Küresel gıda fiyatları, mayıs ayında art arda beşinci kez yükseldi. Bu enflasyon büyük ölçüde olumsuz hava koşulları nedeniyle peynir ve mısır fiyatlarındaki artıştan kaynaklanıyor.

FAO Gıda Fiyat Endeksi (FFPI), geçtiğimiz mayıs ayında art arda beşinci kez arttı. Nisan ayına kıyasla %1,2’lik bir artışla 2,1 puan yükselen endeks, geçen yılın mayıs ayına kıyasla ise %1,9 aşağıda kaldı. Şeker ve yağ fiyatları düşerken, mayıs ayında kayda geçen diğer alt endeksler yükselerek bir önceki aya göre süt ürünleri fiyatlarının ve onu takip eden tahıl gevreklerinin fiyatlarında artışa neden oldu. FAO Tahıl Fiyat Endeksi, nisan ayına kıyasla %1,4’lük bir artışla 2,2 iki puan yükseldi ve mayıs ayında ortalama 162,3 puan olarak ölçüldü. Ancak bu seviyede endeks mayıs 2018’deki değerin %6 altında kaldı. Bir önceki aya kıyasla gözlenen küçük ölçekli artış, tamamen mısır fiyatı tekliflerinde ABD’deki azalan üretim görünümüne karşılık yaşanan ani artıştan kaynaklandı. Buna karşılık, buğday fiyat teklifleri, küresel gıda arz görünümü ve yeterli ihracatın mevcudiyeti nedeniyle mayıs ayında genel olarak düşüktü. Aromatik pirinçlerdeki fiyat tekliflerindeki hafif artış diğer pirinç piyasası segmentlerindeki hafif fiyat düşüşleriyle dengelenirken, FAO pirinç fiyat endeksi art arda üç ay boyunca sabit kaldı.

REKOLTE TAHMİNİNDE ARTIŞ FAO’nun 2019 dünya tahıl üretimine dair son tahmini, 2018 yılından yüzde 1,2’lik bir artışla 2 milyar 685 milyon tona yükseldi. Bununla birlikte 2019 yılında küresel mısır üretiminin düşmesi beklendiğinden yıllık artış, daha önce tahmin edilenden çok daha az belirgin. Ürün ekiminde büyük gecikmelere neden olan uzun süreli ve aşırı nemli koşullar nedeniyle, ABD’de bu yılki mısır üretimi, FAO’nun mayıs ayında yayınlanan ilk üretim tahmininden 45 milyon ton ve geçen yılın üretim düzeyinin ise yaklaşık yüzde 10 (36 milyon ton) altında kalarak 330 milyon ton olarak açıklandı. Son USDA raporu, 26 Mayıs’taki ekim planları esas alındığında bu alanın sadece %58’inin ekildiğine dikkati çekti. Son beş yılın ortalaması olan %90’lık düzeyi oldukça altında kalan bu rakam şimdiye kadar kayda geçmiş en düşük istatistik oldu. 2019 yılında küresel tahıl üretiminde beklenen toparlanmanın büyük kısmı, sırasıyla buğday ve arpa üretiminde beklenen yıllık yüzde 5,3 ve yüzde 5,8’lik artışa bağlanıyor. Asya’daki alan kaynaklı genişlemelere dair beklentiler, diğer pek çok bölgedeki sert hava koşulları ve düşük kâr marjı beklentilerinden kaynaklanan küçülme tahminlerini telafi edebileceğinden, toplam pirinç üretiminin geçen yılın rekor seviyesine yakın olması muhtemel.

Üretim ve kullanım konusundaki yeni tahminlere dayanarak, dünya hububat stokları, yeni sezonda %3 oranında düşüş kaydederek son dört yılın en düşük seviyesi olan 830 milyon tona inebilir. Dünya tahıl ticaretinin ise bir önceki yıla dair tahminleri %1,4’lük bir artışla geride bırakarak 414 milyon tona yükselmesi bekleniyor. Söz konusu artış, birçok Afrika ve Asya ülkesinden gelen ithalat taleplerindeki güçlü genişlemeye bağlı olarak buğday ticaretindeki belirgin toparlanmaya ve Karadeniz bölgesi ve Avrupa Birliği’nde büyük çaplı ihracat imkânlarına dair beklentilere bağlanıyor.