Etkileri ve sonuçları itibariyle dünyayı yakından ilgilendiren en önemli sorunlardan biri olan iklim değişikliği Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü tarafından masaya yatırıldı.

İklim değişikliği, etkileri ve günümüzde daha sık gözlemlenmeye başlayan sonuçları itibariyle önemli bir küresel sorun niteliğindedir. Son yıllarda küresel ölçekte yaşanan taşkın, yangın ve kuraklık gibi doğal afetler, tüm ekosistemi ve insan yaşamını tehdit etmeye devam ediyor. Bu afetlerin görülme sıklığı, etkisi ve süresinde artışlar gözlemleniyor. İklim değişikliği artık bir çevre sorunu olmaktan öte doğrudan insan yaşamının sürdürülebilirliğini sağlayabilme sorunu haline geldi. Bütün dünya ülkeleri gelecek nesillerin yaşam standartlarının sağlanabilmesi için iklim değişikliğine karşı gerekli önlemleri alması artık kaçınılmaz bir durum aldı.

İşte böyle bir ortamda Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü, İklim Değişikliği ve Tarım Değerlendirme Raporu yayınladı.

Ulusal Düzeyde yapılan “İklim Değişikliği ve Tarım ” çalıştaylarıyla hem Bakanlık merkez birimleri tecrübe ve bilgilerini paylaşırken hem de İl Tarım ve Orman Müdürlüklerinin ilgili birimleri ve STK’ların sahadaki deneyimlerinden faydalanarak; Toplam 1100 uzmanın katılımıyla 115 günde 925 saatlik bir çalışma yapıldı. Bu çalışmalar sonunda “Tarım Sektöründe İklim Değişikliğine Uyum ve Azaltım” için hazırlanan sonuç bildirgesi yayınlandı.

Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü İklim Değişikliği ve Tarım Çalıştayları Sonuç Bildirgesi’nde şu maddeler dikkat çekti:

1. İklim dostu tarımsal destekleme modeli oluşturulacaktır.

2. Bakanlığımız öncülüğünde tarım sektöründe iklim değişikliğine uyum eylem planı oluşturulacak ve mevcutta yer alan uyum eylemlerinin daha uygulanabilir olması için çalışmalar yürütülecektir.

3. 2023-2027 dönemi Tarımsal Kuraklıkla ilgili yol haritamızı oluşturduk. Bu bağlamda “Türkiye Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Stratejisi ve Eylem Plan’ımızı güncelledik ve Cumhurbaşkanlığı Kararı için Cumhurbaşkanlığımıza gönderdik.

4. “Türkiye Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı” kapsamında tarım ve mera alanları için tarımsal kuraklık erken uyarı sistemleri kurulacaktır.

5. Ulusal Arazi Kullanım Planlaması yapılacaktır.

6. Ekosistem odaklı gıda üretim modeli oluşturulacaktır.

7. Bozkır Ekosistemlerinde İklim Değişikliğine Ekosistem Tabanlı Uyum Stratejisi uygulamaya alınacaktır.

8. Tarımsal potansiyelinin düşük olması nedeniyle terk edilen tarım alanlarının biyolojik rezerv alanları olarak değerlendirilmesi için çalışmalar başlatılacaktır.

9. Permakültür uygulamaları farkındalık olarak başlatılmış olup ülke genelinde yaygınlaştırılacaktır.

10.Agroekolojik uygulamalar küçük aile işletmelerinden başlanarak desteklenecek ve uygulanacaktır.

11.“Yağmur Hasadı” yöntemleri %50 hibe olarak desteklenecek ve uygulamaya geçilecektir. Söz konusu Eylem Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi programına alınmıştır. Ülke genelinde yaygınlaştırılacaktır.

12.Tarım sektöründe iklim değişikliğine uyum ve azaltım uygulamalarını yaygınlaştırmak için 2021-2027 IPARD III kapsamında “Tarım Çevre Faslında” yağmur hasadı, rüzgar perdesi tesis etmek, organik tarım ve tarım arazilerinde su ve rüzgar erozyonunu önlemek gibi çevre dostu tarımsal uygulamaları programa aldık (14 Milyon Euro bütçeli) . Ülke genelinde yaygınlaştıracağız.

13.İklim değişikliğine hassasiyeti yüksek olan alanlarda yoğun tarım teknikleri yerine “İklim Dostu Tarım, Koruyucu Tarım Veya Ekosistem Tabanlı Tarımsal Uygulamalar” yaygınlaştırılacaktır.

14.Yaşanabilecek kuraklık tehlikesine karşı modern sulama yöntemlerinin parasal ve alansal olarak desteklenmesinin yaygınlaştırılmasına devam edilecektir.

15. Tarımsal Sulamada suyun tasarruflu kullanımını çiftçimize anlatmak için “Uygulamalı Çiftçi Okulları” (UÇO) Projemizi geliştirdik ve ülke genelinde yaygınlaştıracağız.

16.Su ihtiyacı az olan bitkilerin ekiminin yaygınlaştırılması için havza bazlı üretim modelinin yaygınlaştırılması sağlanacaktır.

17. Bazı farkındalık projeleri ile “Canlı Rüzgâr Perdeleri” yaygınlaştırılacaktır.

18.İklim değişikliğinin balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliğine etkileri ve çözüm önerileri araştırılacak, çözüm önerileri geliştirilecektir.

19.İyi Tarım Uygulamaları ve organik tarım faaliyetleri alansal olarak artırılarak desteklenecektir.

20.Kuraklığa ve soğuğa toleranslı tohum çeşitleri geliştirilecek ve hastalıklara dayanıklı çeşitlerinin kullanım alanları yaygınlaştırılacaktır.

21.Yerel hayvan ırklarının ıslah çalışmaları yapılacaktır.

22.Paris Anlaşmasının Türkiye Büyük Millet Meclisinde onaylanması ile önem kazanan iklim değişikliğine uyum ve azaltım faaliyetleri hızlandırılacak ve etkileri analiz edilecektir.

23.Tarım sektöründe sera gazı emisyon azaltım potansiyeli ve maliyeti belirlenecektir.

24.Tarımsal faaliyetlerin doğal afetlere karşı sigortalanması ile sektörün sahada kalmasının sağlaması açısından TARSİM iklim değişikliğine uyumda önemli tedbirlerinden biridir. 2021 yılında Köy bazlı kuraklık kuru tarım alanlarında uygulanmakta olup daha da yaygınlaştırmak için farkındalığının artırılması çalışmaları yapılacaktır.

25.İyi Tarım Uygulamaları ve organik tarım faaliyetleri ülke genelinde daha fazla üretici ve alan olarak arttırılarak yürütülecek ve desteklenecektir.

26.Tarım sektöründe iklim değişikliğine uyum ve azaltım konularına ilişkin AR-GE çalışmalarının desteklenmesi ve geliştirilmesi sağlanacaktır.

27.İklim dostu tarım uygulamaları için yayım ve sektör paydaşlarına yönelik eğitim çalışmaları yapılacaktır.

Rapora şu linkten ulaşabilirsiniz:

https://www.tarimorman.gov.tr/TRGM/Belgeler/IKLIM%20DEGISIKLIGI%20VE%20TARIM%20DEGERLENDIRME%20RAPORU.pdf