BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), 2024/25 sezonu küresel tahıl üretimi tahminini güncelleyerek tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 2 milyar 854 milyon tona çıkardı. Dünya tahıl tüketiminin de bir önceki sezona göre yüzde 0,5 artışla 2 milyar 856 milyon tona yükselmesi tahmin ediliyor. FAO, küresel hububat ticaretine ilişkin tahminini ise 481 milyon tonda sabit tutarak 2023/24'e göre yüzde 3’lük bir düşüş öngördü. Dünya tahıl stoklarının yüzde 1,3 oranında artacağı, tahıl stok kullanım oranının ise yüzde 30,8'de kalacağı tahmin ediliyor.
FAO'nun temmuz ayı Tahıl Arz ve Talep Raporu’nda, Arjantin ve Brezilya'nın yanı sıra Türkiye ve Ukrayna'da mısır hasadının daha iyi bir görünüm sergilemesinin Endonezya, Pakistan ve bazı Güney Afrika ülkelerinin beklentilerindeki düşüşü dengeleyeceği belirtildi. Raporda, 2024/25 sezonu küresel tahıl üretimine ilişkin son tahmin, geçen aya göre 7,9 milyon ton artırılarak 2 milyar 854 milyon ton olarak verildi. Bu da tüm zamanların en yüksek üretim seviyesi anlamına geliyor. Rekolte beklentisindeki artış, dünya üretim tahmininin yüzde 0,4 artışla 1 milyar 530 milyon tona yükseltildiği iri taneli tahıllar ve haziran görünümüne kıyasla yüzde 0,3 artışla 789 milyon tona yükseltilen buğday için iyileşen beklentileri yansıtıyor.
MISIR ÜRETİMİNDE BEKLENTİLER ARTTI
İri taneli tahıllardaki rekolte artışı, büyük ölçüde Arjantin ve Brezilya'daki mısır hasatlarına ilişkin daha iyi üretim beklentilerine dayanıyor. İki ülkedeki verim tahminleri, önceki aylardaki değişken koşulların ardından daha elverişli hava şartlarını yansıtacak şekilde yükseltildi. Bununla birlikte, Brezilya'nın üretiminin 2023'teki rekorun oldukça gerisinde kalması bekleniyor. Türkiye ve Ukrayna için de mısır üretim tahminleri yükseltildi. Bu yukarı yönlü revizyonlar, kuraklığın verimi düşürdüğü Endonezya ve bazı Güney Afrika ülkeleri ile ekimlerde kesintiye yol açması beklenen düşük fiyatlar ve hayvancılık sektörünün azalan yem talebi nedeniyle Pakistan'ın mısır üretim tahminlerindeki düşüşlerden daha ağır basıyor.
RUSYA'DAKİ HAVA KOŞULLARI BUĞDAY ARZINI SINIRLAYACAK
Dünya buğday üretimi de başta rekor buğday rekoltesinin öngörüldüğü Pakistan olmak üzere Asya'daki daha iyi beklentilere bağlı olarak yukarı yönlü revize edildi. Rusya’daki önemli buğday üretim bölgelerindeki kötü hava koşulları ise üretim tahmininde büyük bir kesintiye yol açarak küresel tahminlerdeki yükselişi sınırladı.
FAO'nun 2024/25 sezonu küresel pirinç üretimi tahmini ise hazirana göre az da olsa artırıldı. Dünya pirinç üretiminin yeni sezonda yüzde 0,9 artarak 535,1 milyon tonla yeni bir zirveye ulaşması öngörülüyor.
KÜRESEL TAHIL STOKLARINDA AŞAĞI YÖNLÜ REVİZYON
FAO'nun bu sezon için tahıl kapanış stok öngörüsü de 894 milyon ton. Son tahminlere göre 2024/25 sezonunda küresel tahıl stok kullanım oranı geçen sezona göre neredeyse değişmeyerek yüzde 30,8'de kalacak ve yeni sezonda yeterli arz görünümüne işaret etmeye devam edecek. Temmuzda stoklardaki aşağı yönlü revizyon, büyük ölçüde Brezilya ve Ukrayna'nın mısır stok tahminlerindeki düşüşe bağlı olarak küresel iri taneli tahıl stok tahminindeki 4,3 milyon tonluk azalmayı yansıtıyor. Aşağı yönlü revizyona rağmen, küresel iri taneli tahıl stoklarının 2024/25 döneminde 381 milyon tona ulaşması öngörülüyor.
Küresel buğday stoklarına ilişkin tahminini göçen aya göre 1,6 milyon ton artırarak 308 milyon ton olarak veren FAO, dünya pirinç stoklarının da 2024/25 sezonunun kapanışında 204,9 milyon ton olacağını tahmin ediyor.
DÜNYA HUBUBAT TİCARETİ TAHMİNİ DEĞİŞMEDİ
FAO'nun 2024/25 uluslararası hububat ticareti tahmini haziran ayına göre değişmeyerek 481 milyon tonda kaldı. Bu da 2023/24 seviyesine göre yüzde 3’lük bir düşüşe işaret ediyor. 231 milyon ton olarak beklenen 2024/25 (Temmuz/Haziran) küresel iri taneli tahıl ticareti tahmini geçen aydan bu yana 0,9 milyon tonluk bir artış gösterse de bu rakam, bir önceki sezona göre yüzde 3,9'luk bir gerilemeye tekabül ediyor. Ukrayna'nın mısır ihracatı beklentilerinin biraz daha iyi olması ve Çin'in mısır ithalatının artması küresel tahmini bir milyon ton yükseltmiş olsa da dünya mısır ticaretinin 2023/24 seviyesine kıyasla yüzde 4,4 oranında düşmesi öngörülüyor.
BUĞDAY TİCARETİNDE DARALMA
FAO, 2024/25 sezonu küresel buğday ticareti tahminini de bir önceki rapora göre az miktarda (0,9 milyon ton) düşürerek 197 milyon olarak verdi. Bu da geçen sezona göre yüzde 3,7'lik bir daralma demek. Buğday ticaretindeki aşağı yönlü revizyon, üretim tahminindeki düşüşe paralel olarak Rusya ihracat beklentisindeki düşüşü yansıtıyor. Kazakistan ve Ukrayna da dahil olmak üzere diğer bazı büyük buğday ihracatçıları için öngörülen biraz daha yüksek satış rakamları, ihracat tarafındaki düşüşü dengeledi.
İthalat tarafında ise buğday ithalatının 21 Haziran'dan 15 Ekim'e kadar geçici olarak askıya alınmasının ardından Türkiye ile hükümetin ithalat vergisinin devam edeceği yönündeki son açıklamasına dayanarak Hindistan için alımlar azaltıldı. Ancak bu düşüşler, Çin ve Avrupa Birliği için öngörülen daha güçlü buğday ithalatları ile kısmen dengelenecek.
Uluslararası pirinç ticareti de 2024 yılında büyük ölçüde alımların son on üç yılın en düşük seviyelerinde görüldüğü Çin için daha durağan ithalat beklentileri nedeniyle hazirana göre hafif bir düşüşle 51,1 milyon ton olarak öngörüldü. Revize edilen bu rakam, son dört yılın en düşük seviyesine denk geliyor.