Türkiye’nin en büyük buğday unu pazarı olan Irak, ithal
una bağımlılığı azaltmak için buğday ithalatını artırmayı planlıyor. Irak
yönetiminin, bu kapsamda buğday alımı için yeni mekanizmalar hayata geçireceği bildirildi.
Un ithalatına yasak getirilmesi ise beklenmiyor.
Irak’ın tahıl alımlarına ilişkin yeni politikasına dair açıklama, Irak Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından yapıldı. Ofis’in 3 Eylül tarihli açıklamasında, Irak Ticaret Bakanlığı’nın buğdaya göre daha pahalı olan ithal una bağımlılığı azaltmak için daha fazla buğday ithal etmeyi planladığı ifade edildi. Bağdat yönetimi, ithal buğdayı ülkede işleyip yerel un üretimini artırmayı hedefliyor. Ofis, buğday alımı için yeni mekanizmalar hayata geçirileceğini de bildirdi. Ancak bu konuda detaylı bilgi verilmedi.
Dünyanın en büyük tahıl ithalatçıları arasında bulunan Irak, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından fiyatların hızla yükselmesinden bu yana stratejik buğday ve gıda stoklarını güvence altına almak için tedbirler alıyor. Irak Ticaret Bakanlığı, temmuz ayı sonunda yaptığı açıklamada, stratejik rezervleri artırmak ve gelecek yılın ilk aylarına kadar ihtiyacı karşılamak için 1.5 milyon ton buğday alınacağını duyurmuştu. Irak yönetiminin, bunun için de 200 milyon ton fon ayırdığı kaydedilmişti.
Bakanlık, ağustos ayındaki son buğday ihalesinde alım yapmazken, Reuters’a konuşan hükümet kaynakları, doğrudan alıma yöneldiklerini söyledi. Hükümet kaynakları, bakanlığın un ithalatına toptan yasaklama getirmeyi ise düşünmediği söyledi. Irak, 50 kiloluk ithal bir çuval un için şu anda 31-35 dolar arasında bir bedel ödüyor.
40 milyonu aşkın nüfusu bulunan ülkede yılda ortalama yedi milyon ton buğday tüketiliyor. Irak, neredeyse tamamı Türkiye'den olmak üzere, yıllık 2,5 ila 3 milyon ton arasında un ithal ediyor.
Dünya un ihracat şampiyonu Türkiye, un ihracatının neredeyse yarısını Irak’a gerçekleştiriyor. Türkiye’de 100 civarında un fabrikası, yalnızca Irak pazarına yönelik üretim yapıyor. Ancak Türk uncusu için en büyük pazar konumundaki Irak’ta son yıllarda çok sayıda değirmen fabrikası kuruldu. Bundan dolayı da Türk un sanayicisinin bu önemli pazarda kayıp yaşayacağına dair endişeler var.