Ulusal Hububat Konseyi (UHK) 2022/23 Türkiye buğday rekolte tahmin raporunu açıkladı. Konsey’in 23 Haziran 2023 tarihli yayımlanan 2022-23 (1 Ekim 2022-31 Mayıs 2023) Buğday Üretim Rekolte 2. Tahmin Raporu’na göre, bu yıl Türkiye’nin buğday rekoltesi 21,5 milyon ton civarında olacak.

Ülke genelinde hasat sezonu kesintisiz devam ederken Ulusal Hububat Konseyi’nden (UHK) gelen  buğday rekolte tahmini yüzleri güldürdü. UHK’nın tahmin raporunda Türkiye’nin 2022-2023 üretim yılı 1 Ekim-31 Mayıs arası 8 aylık gelişme döneminde 441 milimetre yağış aldığı ve bunun uzun yıllar ortalamasının yüzde 9 altında olduğu belirtilerek, kış mevsiminin, son 63 yılın en düşük yağış alan ikinci kış mevsimi olduğu vurgulandı. Buğday ekim alanının 2022- 2023 üretim yılında 7,3 milyon hektar olduğunun öngörüldüğü raporda, “Ekim alanlarındaki değişim, yağış miktar ve dağılımları ile verim üzerine etken lokal faktörler birlikte değerlendirildiğinde buğday rekoltesinin uzun yıllar ortalamasına göre; Marmara Bölgesinde aynı düzeyde kalacağı, Ege ve Akdeniz Bölgelerinde yüzde 3’er, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yüzde 7, İç Anadolu Bölgesinde yüzde 10, Doğu Anadolu Bölgesinde yüzde 12 ve Karadeniz Bölgesinde yüzde 20 artacağı öngörülmüştür. Bölgesel bu değerlendirmeler ışığında bu üretim yılındaki rekoltenin, uzun yıllar ortalamasına göre yüzde 7,5 artarak 21,5 milyon ton olarak gerçekleşebileceği değerlendirilmiştir” denildi.

Kurak geçen sonbahar ve kış mevsiminin ardından ilkbaharla birlikte yağışların yoğun alındığı bir dönem yaşadığı ifade edilen tahmin raporuna göre: “Bitki gelişimi açısından son derece kritik olan ilkbahar aylarının üçünde de yağışlar uzun yıllardan yüksek olmuş, ilkbahar mevsiminde ülke ortalaması 250 milimetre civarında yağış alınmıştır. Böylece gelişim ve verimlilik açısından kritik önemde olan mart ve nisan aylarındaki, bazı bölge ve lokasyonlar için ise mayıs ayındaki yüksek yağışlar rekolte beklentisini artırmıştır. Bazı bölge ve lokasyonlarda bahar yağışlarının, özellikle mayıs ve haziran aylarında sel ve taşkınlara, dolu tahribatına neden olduğu gözlemlenmiştir. Bahar aylarındaki yüksek yağışlar ve nemli ortam başta mantari etmenler olmak üzere farklı hastalıkların çıkmasına yol açtığı, ancak birçok üreticinin teknik kadroların desteği ile gözlemlerini yaparak, gerektiğinde koruyucu ilaçlama ile kontrolü yapabildiği değerlendirilmiştir.” 

Raporun Tespit, değerlendirme, tahmin bölümünde şu bilgiler yer aldı:

- Ülkemiz 2022-2023 üretim yılı 8 aylık gelişme döneminde (1 Ekim-31 Mayıs) 441 mm yağış almış, uzun yıllar ortalamasının %9 altında olmuştur. Yağış düşüşü Karadeniz ve Doğu Anadolu hariç tüm bölgelerde gerçekleşmiştir.

- Sonbaharda Güneydoğu Anadolu hariç tüm bölgelerde yağış düşüşü yaşanmıştır (%15/ Karadeniz-%54/Marmara aralığında).

- Kış mevsiminde yağış eksikliği ülke genelinde daha belirgin olarak hissedilmiş, son 63 yılın en düşük yağış alan ikinci Kış mevsimi olmuştur. Yağış eksikliği değişen oranlarda olmak üzere tüm bölgelerde görülmüştür (%22/Karadeniz-%55/İç Anadolu aralığında).

- Mart ayında 96 mm yağış kaydedilmiş, uzun yılların üzerinde olmuştur (%56; son 27 yılın en yağışlı mart ayı). Mart yağışı farklı oranlarda tüm bölgelerde yüksek gerçekleşmiştir (%20/Marmara-%80 İç Anadolu aralığında).

- Yağış artışı nisan ayında da devam etmiş, tüm bölgeler uzun yılların üzerinde yağış almıştır. Nisan ayında uzun yıllara göre yağış artışı %11 (Güneydoğu Anadolu) ile %82 (Marmara ve Karadeniz) aralığında değişim göstermiştir.

- Mayıs ayında Güneydoğu Anadolu Bölgesi hariç tüm bölgelerde yağış artışı devam etmiştir. Ülke mayıs ayında 67 mm yağış almıştır (uzun yıllara göre %27 yüksek).

- Bitki gelişimi açısından son derece kritik olan ilkbahar aylarının üçünde de yağışlar uzun yıllardan yüksek olmuş, ilkbahar mevsiminde ülke ortalaması 250 mm civarında yağış alınmıştır (uzun yılların yaklaşık %45 üzerinde; son 63 yılın en yağışlı ilkbahar mevsimi). Böylece gelişim ve verimlilik açısından kritik önemde olan Mart ve Nisan aylarındaki, bazı bölge ve lokasyonlar için ise Mayıs ayındaki yüksek yağışlar rekolte beklentisini artırmıştır.

- Bazı bölge ve lokasyonlarda bahar yağışlarının, özellikle Mayıs ve Haziran aylarında sel ve taşkınlara, dolu tahribatına neden olduğu gözlemlenmiştir.

- Bahar aylarındaki yüksek yağışlar ve nemli ortam başta mantari etmenler olmak üzere farklı hastalıkların çıkmasına yol açtığı, ancak birçok üreticinin teknik kadroların desteği ile gözlemlerini yaparak, gerektiğinde koruyucu ilaçlama ile kontrolü yapabildiği değerlendirilmiştir.

- Buğday ekim alanının 2022-2023 üretim yılında 7,3 milyon hektar olduğu öngörülmektedir. Ekim alanlarındaki değişim, yağış miktar ve dağılımları ile verim üzerine etken lokal faktörler birlikte değerlendirildiğinde buğday rekoltesinin uzun yıllar ortalamasına göre; Marmara Bölgesinde aynı düzeyde kalacağı, Ege ve Akdeniz Bölgelerinde %3’er, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde %7, İç Anadolu Bölgesinde %10, Doğu Anadolu Bölgesinde %12 ve Karadeniz Bölgesinde %20 artacağı öngörülmüştür. Bölgesel bu değerlendirmeler ışığında bu üretim yılındaki rekoltenin, uzun yıllar ortalamasına (20 milyon ton) göre %7,5 artarak 21,5 milyon ton olarak gerçekleşebileceği değerlendirilmiştir.