Uluslararası Deniz Ticaret Odası (ICS) Başkanı Esben Poulsson, Ukrayna'daki savaş nedeniyle kuru yük gemi sayısındaki azalmanın navlun oranlarını artırdığını, artan maliyetlerin Afrika ve Asya'da tahıl ithal eden ülkeler üzerinde daha fazla baskı oluşturacağını söyledi.

ICS Başkanı Esben Poulsson Bloomberg’e yaptığı açıklamada, çoğu kuru dökme yük gemisi olmak üzere yaklaşık 80 ila 100 geminin, mayınlar ve askerî abluka nedeniyle yaklaşık iki aydır Ukrayna sularını terk edemediğini ifade etti. Gemi sahipleri ve kiracıları, gemilerin daha uzun süre bağlı kalacağı gerçeğini fiyatlandırdıkça, dökme navlun oranları ise yükseliyor.

Savaş sebebiyle hububat ticaret akışında önemli değişiklikler olduğunu söyleyen Poulsson, gemilerin Amerika'dan müşterilere sevkiyat yapmak için kat etmesi gereken mesafenin Karadeniz'den yapılan seferlerden daha fazla olduğunu hatırlatarak, “Bunun, tahıl için çok daha fazla ödemeyi göze alamayan Afrika'daki yoksul ülkeler için yansımaları olacak.” ifadelerini kullandı.

TAHILDA YENİ TİCARET ROTALARI ORTAYA ÇIKIYOR

Karadeniz bölgesinden yapılan hububat sevkiyatlarını karmaşık hale getiren Rusya-Ukrayna savaşı, 120 milyar dolarlık küresel tahıl ticaretindeki düzeni bozdu. Amerika'daki tahıl üreticileri, yıllardır ilk kez Afrika ve Güneydoğu Asya'daki müşterilerine ihracat gerçekleştirmeye başladı. Çin, ABD’den mısır alımlarını artırırken, Brezilya da Türkiye, Güney Afrika ve Sudan gibi ülkelere buğday sevk ediyor. Dolayısıyla Karadeniz’deki savaşın ardından tahıl ticaretinde yeni ticaret rotaları ortaya çıkıyor.

Navlun oranlarındaki artış, gıda maliyetlerini daha da artırabilir, tüketiciler üzerinde daha fazla enflasyonist baskıya olabilir ve küresel açlık krizini kötüleştirebilir. Birleşmiş Milletler'in küresel gıda fiyatları endeksi mart ayında rekor seviyelere çıkarken, bunun etkisi en çok, gıda ürünlerinin tüketici bütçelerinin büyük bir bölümünü oluşturduğu yoksul ülkelerde hissediliyor.

Dünya ticaretinin yaklaşık %80'ini gerçekleştiren armatörleri ve işletmecileri temsil eden Uluslararası Deniz Ticaret Odası’nın Başkanı Poulsson, navlun fiyatlarının yüksek seyretmeye devam edeceğini öngörüyor. ICS Başkanı, “Şimdilik navlun oranları yüksek kalacak. Biraz daha yükselebilir. Navlun oranları değişken olacak, çünkü işler değişebilir.” dedi.

Navlun piyasasındaki taşımacılık ücretlerini gösteren Londra merkezli Baltık Kuru Yük Endeksi, hammadde üretim eksikliği nedeniyle geçen ekim ayında 13 yılın en yüksek seviyesine çıkmış, ardından Çin'in fabrika kirliliğini azaltmaya yönelik kısıtlamalarının demir cevheri talebini zayıflatmasıyla düşüşe geçmişti. Ancak endeks şu an, ocak ayındaki en düşük seviyesinden %65 daha yüksek durumda.

Navlun fiyatları, Ukrayna'daki savaşın yanı sıra, Çin'in Covid-19 salgınının yayılmasıyla mücadele çabalarından da etkileniyor. Yüzlerce kuru yük gemisi, Şanghay dahil bazı şehirlerdeki kısıtlamalar nedeniyle Çin sularında gecikmelerle karşı karşıya.