Uluslararası Tahıl Konseyi’nin (IGC) nisan ayı Tahıl Piyasası Raporu’na göre, 2025/26 sezonunda dünya genelinde toplam tahıl üretiminin rekor seviyeye ulaşması bekleniyor. Ancak nihai stokların son 12 yılın en düşük seviyesinde kalması bekleniyor.
2025/26 sezonu için dünya genelinde toplam tahıl üretiminin 2 milyar 373 milyon ton ile yeni bir zirveye ulaşacağı öngörülüyor. Bu, yıllık bazda 70 milyon tonluk bir artış anlamına geliyor. Söz konusu üretim artışının, tüketimdeki eş zamanlı büyümeyle dengelenmesi bekleniyor. Toplam tüketim tahmini de 2 milyar 373 milyon tona yükseltilmiş durumda. Bu artışın başlıca nedeni Hindistan’da etanol üretimi kaynaklı sanayi kullanımındaki artış.
Sezon sonu toplam tahıl stoklarının yıllık bazda değişmeyerek 580 milyon ton seviyesinde kalması bekleniyor. Bu kapsamda, iri taneli tahıllarda (mısır, arpa vb.) stokların hafifçe artacağı, ancak buğday stoklarının gerilemeye devam edeceği öngörülüyor.
BUĞDAY STOKLARI DİBİ GÖREBİLİR
IGC, küresel buğday üretimi tahminini önceki aya göre 1 milyon ton azaltarak 806 milyon tona çekti. Küresel buğday ticareti beklentisi 201 milyon ton ile sabit tutulurken, tüketimin 814 milyon tona ulaşarak üretimin üzerinde seyretmesi bekleniyor. 2025/26 sezonu buğday stoklarının ise üçüncü yıl üst üste daralarak 260 milyon tona ineceği tahmin ediliyor.
2024/25 SEZONU TAHMİNLERİ GÜNCELLENDİ
IGC, mevcut 2024/25 sezonuna ilişkin tahminlerinde de bazı güncellemeler yaptı. Toplam tahıl üretim tahmini 3 milyon ton düşürülerek 2 milyar 303 milyon tona indirildi. Tüketim tahmini ise 8 milyon ton azaltılarak 2 milyar 328 milyon tona çekildi. Bu revizyon, özellikle Hindistan’da gıda amaçlı buğday tüketiminin ve küresel yemlik talebin (özellikle mısırda) zayıflamasını yansıtıyor.
Tüketime ilişkin aşağı yönlü düzeltmeye rağmen, kapanış stokları 4 milyon ton artırılarak 580 milyon tona çıkarıldı. Ancak bu seviye yine de son on yılın en düşük düzeyi. Tahıl ticareti tahmini ise mısır ihracatındaki artışın (özellikle Sahra Altı Afrika’ya) etkisiyle 2 milyon ton yükseltilerek 418 milyon tona çıkarıldı.
SOYA FASULYESİ
2024/25 sezonunda küresel soya fasulyesi ticaretinin %1 artışla 181 milyon tonla rekor seviyeye ulaşması bekleniyor. 2025/26 sezonu içinse üretimin %3 artarak yeni bir zirve yapacağı tahmin ediliyor. Bu artışın temelinde Güney Amerika’daki yüksek rekolteler yatıyor. Tüketim; yem, gıda ve sanayi kullanımlarındaki artışla rekor seviyeye ulaşacak. Stokların yüksek seviyelerde kalması, ithalat talebinin ise Çin’deki düşüşe rağmen diğer küçük pazarlardaki artışla dengelenerek sabit kalması bekleniyor.
PİRİNÇTE DE ÜRETİM VE TİCARET REKORLARI GELİYOR
2024/25 sezonu için dünya pirinç üretimi, Hindistan’daki olumlu beklentiler sayesinde geçen aya göre 3 milyon ton artışla yukarı yönlü revize edildi. 2025/26 sezonu içinse hem Çin’de hem de önde gelen ihracatçı ülkelerdeki yüksek rekoltelerle yeni bir üretim rekorunun kırılması bekleniyor.
Artan nüfusun da etkisiyle tüketimin rekor seviyeye ulaşacağı, stokların ise hafif artacağı öngörülüyor. Küresel pirinç ticaretinin ise gelecek sezon yaklaşık 60 milyon tonla yeni bir rekor kırması bekleniyor. Bu büyümede Afrika ve Asya pazarlarının artan talepleri etkili olurken, Hindistan’ın küresel pirinç ihracatının yaklaşık %40’ını tek başına karşılaması öngörülüyor.
