Uluslararası Tahıl Konseyi (IGC), dünya genelinde yetiştirilen başlıca tahıl ürünlerine ilişkin kapsamlı görünüm sunan yeni yılın ilk Tahıl Piyasası Raporu'nu (GMR) 11 Ocak’ta yayınladı. Merakla beklenen IGC'nin raporu, 2023/24 sezonunda toplam tahıl üretimi için iyimser bir perspektif ortaya koydu. IGC, buğday ve iri taneli tahıllardan oluşan dünya toplam tahıl üretiminin 2 milyar 307 milyon ton ile rekor seviyeye ulaşacağını ve mısır üretimindeki güçlü toparlanmaya bağlı olarak bir önceki yıla göre %2'lik bir artış göstereceğini öngörüyor.
Küresel tahıl tüketiminin ise yem, gıda ve endüstriyel tüketimin yeni zirvelere ulaşmasıyla yıllık bazda %2 artışla 2 milyar 314 milyon tona yükselmesi bekleniyor. Bununla birlikte, küresel stoklar 590 milyon tona gerileyerek art arda yedinci kez azalacak. Daha düşük buğday, mısır ve arpa satışları öngören dünya tahıl ticaretinin de yıllık bazda %3 azalarak 415 milyon tona gerileyeceği tahmin ediliyor.
DÜNYA BUĞDAY STOKLARI SON ALTI SEZONUN EN DÜŞÜK SEVİYESİNE İNECEK
IGC raporu, küresel buğday üretiminde %2'lik bir düşüşe işaret ederek 2022/23 sezonunda 804 milyon ton olan üretimin 2023/24'te 788 milyon tona gerileyeceğini, ancak yine de bu rakamın, kayıtlara geçen en büyük ikinci üretim miktarı olacağını öngörüyor. 2022'de tüm zamanların en yüksek seviyelerinin ardından öngörülen bu düşüşün büyük kısmı, Avustralya, Rusya, Kanada ve Kazakistan'daki rekolte azalışlarına bağlanıyor. Bu düşüşlerin Arjantin, Hindistan ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki üretim artışlarını fazlasıyla dengelemesi bekleniyor.
Rekoltede beklenen düşüşe rağmen, büyük devir stokları sayesinde küresel arz, rahat bir seviyede kalmaya devam edecek. Küresel buğday ticaretinin ise zayıflayan dünya ithalat talebi, Ukrayna'daki savaşla ilgili aksaklıklar ve bazı önemli ihracatçı ülkelerdeki arz daralmasını yansıtacak şekilde küçüleceği tahmin ediliyor. 2023/24 sezonunda dünya buğday ticareti, bir önceki sezonda ulaşılan rekor düzeyden gerileyecek. Bir önceki sezon 208 milyon ton olan küresel buğday ticaretinin %5 azalarak 198 milyon tona gerilemesi bekleniyor.
IGC, Asya ve Afrika'nın başını çektiği gıda tüketiminde beklenen artış nedeniyle buğday talebinin ise artacağını ve küresel tüketimin bir önceki sezondaki 795 milyon tondan 804 milyon tona ulaşacağını tahmin ediyor. Küresel buğday stoklarının ise bir önceki sezona göre 16 milyon ton azalarak 266 milyon tona düşmesi öngörülüyor.
IGC’nin 2024/25 sezonu buğday arz ve talebine ilişkin ilk tahminleri ise ekim alanlarındaki mütevazı gerilemeyi fazlasıyla telafi eden potansiyel daha iyi verimle birlikte bir önceki yıla göre biraz daha yüksek bir hasada işaret ediyor. Tüketimin bir önceki yılın rekor seviyesine ulaşarak üretimi aşması, potansiyel olarak stoklarda altı sezonun en düşük seviyesine kadar bir düşüşe yol açması bekleniyor. Çin ve AB'ye yapılan teslimatların azalması da dahil olmak üzere ticarette mütevazı bir gerileme öngörülüyor.
DÜNYA PİRİNÇ GÖRÜMÜNÜ
IGC, önde gelen Asyalı üreticilere ilişkin beklentilerin azalması nedeniyle 2023/24 sezonu dünya pirinç üretim tahminini bir önceki aya göre 10 milyon ton azaltarak 511 milyon ton olarak verdi. 166 milyon ton olarak verilen küresel pirinç stoklarındaki bir önceki aya göre 5 milyon tonluk azalma, Çin ve başlıca ihracatçılara ilişkin daha düşük rakamlara bağlanıyor. Ticaretin aylık bazda 50 milyon ton ile değişmediği görülürken, Hindistan için öngörülen düşüş diğer tedarikçiler için tahmin edilen artışlarla dengeleniyor.