Avrupa Birliği, yılda ortalama 3 milyon ton buğday ithal eden Suudi Arabistan’daki
pazar payını büyük ölçüde kaybetti. AB’nin yerini rekabetçi buğday fiyatlarıyla
Rusya, Ukrayna ve Brezilya gibi ülkeler alıyor.
ABD Tarım Bakanlığı’nın (USDA) ocak ayında açıkladığı dünya tahıl piyasalarına ilişkin son raporda, Suudi Arabistan’a dair istatistikler dikkat çekti. Rapor, yılda yaklaşık 3 milyon ton buğday ithalat eden Suudi Arabistan’ın, son iki sezonda buğday tedarikçilerini hızlı bir şekilde değiştirdiğini ortaya koydu. Özellikle Avrupa Birliği’nin, Suud pazarındaki kan kaybı net bir şekilde görüldü.
Rapora göre, 2017/18 sezonundan 2019/20 sezonuna kadar AB’nin Suudi Arabistan’ın buğday ithalatındaki payı yüzde 90’ının üzerindeydi. 2020/21 sezonunda ise bu tabloda önemli değişiklikler meydana geldi. Söz konusu sezonda Suud yönetiminin ithal ettiği buğdayın sadece yüzde 66’sı AB’den gelirken, bu oran bir sonraki yıl yüzde 20'nin altına kadar düştü. 2021/22 sezonunda Suudi Arabistan buğday alımı için rekor üretim yapan Brezilya ile Suudi şirketlerin tarımsal yatırımlar gerçekleştirdiği Ukrayna ve Rusya başta olmak üzere farklı tedarikçilere yöneldi.
USDA, Suudi Arabistan'ın 2022/23 sezonu buğday ithalat tahminini de sezonun ilk yarısındaki güçlü talep nedeniyle 3,7 milyon ton olarak yukarı yönlü revize etti. Bu dönemde, Suudi Arabistan'ın AB’den buğday ithalatı geçen yılın toplamından yüksek olması dikkat çekti. Bununla birlikte, 100 milyon tonu aşkın buğday üretimiyle rekor kıran Rusya’nın rekabetçi fiyatı, bu ülkeyi Suud buğday pazarında hakim tedarikçi konumuna getirdi.
USDA raporunda Suudi Arabistan’ın yerel buğday üretimini artırması da göze çarpan rakamlar arasında. ABD Tarım Bakanlığı, Suudi Arabistan’ın 2022/23 sezonu buğday üretiminin, 2018/19 sezonuna göre 76 kat artışla 1 milyon ton olacağını tahmin ediyor. Suudi yönetimi, artan tüketimi karşılamaya yardımcı olması için yerli üretimi artırmaya yönelik teşvik programları uyguluyor.
Artan arzın Suudi Arabistan'ın başta makarna olmak üzere buğday bazlı ürün ihracatını desteklediğini aktaran USDA, 2022/23 sezonunda Suudi Arabistan’ın toplam buğday ve buğday ürünleri ihracatının 150 bin ton olacağını tahmin ediyor. Suudi Arabistan, bu ürünleri çoğunlukla Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün, Kuveyt ve Umman gibi bölge komşularına ihraç ediyor.