Uluslararası Tahıl Konseyi (IGC), eylül ayı piyasa raporunda 2025/26 sezonunda küresel tahıl üretiminin üçüncü kez üst üste rekor seviyeye ulaşacağını öngördü. Toplam üretimin, önceki yıla göre %4 artışla 2,4 milyar tona ulaşması bekleniyor.
REKOR BUĞDAY ÜRETİMİ BEKLENİYOR
IGC, küresel buğday üretiminin 819 milyon tonla (geçen sezona göre +%2) tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkacağını tahmin ediyor. Bu toparlanmanın büyük bölümü, başta Avrupa Birliği olmak üzere sekiz büyük ihracatçı ülkeden gelecek. Ancak Yakın Doğu Asya’nın bazı bölgelerinde yaşanan kuraklık üretimi sınırlıyor.
Buğday fiyatları, büyük rekolteler, yoğun ihracat rekabeti ve zayıf erken dönem talebi nedeniyle şu anda son beş yılın en düşük seviyelerine yakın seyrediyor. Tüketim tarafında ise büyümenin ana kaynağı gıda kullanımı, özellikle de Sahra Altı Afrika ve Asya bölgelerinde yoğunlaşıyor. Öte yandan, soya küspesi ve mısır arzının bol olması, buğdayın yem kullanımını baskılayabilir.
MISIRDA TÜM ZAMANLARIN EN YÜKSEK ÜRETİMİ
Küresel mısır üretiminin 1,3 milyar tonla (+%5) rekor seviyeye ulaşması bekleniyor. Bu artışın ana itici gücü, ABD’deki yüksek verim ve genişleyen ekim alanları. Arjantin, Çin ve Ukrayna da üretim artışıyla bu büyümeye katkı verecek; bu durum, Brezilya ve AB’deki düşüşleri fazlasıyla dengeleyecek.
Mısır tüketimi hem yem hem de endüstriyel kullanımda artmaya devam ediyor. Afrika’da da gıda amaçlı mısır talebinde sınırlı bir toparlanma öngörülüyor. Uluslararası ticaretin %3 artışla 192 milyon tona ulaşması bekleniyor. ABD, ihracatta liderliğini koruyarak rekor sevkiyat düzeyine yaklaşabilir. Brezilya da ihracatını artırma potansiyeline sahip olsa da, iç piyasada yükselen etanol talebi nedeniyle güçlü rekabetle karşı karşıya kalacak.
ARPADA ÜRETİM TOPARLANIYOR, TALEP ZAYIF
İki yıl üst üste düşüşün ardından küresel arpa üretiminin %3 artışla 148 milyon tona çıkması bekleniyor. Bu artış, özellikle Avustralya, Avrupa Birliği ve Rusya’daki güçlü üretimden destek bulacak. Buna karşın küresel arpa tüketimi, mısır ve soya küspesinin ikame olarak öne çıkması ve maltlık arpa talebindeki zayıflama nedeniyle son yedi yılın en düşük seviyesine gerileyebilir.
KÜRESEL TAHIL STOKLARI
IGC’ye göre, 2025/26 sezonu sonunda küresel tahıl stoklarının %3 artışla 606 milyon tona ulaşması bekleniyor. Bu rakam, bir önceki sezonun son on yılın en düşük seviyesinden kısmi bir toparlanmaya işaret etse de, hâlâ beş yıllık ortalamanın altında kalıyor.
Mısır ve arpa stokları, özellikle büyük ihracatçılarda artış gösterecek. Ancak buğday stokları, Asya’daki düşüşlerin büyük ihracatçı ülkelerdeki artışları dengelemesi nedeniyle son altı yılın en düşük seviyesinde kalacak.
TAHIL TİCARETİ YENİDEN İVME KAZANIYOR
Küresel tahıl ticaretinin 2025/26 sezonunda %4 artışla 438 milyon tona çıkması bekleniyor. Bu, geçen yılki gerilemeden bir toparlanma anlamına gelse de, 2023/24 sezonundaki zirvenin altında kalıyor.
Buğday sevkiyatlarının %5 artarak 207 milyon tona ulaşması öngörülüyor. Bu da tarihsel olarak ikinci en yüksek düzey olabilir. Asya ve Afrika’nın artan ithalat talebi bu büyümeyi destekleyecek. Rusya, lojistik maliyetler ve ihracat vergileri sevkiyatları sınırlasa da, dünyanın en büyük ihracatçısı konumunu koruyacak.
Mısır ticaretinde ise ABD’nin hakimiyeti, Çin’in ithalat politikaları ve Brezilya’daki etanol talebi belirleyici olacak.
