Tahıl piyasasını takip eden şirketlerin, akademisyenlerin ve basın mensuplarının beklediği raporlar açıklandı. ABD Tarım Bakanlığı’nın (USDA) Dünya Tarım Arz ve Talep Tahminleri Raporu, kurumun internet sitesinden yayınladı. Buna göre, 2017/18 sezonu sonunda dünya genelinde buğday stoklarının azalması bekleniyor. Piyasanın beklediği bir diğer çalışma olan Uluslararası Hububat Konseyi’nin (IGC) aylık tahıl raporuna göre de bu sezon tahıl üretimi geçen yılın bir miktar altında kalacak. 

ABD Tarım Bakanlığı USDA’nın raporuna göre, 1 Haziran 2018 tarihi itibariyle ABD’nin buğday stoku hakkındaki tahminler aralık ayı tahminlerine oranla %3’e tekabül eden 29 milyon buşellik bir artışla 989 milyon buşele çıktı. Aynı rakam 1,181 milyar buşel olan 2017 istatistikleriyle karşılaştırıldığında ise %16’ya tekabül eden 192 milyon buşellik bir düşüş söz konusu. Buğday stok tahminlerindeki %3’lük artışın söz konusu tahılın tohum ve yem olarak kullanımındaki düşüşten kaynaklandığı belirtiliyor. Tohumluk kullanımda 4 milyon buşel, yem olarak kullanımda ise 20 milyon buşellik bir düşüş oldu.

Öte yandan buğday ihracatının değişmeyerek 975 milyon buşelde kaldığı görülüyor. Buğdayda üretim ve tarladaki ortalama fiyat değişmezken ithalatta yaşanan 5 milyon buşellik artıştan dolayı toplam arzda artış yaşanmış oldu.

2017/18 sezonu için dünya buğday arzı başlangıç stoklarındaki düşüşe bağlı olarak 0,8 milyon ton kadar azaldı. Toplamda yaşanan düşüşte üretimdeki artışın bu açığı kapatamaması etkili oldu. USDA’nın aktardığı Avustralya İstatistik Kurumu verilerine göre, bir önceki sezon Avustralya’da yaşanan üretim düşüşü başlangıç stoklarının 2,6 milyon ton daha az olmasına neden oldu. 2017/18 sezonunda dünya genelindeki 1,8 milyon tonluk artış büyük ölçüde Rusya’nın üretimindeki 2, Pakistan’ın üretiminde ise 0,8 milyon tonluk azalmanın; buna karşılık Avrupa Birliği ülkelerinde yaşanan 0,9 milyon tonluk düşüşün bir sonucu olarak ortaya çıktı.

Global ihracat rakamlarına gelince, Avustralya’daki düşüşler AB’deki düşük arz ve piyasadaki rekabetin kızışmasına bağlı olarak toplam rakam 1,3 milyon ton kadar azaldı. Bunun aksine Rusya’nın ihracat rakamları 1,5 milyon tonluk artışla rekor bir rakam olan 35 milyon tona ulaştı. Bu durum buğday arzını artırmanın yanı sıra daha rekabetçi fiyatların oluşmasını da beraberinde getirdi. Küresel tüketim kademeli olarak düşerken bitiş stokları da 0,4 milyon ton kadar azalarak 268 milyon ton gibi bir rakama geldi.

MISIRDA REKOR RANDIMAN BEKLENİYOR Rapora göre, bu ayın mısır rakamları daha fazla üretim, tohum, gıda ve endüstriyel kullanımı işaret ederken, yem ve artık kullanımında azalma gözlemleniyor. Stoklarda ise artış söz konusu. ABD’nin mısır üretimi bir önceki ayın tahmin rakamlarında 26 milyon buşellik bir artışla 14,604 milyar buşel olarak tahmin ediliyor. Bu durum mısırda hasat edilen alandaki azalmaya mukabil randımanın artışına bağlı olarak yaşandı. Mısır randımanında akre başına 176.6 buşel gibi rekor bir rakam bekleniyor. Gıda, tohum ve endüstriyel kullanım 10 milyon buşel artış kaydediyor. Bu durum ise glukoz ve dekstroz üretiminde kullanılan mısır miktarının tahminleri aşmasından kaynaklanıyor. Yem ve artık kullanımı ise 25 milyon buşel kadar bir düşüş göstererek 5 milyar 550 milyon buşele indi.

Arzın artıp tüketimin azaldığı piyasada bunun sonucu olarak stoklarda da geçen aya nispetle 40 milyon buşel kadar artış yaşandı. Rapora göre, 1 Eylül 2018 tarihi itibarıyla mısır stokunun 2,477 milyar buşel olması bekleniyor. Bu rakam geçen yılın Aralık ayında yapılan tahminlere kıyasla %1,6’lık bir artış, 2,293 milyar buşel olan 2017 rakamlarına göre ise %8’lik bir düşüş anlamını taşıyor. Üreticiden alışta buşel başı fiyatın mevcut fiyata kıyasla 5 sent artarak 3.25 dolar olması bekleniyor.

2017/18 sezonu tahmini sorgum üretimi 8 milyon buşel arttı. Bu da hasat edilen alana mukabil randımanda yaşanan artış sayesinde gerçekleşti. Sorgum fiyatının da 5 sent artış göstererek 3,15 dolar olması bekleniyor.

Açıklanan rapora göre, dünya iri taneli tahıl üretimi de 0,3 milyon tonluk artışla 1 milyar 324,2 milyon ton olarak tahmin ediliyor. Bu aya dair görünüm, iri taneli tahıllar için geçen yıla kıyasla daha az üretim, daha az tüketim ve daha fazla ticarete işaret ediyor. Dünyadaki üretimin geçen yılın tahıl şampiyonu Rusya’da, Vietnam’da ve Filipinler’de beklenen düşüş nedeniyle azalması bekleniyor. Pakistan’da beklenen artış ise bu düşüşleri telafi edecek düzeyde değil.

Rusya’nın mısır üretimi de günümüze dek yapılan hasat miktarında bakıldığında düşüş işaretleri veriyor. Vietnam’daki mısır üretimi de yeşerme mevsiminde ülkenin kuzey bölgesindeki yağışların tahmin edilenin ötesinde tahrip edici şekilde yaşanması nedeniyle negatif bir trend gösteriyor. Arpa üretiminin de Rusya’daki düşüşün Arjantin’deki artışla telafi edilemeyecek kadar olmasına bağlı olarak azalacağı tahmin ediliyor.

ABD’DE PİRİNÇ ÜRETİMİ YÜZDE 20 DÜŞECEK USDA rakamlarına göre, ABD 2017/18 sezonu toplam pirinç üretiminin 178,2 cwt olması bekleniyor. Bu rakam bir önceki ayın rakamlarına göre kısmi bir düşüşü gösterirken geçen yılın rakamlarından da yüzde 20 gibi ciddi bir düşüşe işaret ediyor. Tüm pirinçlerin ortalama randımanı akre başına 7,507 pound olarak hesaplanıyor. Bu da bir önceki ayın tahminlerine göre 46 pound’luk bir artış anlamına geliyor. Uzun taneli pirinç üretiminin 127,9 milyon cwt’ye çıkması, orta ve kısa taneli pirinç üretiminin ise 50,4 milyona düşeceği öngörülüyor. Rapora göre, tüm pirinçlerin ABD içi ve artık kullanımı Pirinç borsasının açıklamalarına göre Ağustos-Kasım’da kullanımın tahminleri aşmasından ötürü 5 milyon cwt’lik artışla 120 milyona yükselecek. ABD tahmini pirinç ihracat rakamları ise 3 milyon cwt azalarak 100 milyon cwt’ye gelecek. 2017/18 tahmini kapanış stokları ise 1,8 milyon cwt azalışla son 14 yılın en düşük rakamı olan 29,2 milyona geriledi. 2017/18 sezonu pirincin cwt başına ortalama tarla fiyatının her iki uçtan 20 cent’lik düşüşle 12,10-13,10 dolar aralığında olması bekleniyor. Raporda bu güncellemenin de pirinç borsasından gelen rakamlarla sağlandığı kaydediliyor.

Rapora göre, 2017/18 sezonu dünya pirinç arzı 1,3 milyon ton artarak 622,8 milyon tona ulaşacak. Bu durum açıklanan raporda büyük ölçüde Filipinler ve Pakistan’daki üretim artışına bağlanıyor. Rakamlara göre, Filipinler bu yıl büyük ölüde ekim alanının artışına bağlı olarak rekor bir pirinç üretimi yaparak 12 milyon tona ulaşıyor. 2017/18 dünya pirinç tüketiminin Çin, Ekvador, Nijerya, Vietnam ve ABD’deki tüketim artışı tahminlerine bağlı olarak 1 milyon farkla 481,8 milyon ton olması bekleniyor. Dünya pirinç alım satımının ise ABD’deki düşüşün aksine Çin ve Hindistan’ın yapacağı ihracatta beklenen artış sebebiyle bir önceki ayın tahminlerini bir miktar aşarak 45,8 milyon tona yükselmesi öngörülüyor. Pirinç ticaretinin bir önceki senenin rekor rakamı olan 46 milyonun biraz altında kaldığı görülüyor. Raporda yer alan tahminlere göre, dünya pirinç stokları son 17 yılın zirvesine çıkarak 141,1 milyon tona çıkacak. Bu rakamların yüzde 66’sının Çin’deki stoklardan kaynaklandığını belirtmek gerekiyor.

ULUSLARARASI HUBUBAT KONSEYİ: DÜNYA BU YIL 2 MİLYAR 100 MİLYON TON TAHIL ÜRETECEK Öte yandan Uluslararası Hububat Konseyi (IGC) de kendi istatistiklerine dayanarak aylık Tahıl Piyasası Raporu’nu açıkladı. Rapora göre, 2017/18 sezonunda dünyada toplam tahıl üretiminin 2 milyar 100 milyon ton olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Açıklanan rakama göre dünyada tahıl üretimi bir önceki ayın tahminlere kıyasla 21 milyon tonluk bir artış kaydederken, yıllık toplam üretim ise geçen yıla oranla %2’lik bir düşüş gösteriyor. Kurumun 18 Ocak tarihinde yayınladığı rapora göre, dünya genelindeki tahıl üretimi tahminlerinde yaşanan değişiklik Rusya, Kanada, Arjantin ve Avustralya’daki buğday üretiminde ayrıca AB, ABD, Çin, Nijerya ve Etiyopya’daki mısır üretimindeki dalgalanmalardan kaynaklanıyor.

ÇİN MISIR STOKLARINI ARTIRIYOR Çin’in mısır stoku rakamlarındaki tarihi değişim, dünya toplamında da önemli farka neden oluyor. Çin mısır stoku tahminleri 617 milyon ton gibi bir rakama keskin bir şekilde çıktığı görülüyor. 2017/18 sezonunda tahıl alım satımının ise 1 milyon tonluk artışla 360 milyon olacağı tahmin ediliyor.

DÜNYADA BUĞDAY STOKLARI AZALACAK 2018/2019 tahminlerine göre dünya buğday üretiminin yüzde 2’lik bir düşüş göstererek 742 milyon tona gerilemesi bekleniyor. Buna ters olarak buğdaya olan talepte yaşanması beklene artış stokların erimesi yönünde sonuç verecek. Bu tahminin gerçekleşmesi durumunda 2012/13 sezonundan bu yana ilk kez dünya buğday stoklarında azalma yaşanacak. Bu sezon Afrika ve Asya genelinde ve özel olarak da Hindistan’da artan ihtiyaca bağlı olarak buğday ticaretinde bir rekor gelecek.

SOYA FASULYESİ ÜRETİMİ 1 MİLYON TON AZALIYOR IGC’nin açıkladığı rakamlara göre, Brezilya’nın mahsullerinde beklenen yıllık artışın ABD ve Arjantin’deki küçük azalmaları fazlasıyla telafi edecek beklentisi nedeniyle dünya genelindeki soya fasulyesi üretiminin geçen ayın tahminlerine kıyasla 1 milyon ton artarak 349 milyon tona ulaşacağı tahmin ediliyor. Ancak bu artışla yıllık üretim geçen yılın 1 milyon ton gerisinde kalıyor. Başlangıç stoklarındaki düşüş ve tüketimin sabit kaldığı göz önünde tutulduğunda, dünya genelinde stoklar 1 milyon tonluk bir azalmayla 40 milyon tona geriliyor.

Ana ihracatçı ülkelerin stoklarının yüzde 11 kadar küçüldüğü dikkate alındığında stoklardaki toplam düşüş, raporda yıllık bazda yaşanan küçük bir daralma olarak yorumlanıyor. Asya piyasalarına yapılan büyük satışlarla 153 milyon tona ulaşan uluslararası ticarette bir önceki ayın tahminlerine göre bir değişim görünmüyor.

PİRİNÇTE TAHMİNLER REVİZE EDİLDİ Rapora göre, pirincin dünya genelindeki üretimi Çin gibi bazı üreticilerdeki gelişimi yansıtacak şekilde artış kaydediyor. Raporda yer alan istatistiklere göre, dünya pirinç üretimi bir önceki ayın tahminlerine kıyasla 2017/18 sezonunda 2 milyon tonluk bir artışla 484 milyon tona ulaşacak. Bu rakam yıllık bazda küçük bir düşüşü gösteriyor. Geçen yıl yeryüzü 487 milyon tonluk pirinç vermişti. Arzdaki artış fazlasıyla başta Afrika olmak üzere dünya genelindeki tüketimdeki artışa kanalize olurken stoklarda da bir önceki yıla göre %1’lik bir azalma öngörülüyor. Kasım ayından bu yana bir miktar artış gösteren pirinç ticareti 43,8 milyon ton oldu. Yıllık bazda bu küçük bir düşüş anlamına gelse de pirinç istatistiklerine bakıldığında bu yılın beklentileri en yüksek ikinci rakam olma özelliğini taşıyor.

Uluslararası Hububat Konseyi’nin raporunda öne çıkan hususlar ise şöyle sıralanıyor: • 2017/18 sezonunda toplam tahıl üretimi geçen yılın rakamlarının az bir miktar altında kalıyor. • Toplam talebin toplam üretimi geçeceği yönündeki tahminlere bakılırsa, son beş yıldır tahıl stoklarında ilk kez bir azalma yaşanacağı beklenebilir. • Mısır ihracatındaki artış nedeniyle dünya genelindeki tahıl ticaretinde de toplamda artış bekleniyor. • Çin’in soya fasulyesi ithalatının en az 100 milyon ton olması beklenirken, yıllık alım satımların yüzde 4’le rekor bir artış kaydedeceği tahmin ediliyor.