Son dönemde un fiyatlarında yaşanan artışın ardından piyasalarda istikrarı sağlamak adına iki önemli adım atıldı. TMO, satış fiyatları ekim ayı sonuna kadar geçerli olacak şekilde buğday stoklarını açtı. Ticaret Bakanlığı da Dâhilde İşleme Rejimi dışında gerçekleşen un ihracatına sınırlama getirdi.
Yurt içi buğday piyasasında, kur hareketlerinden ve yurt dışı buğday fiyatlarından kaynaklanan fiyat artışları, Toprak Mahsulleri Ofisi’ni (TMO) harekete geçirdi. TMO, buğday piyasalarında istikrarı sağlamak için stoklarını açtı. Ofis’ten yapılan açıklamada, “Ağustos ayı başında piyasalarda gözlenen fiyat artışları dikkate alınarak sektörün ham madde tedarikinde sıkıntı yaşamaması amacıyla TMO, buğday stoklarını 09 Ağustos 2018 tarihinden itibaren satışa sunmuş olup, satış fiyatları ekim ayı sonuna kadar geçerli olacaktır.” denildi. Bu kapsamda satış fiyatları; makarnalık buğdayda 1.160 TL/Ton, ekmeklik buğdayda 1.100 TL/Ton olarak belirlendi.
2018 hasat döneminde 2,3 milyon ton buğday alımı gerçekleştiren TMO’nun, önceki yıldan devreden stoklarla birlikte toplam buğday stoku 3,5 milyon ton. TÜİK verilerine göre 2018’de Türkiye’de buğday üretimi geçen yıla göre %2 azalışla 21 milyon ton civarında olacak. TMO’nun açıklamasında buğday tüketiminin ise 19 milyon ton seviyelerinde olduğu, üretimin yurt içi tüketimi karşıladığı belirtilerek, “Ancak hasat döneminde bazı bölgelerde iklimsel şartların kalitede bir miktar kayba sebep olması, son dönemde yurt dışı piyasalarda ve döviz kurunda yaşanan spekülatif yükseliş nedenleriyle yurt içi piyasalarda fiyat artışları gözlenmiştir. TMO tarafından iç ve dış hububat piyasaları yakından takip edilmekte olup gerektiğinde stoklar takviye edilerek iç satışlara kesintisiz devam edilecektir. TMO stokları da dikkate alındığında ülke genelinde buğday arzı yönüyle endişeye mahal verecek bir durum söz konusu değildir.” denildi.
TMO’nun ardından iç piyasayı dengelemeye yönelik bir adım da Ticaret Bakanlığı’ndan geldi.
Un ihracatında geçici olarak yeni bir düzenlemeye giden bakanlık, “son dönemde yurtiçi un fiyatlarında yaşanan dalgalanmalardan dolayı” Dâhilde İşleme Rejimi (DIR) dışında gerçekleşen un ihracatına sınırlama getirdi. Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Sınırlama getirilen un ihracatının payı, Türkiye’nin toplam un ihracatının yaklaşık %1’ini oluşturmaktadır. Düzenlemenin temel amacı yurtiçi un fiyatlarında istikrarı sağlamak, tüketicimizi korumak ve spekülasyonun önüne geçmektir.” ifadelerine yer verildi. Dünya un ihracatı şampiyonu olan Türkiye, son verilere göre yurt dışına aylık 350 bin ton civarında un sevk ediyor.
TUSAF BAŞKANI ULUSOY: UN ARZI İLE İLGİLİ SIKINTI YOK
Çuvalı 95 liraya satılan unun fiyatının bir ay içinde ikiye katlanarak 175 TL’ye çıktığı ve piyasada un bulmanın zorlaştığı iddiaları TUSAF Başkanı Günhan Eren Ulusoy tarafından kesin bir dille yalanlandı. Ulusoy, söz konusu iddiaları “spekülasyon” ve “algı çalışması” olarak niteledi. Konuyla ilgili olarak 24 TV’ye konuşan Ulusoy, Türkiye’de kaliteli buğday hasadındaki sorunlar ve dünyada buğday fiyatlarının yükselmesinden kaynaklı, yurt içi piyasasında hareketlenme olduğunu, ancak medyada yer alan iddiaların doğru olmadığını belirtti. TUSAF üyesi un fabrikalarının eylül ayında 95 TL bedelle un satmaya hazır olduklarını ifade eden Ulusoy, “Un arzı ile ilgili bir sıkıntı yok. ‘Un yok’ ifadesini kabullenmiyoruz. Buğday fiyatlarında Türkiye’de geçen sezon ile kıyaslandığında, kalitesine göre yüzde 20-30 arasında bir artış oldu. Bu da un fiyatlarına yansıdı. Ancak ‘fiyatlar ikiye katlandı’ gibi bir şey söz konusu değil. Halkımızın tedirgin olacağı bir durum söz konusu değil. Kimse fırsatçılığa geçit vermesin.” dedi.