluşturduğu ekonomi politikaları üzerinde etki yaratma; • Gelişim eğitimi ve birlik üyelerinin uzmanlarının eğitim düzeyinin arttırılması; • Birlik üyelerinin yasal ve sosyal güvenliğinin organizasyonu

Ukrayna değirmencilik endüstrisi hakkında bilgi verebilir misiniz? Değirmenlerin sayısı, kapasiteleri, teknoloji kullanımı düzeyi ve üretilen ürün grupları hakkında ne söyleyebilirsiniz? Ukrayna, yılda neredeyse 3,5 milyon ton un üretiyor. Aynı zamanda, sanayi teşebbüslerinin payı rapor edilen üretim hacminin neredeyse 2,2 milyon tonunu kapsıyor. Bu nedenle, küçük ölçekli değirmen tesisleri, günlük 50 tondan az olan işleme kapasiteleriyle üretim gerçekleştiriliyor. Ukrayna’daki endüstriyel şirketlerin ham sayısı toplamda 400’e yakın. Ancak; bu şirketler çok farklı iş yükü düzeyine sahipler. Yüzde 95 kapasiteyle çalışan şirketler de var, yüzde 35 kapasiteyle çalışan şirketler de var. Esasında, Ukrayna’nın bütün değirmencilik firmaları tam kapasitede çalışmak için yönetim sağlamış olsalardı neredeyse 7 milyon ton un üreteceklerdi.

Üst düzey un, 1. ve 2. düzey un, Ukrayna’da üretilen bütün un türlerinin yaklaşık yüzde 95’ini oluşturuyor. Çavdar unu yüzde 4’ünü; mısırı, karabuğday, yulaf, pirinç unu türlerini ve diğerleri yüzde 1’ini oluşturuyor.

Ukrayna’daki un değirmenlerinin yüzde 90’dan fazlası, 1980-1990 döneminde imal edilen teknik ekipmanlarla donatılmıştır. Un değirmenlerinin yaklaşık yüzde 10’unda Türkiye, İsviçre, Çek ve İtalyan menşeli modern makineleri ve son on yılın teknik ekipmanları bulunuyor.

Değirmencilerin yeni teknolojilere yaklaşımı nasıl? Son yıllardaki değirmen ve teknoloji yatırımlarında herhangi bir artış var mı? Evet, ülke, son 5 yıldır yeni un değirmenlerinin ve kırma hububat şirketlerinin yapımı ile mevcut şirketlerin modernleştirilmesi için aktif bir şekilde fon yatırımı yapmaya devam ediyor. Pazar; Ukrayna un ve kırma hububat üretiminin yabancı pazarları aktif bir şekilde fethetmeye başlaması nedeniyle bu şekilde gelişmiştir. Bu nedenle, Ukrayna ürünlerinde yüksek kaliteli parametrelere sahip olmalı ve fiyatları ise düşük maliyetli olmak zorundadır.

Ukrayna’daki değirmenlerin hepsi üretimlerini tamamen iç tüketim için mi gerçekleştiriyor? Ülkenizdeki değirmenlerin ihracat faaliyeti var mı? Eğer var ise, ihracat için hangi ülkeler hedefleniyor ve yapılan ihracatın miktarı nedir? 2016 yılının rakamları 2015’teki rakamlarla karşılaştırıldığında (305 bin ton), Ukrayna 2015 yılının yüzde 20’sine kadar, yani 369,6 bin tondan fazla buğday unu ihraç etmiştir. 2017 yılında, un ihracatında 400 bin tonluk düzeye ulaşacağımızı düşünüyorum.

Kuzey Kore, Angola, Filistin, İsrail ve Moldova; Ukrayna ununun ana ithalatçılarıdır. Bahsedilen ülkeler, yapılan ihracatın yaklaşık yüzde 75’ini kapsıyor. Genel olarak Ukrayna, 2016 yılında 45 ülkeye un ihraç etmiştir. Ülkenizdeki ham madde düzeyi nedir? Değirmenlerde işlenen ham maddenin ne kadarı ülkenizde üretilmektedir ve ne kadarı ithal edilmektedir? İthalat için hangi ülkeleri tercih ediyorsunuz? Ukrayna; yılda 22 milyon tondan fazla buğday üretmektedir. Özellikle, ülke ham madde ihracatı için 12-15 milyon ton tedarik etmektedir ve Türkiye ana ithalatçılardan biridir. Bu nedenle, geriye kalan buğday iç pazarda tüketilmektedir. Böylelikle, sadece yurtiçinde üretilen ham maddeyle çalışmaktayız.

Ukrayna’nın un tüketim miktarı ve tüketim kültürü hakkında biraz bilgi verebilir misiniz? Örneğin; un hangi ürünler için kullanılıyor ve nasıl tüketiliyor? Unlu mamuller tüketiminde tüketicilerinin tercihleri neler? Endüstriyel fırıncılar, Ukrayna’daki unun en büyük tüketicileridir çünkü bunlar büyük miktarlarda ekmek, fırıncılık ürünü ve un bazlı şekerlemeler üretmektedirler. Aynı zamanda, evde unlu mamuller üreten ev halkı da pazarın yüzde 10’unu paylaşmaktadır.

HoReCa pazar segmenti ise yaklaşık %5’ini kapsamaktadır.

Değirmen sanayisinin ve tüketim tutarlarının geliştirilmesi ve ülkenizin tercihleri açısından ülkenizin gelişimi hakkında ne düşünüyorsunuz? Sanayiniz ile ilgili beklentileriniz nelerdir? Orta vadede, Ukrayna’nın un değirmenciliği yapan işletmelerinin sayısını azaltmasını ve ihracat odaklı firmaların sayısının bir şekilde artmasını bekliyoruz. Bu da, üretim maliyetleri yüksek olan eski teknolojiyi kullanan firmaların pazarından ayrılarak olacak. Eminim 2020 yılına kadar Ukrayna’nın küresel pazardaki ihracat hacmi yaklaşık 800 bin tona ulaşacaktır.

Özellikle bir birlik olarak, şu anda gerçekleştirilen veya gelecek yıllarda gerçekleştirilecek olan herhangi bir projeniz var mı? Orta vadedeki amacımız, Ukrayna ürünlerinin tüketicileri olarak ilgi çekici bulduğumuz ülkelerdeki çeşitli gıda fuarlarına ve ticaret komisyonlarına katılmak; ve bu sayede değirmencilik ürünlerimizin ihracat pazarlarında tanıtımını yapabileceğimiz şekilde yardım almaktır.

Neler eklemek istersiniz? Bütün ilgili taraflar ile işbirliğine tamamen açığız ve Ukrayna unu, dünyanın en iyi kara toprağında yetişen mükemmel Ukrayna buğdayından üretiliyor!