Rusya’nın Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilmesi ve
sonrasında Ukrayna’nın hububat ihraç ettiği limanları vurmasıyla uzun vadeli
tedarik riskleriyle karşı karşıya kalan Asyalı değirmencilerin, tahıl ithalatı
için alternatif kaynak arayışına girdiği belirtiliyor.
Tahıl tedariki açısından kilit önemi bulunan Karadeniz bölgesindeki arz kısıtlamaları, kurak El Nino hava dalgasının Asya'daki mahsulleri tehdit etmesi ve gıda enflasyonuna ilişkin endişeleri artırması ihtimaliyle birlikte Asyalı değirmenciler için belirsizliği daha da derinleştiriyor.
Reuters, Singapur merkezli uluslararası bir ticaret şirketinde çalışan bir yetkilinin, “Tüccarlar ve değirmenler alternatif tedarik kaynakları arayacaklar. Potansiyel olarak Avrupa'ya ve Romanya ve Bulgaristan gibi diğer Karadeniz ihracatçılarından gelen sevkiyatlara bakacaklar. Avustralya'nın da geçen yılki hasadından satacak buğdayı var.” dediğini aktardı.
Ukrayna'nın Karadeniz limanlarına giden gemileri askerî hedef olarak değerlendirilebileceği uyarısında bulunan Rusya, üç gündür Odesa bölgesindeki limanları hedef alıyor. Saldırılarına perşembe günü de devam eden Rusya’nın, Chornomorsk limanına yönelik bir saldırı ile tahıl ihracat altyapısına zarar verdiği ve binlerce ton depolanmış tahılı imha ettiği bildirildi.
Gelişmeleri değerlendiren Rabobank kıdemli tahıl analisti Dennis Voznesenski, “Piyasa, Rusya'nın tahıl koridorunu yenilememesinden bağımsız olarak diğer ülkelerin donanmalarının Ukrayna'ya giren ve çıkan ürünlerin sevkiyatına eşlik edebileceği konusunda umutluydu. Ancak Odesa limanına yapılan saldırı ve ardından Rusya'nın Ukrayna'nın Karadeniz limanlarına giden gemilerin askeri yük taşıyor olarak görüleceği yönündeki açıklaması, buna pek ihtimal bırakmadı.” dedi.
Karadeniz’den tahıl tedarikine büyük ölçüde bağımlı olan Orta Doğu, Afrika ve Asya'daki değirmenciler, yeni hasat edilen ürünlerin piyasaya ulaşmasıyla en yoğun ihracat sezonuna giren bölgeden milyonlarca ton buğday ve mısır satın aldı. Singapur merkezli bir tüccar, Reuters’e yaptığı açıklamada, “Tüccarlar özel anlaşmalar imzaladığı için kesin bir rakam vermek zor, ancak Asya'daki değirmenciler temmuz, ağustos ve eylül aylarında sevk edilmek üzere bir milyon tondan fazla Karadeniz buğdayını satın aldı.” bilgisini verdi. Bunlar arasında dünyanın en büyük ikinci buğday ithalatçısı Endonezya ile Malezya ve Vietnam bulunuyor. Bu üç ülke erişte ve ekmek gibi ürünlerin yapımında kullanılmak üzere öğütülüp un haline getirmek için Karadeniz menşeli buğday satın alırken, Güney Kore, Tayland ve Filipinler ise Ukrayna buğdayını çoğunlukla hayvan yemi olarak kullanıyor.
Tahıl tüccarları, Asya'ya sevk edilen Karadeniz buğdayının fiyatlarının, arzın daralmasıyla birlikte artmasını bekliyor. Saldırılardan önce Endonezya'daki değirmenler Karadeniz buğdayını maliyet ve navlun dahil ton başına yaklaşık 275 dolardan satın alıyordu.