Uzmanların satışlarının önümüzdeki yıllarda ivme kazanmaya devam edeceğini tahmin ettikleri tohum ve tahılın artan popülaritesinin başlıca nedeni, yüksek nüfuslu gelişmekte olan ülkelerdeki gelir artışıdır. Her yıl milyonlarca insan, gıda da dahil olmak üzere hızlı tüketim ürünlerine daha fazla bütçe ayırıyor. Dünyanın en kalabalık ülkesi Çin’deki ekonomik büyüme nedeniyle küresel tüketimde sismik değişimler görülürken, FocusEconomics ekonomi analistleri tarafından 130 ülkede yakın zamanda yapılan bir araştırma, önümüzdeki beş yıl içinde dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisinin, ikinci en yüksek nüfusa sahip Hindistan olacağı sonucunu ortaya koyuyor.   

Diğer önemli neden ise, özellikle gelişmiş ülkelerde sağlıklı gıdalara yönelik eğilimin artmasıdır. Tüketiciler giderek daha fazla doğal ve besleyici içeriğe sahip “temiz etiketli” ürünleri talep ediyor ve bu da gıdaya her zamankinden daha fazla tohum ve tahıl eklenmesi anlamına geliyor. Bunun en güzel örnekleri yüksek miktarda üretilen ve tüketilen tohum ve tahıllı ekmekler, unlu mamuller ve snack barlar oluyor.

TOMRA 3C, yabancı maddeleri ve ürün kusurlarını ayıklamak için yüksek çözünürlüklü kameraları LED aydınlatmaya ek olarak lazer veya NIR üniteleri ile birleştiriyor.

Bu durum, sadece geçici bir tüketici trendinden veya satış grafiklerindeki anlık ivmelenmelerden daha fazlası. Pazar araştırmacıları, önümüzdeki beş yıl boyunca tohum pazarının %6 ila 8’lik bir yıllık bileşik büyüme oranıyla (YBBO) 2020’deki 63 milyar dolarlık hacimden 2025’te 85-90 milyar dolara yükseleceğini tahmin ediyor. Aynı dönemde ise tahıl pazarının yaklaşık %6’lık bir YBBO ile 1.150 milyar dolardan 1.556 milyar dolara çıkması bekleniyor.

Ayrıca dünyada en yaygın tüketilen içeceklerden biri olan kahvenin üretildiği kahve çekirdeklerinin de tohum grubunda olduğunu unutmamak gerekiyor.  Dünya Kahve Örgütü’ne göre, kahve fiyatları 2021 sonbaharında yeni rekor seviyelere ulaştı. Mahsul fiyatları, hava koşulları ve değişken verim nedeniyle dalgalansa da küresel talep durmaksızın artış gösteriyor. Önümüzdeki beş yıl içinde, kahve çekirdeği pazarının yıllık değerinin %6.7’lik bir YBBO ile 27 milyar doların üzerine çıkması ön görülüyor. Bu büyümenin büyük kısmı ev tüketimi için kahve kapsüllerine olan talebin artması, Çin ve Hindistan da dahil olmak üzere dünya çapında birçok ülkede CCD ve Starbucks gibi yeni franchise satış noktalarının açılmasından kaynaklanıyor. 

İŞLEMEDEKİ ZORLUKLAR

İşleyicilerin karşılaştığı en önemli zorluk ise yeni satış başarılarının çoğunun ürün kusurlarının tolere edilmediği ihracat pazarlarında sağlanması oluyor. Bu, işleme hatlarının yabancı maddeleri, kusurlu ürünleri, çapraz kontamine ürünleri ve mikotoksinlerle kontamine olmuş ürünleri algılamasını ve ayıklamasını her zamankinden daha önemli hale getiriyor. Bir mikotoksin, aflatoksin, gerçek bir endişe kaynağıdır. Doğal olarak oluşan bu zehir, insan tüketimine ve evcil hayvanlara yönelik gıdalarda kullanılması amaçlanan mısır tanelerini kontamine edebilir, kediler ve köpekler için ölümcül olduğu bilinse de bu zehrin algılanması son derece zordur. 

Tohumluk mısır endüstrisi için özel olarak geliştirilen Zea, kabuklu mısır koçanını, kusurları, hastalıkları ve boyutu sınıflandırmak ve ayıklamak için uygun sahip olma maliyeti ile sunulan sensör tabanlı bir makine olarak ön plana çıkıyor.

Diğer bir zorluk da arzın, birçok tohum ve tahıl türüne olan talebin altında kalması oluyor. Daha fazla mahsulün ekilmesi veya mahsul veriminin artırılması ise yıllar alabilir. Bu nedenle işleyicilerin gıda israfını azaltmada her zamankinden daha özenli olmaları gerekiyor. Kusurlu ürünleri ayıklarken büyük miktarda iyi ürünü ıskartaya çıkaran eski ayıklama yöntemlerinin kullanılması verimliliği düşürüyor. Bunun yanı sıra, çok fazla iyi ürünü kusurlu ürün içinde reddetme nedeniyle potansiyel gelir çöpe atılıyor.

Yakın gelecekte daha yaygın hale geleceği bilinen bir başka zorluk da genetiği değiştirilmiş ürünlerdir. GD gıdaların satışı daha yaygın hale gelecek olsa da tüm tüketiciler tarafından talep edilmediği gibi bazı gıda düzenleyicileri tarafından kısıtlanabilir veya yasaklanabilirler. Bu nedenle işleyicilerin, GD olmayan gıdaların GD gıdalarla çapraz kontamine olmasını önlemesi gerekiyor. Alerjen olan soya gibi istenmeyen bileşenler içeren ürünlerle sonuçlanan çapraz kontaminasyonu önlemek de önemli oluyor.

ZORLUKLARIN ÇÖZÜMLERİ

İyi haber şu ki tüm bu zorluklar, hatta aflatoksinin oluşturduğu çok iyi gizlenmiş tehdit bile modern optik ayıklama makineleri kullanılarak aşılabiliyor. Sektör lideri TOMRA Food, değişen karmaşıklıktaki görevleri yerine getirmek için farklı gelişmişlik düzeylerine sahip çok çeşitli ayıklama çözümleri sunuyor. Spesifik gıda uygulamaları için hassas bir şekilde kalibre edilen bu makineler, birçok tohum ve tahıl türü için oldukça etkili. Dünya genelinde birçok tesiste kurulu TOMRA makineleri, tohum ve yem mısır, kuru fasulye, mercimek, nohut, bezelye, ayçiçeği çekirdeği, susam, kabak çekirdeği, kavrulmuş ve kavrulmamış kahve çekirdekleri gibi birçok ürünü yüksek verimlilikle ayıklıyor. 

TOMRA ayıklama makineleri, gıda güvenliğini ve ürün kalitesini artırmanın yanı sıra başka faydalar da sağlıyor. Bu makineler, kalitelerine göre ürünü sınıflandırıyor, ayıklama verimliliğini artırıyor, hatalı seçimi en aza indiriyor, elle müdahale ihtiyacını ve el işçiliğini azaltıyor veya tamamen ortadan kaldırıyor. Son nokta, işleyicilerin geleneksel olarak ayıklama için makinelerden çok insanlara güvendiği gelişmekte olan ülkelerde özellikle önemlidir: elle ayıklama performansı çalışana göre değişken, kusurlu ve özellikle işçiler yorgun olduğunda veya sıkıldığında hataya açıkken, otomatik ayıklama makineleri üstün doğruluk, tutarlı standartlar ve kesintisiz verimlilik ile saatlerce çalışabiliyor. 

Nimbus BSI+'nın gelişmiş teknolojileri, diğer makinelerden daha geniş bir spektrumu "görmesini", hattaki ürünlerin kabul edilebilirliği ve sınıflandırılması hakkında daha doğru kararlar vermesini sağlıyor.

Ayrıca TOMRA makineleri, temiz tutulması kolay, gıda hijyenini iyileştirecek ve bakımı kolay olacak şekilde tasarlanarak hattın arıza süresini azaltıyor. TOMRA’nın makine platformları sağlam olduğundan ve optik sensörleri en uygun şekilde yerleştirildiğinden, çalışma koşulları tozlu olduğunda veya aşırı sıcaklıklara maruz kaldığında bile ayıklama performansı tutarlı yüksek standartta oluyor. Kullanıcılar, bir vardiyanın başlangıcından sonuna kadar ayıklama performansında çok az kayıp olduğunu veya hiç olmadığını belirtiyor. 

GENİŞ YELPAZEDE AYIKLAMA ÇÖZÜMLERİ

TOMRA’nın ayıklama makineleri, işleme hattından geçen ürünleri şekil, renk, yapı ve biyolojik özelliklerine göre inceliyor. Bir makinenin bu yeteneklerden hangisine sahip olduğu, bir veya daha fazla “tespit ve algılama” etkinliğini belirleyen teknik özelliklerine bağlı oluyor: X-ışını, yüksek çözünürlüklü kameralar, lazerler, yakın kızılötesi (NIR) optik sensörler ve TOMRA’nın benzersiz Biyometrik İmzası Tanımlama teknolojisi.

Özel gereksinimlere bağlı olarak Ixus Bulk, Zea, TOMRA 3C ve Nimbus BSI+ gibi tohum ve tahıl ayıklama görevleri için uygun olan farklı TOMRA makineleri bulunuyor. Ixus Bulk, metal, taş, cam ve plastik gibi yüksek yoğunluklu yabancı maddeleri algılamak için en gelişmiş X-ray ve görüntüleme teknolojisini kullanıyor. Tohumluk mısır endüstrisi için özel olarak geliştirilen Zea, kabuklu mısır koçanını, kusurları, hastalıkları ve boyutu sınıflandırmak ve ayıklamak için uygun sahip olma maliyeti ile sunulan sensör tabanlı bir makine olarak ön plana çıkıyor.

TOMRA 3C, yabancı maddeleri ve ürün kusurlarını ayıklamak için yüksek çözünürlüklü kameraları LED aydınlatmaya ek olarak lazer veya NIR üniteleri ile birleştiriyor. Bu uygun sahip olma maliyetli ve kompakt olan makine, çok az yer kaplıyor ve sezgisel TOMRA ACT kullanıcı ara yüzü sayesinde operatörler tarafından takdir ediliyor. Ürün, besleme haznesinden sarsak haznesine düşerek besleme kanalına eşit bir şekilde dağılıyor. İkili lazer, NIR ve çift taraflı kameralar, ürünün her iki taraftan taranmasını sağlıyor. Birkaç milisaniye sonra akıllı ejeksiyon sistemi, tüm kusurları reddediyor. İyi ürün, kabul kanalı üzerinden yoluna devam ederken kusurlar, atık kanalına yönlendiriliyor. 

TOMRA 3C’nin teknolojileri sayısız avantaj sağlıyor. İkili lazer ile üstün cam ve yabancı madde ayıklaması ile sonuçlanıyor. Yüksek yoğunluklu LED aydınlatma ile birleştirilmiş çift taraflı RGB kameralar, en küçük renk ve şekil kusurlarını ayıklıyor. Yüksek hızlı ejeksiyon valfi, son derece düşük hatalı reddetme oranı sunuyor. Akıllı otomatik temizleme, makinenin optimum performansını koruyor ve uygulamaya özel konfügirasyon parametrelerini gösteren geniş bir dokunmatik ekrana sahip kontrol ara yüzü operatörlerin kullanımı kolaylaştırıyor. 

Nimbus BSI+ görünür spektroskopi ve nesnelerin biyometrik özelliklerini algılayabilen TOMRA’nın patentli BSI+ tarayıcısıyla lazer teknolojisini benzersiz bir şekilde birleştiriyor. Bu aynı zamanda bir serbest düşüş makinesi: bir besleme sarsağı veya haznesi, ürünün besleme kanalına eşit şekilde yayılmasını sağlıyor. Ürün, lazerler, kameralar, BSI veya bunların bir kombinasyonu ile tarandığı kontrol bölgesine doğru düşüyor. Birkaç milisaniye sonra kusurlar, onları atık bölgesine gönderen kesin ve güçlü bir hava atışıyla ayıklanırken, iyi ürün doğal serbest düşüşünü sürdürüyor. 

Nimbus BSI+’nın gelişmiş teknolojileri, diğer makinelerden daha geniş bir spektrumu “görmesini”, hattaki ürünlerin kabul edilebilirliği ve sınıflandırılması hakkında daha doğru kararlar vermesini sağlıyor. BSI+ tarayıcı ile donatıldığında Nimbus, aynı geçişte hem renk hem de kimyasal bileşimi tespit edebiliyor, istenmeyen malzemeleri ve diğer ayıklama makinelerinden geçebilecek ürün kusurlarını bile ayıklayabiliyor. Nimbus, Detoks lazer modülü ile donatıldığında ise aflatoksin varlığını da tespit edebiliyor. 

Nimbus BSI+ ayıklama makinesini yüksek verimlilikte kullanan işletmelerden biri, üstün kaliteli bakliyatlarda uzmanlaşmış bir İspanyol işletmesi olan Legumbres Selectas Sierra Nevada’dır. Şirketin CEO’su Vicente Jiménez Blanes; “Bu makineyi çalışırken ilk gördüğümde çok iyi olduğunu biliyordum, ancak neler yapabileceğini hayal etmemiştim. Sonuçlar gerçekten şaşırtıcı: %99,9 ürün saflığı ve saatte 500 kilogram işlemeden kurulu kapasitede saatte toplam 5.000 kilograma ulaştık. Bu yükseliş muhteşem. Nimbus BSI+ makinelerini kurmak, şirketimizin 57 yıllık tarihinde yaptığımız en iyi şey oldu” şeklinde açıklıyor.

TOMRA 3C ve IXUS makinelerinin verimliliğinden çok memnun olan bir başka kullanıcı da 100 yılı aşkın süredir baklagiller, tahıl ve tohum satışında uzmanlaşmış Hollanda’da başarılı bir işletme olan Termont & Thomaes şirketi. Şirket tesisinde proses operatörü olarak görev yapan Ettienne Notschaele, açıklamasında; “TOMRA makineleriyle hem ürün kalitesi hem de işlenen ürün hacmi artıyor. TOMRA 3C ve IXUS’u kullanmanın sonucunda daha düşük verim kaybı yaşıyor ve daha mutlu müşteriler ile çalışıyoruz. İşleme hatlarımızın verimliliğini arttıracak çözümler sunmak için özenle çalışan ekibiyle TOMRA’dan aldığımız danışmanlık ve destekten de çok memnunuz,” diye belirtiyor. 

TEST VE DEMO MERKEZİ

Operatörlerin her makineyi tam kapasitesinde kullanmalarını sağlamak için TOMRA, müşterilere yerinde eğitim sağlamanın yanı sıra teknik uzmanlarının bir destek hattı aracılığıyla hemen ulaşılabilir olmasını sağlıyor. Yakın zamanda sunulan akıllı telefon uygulaması TOMRA Görüntülü Asistan ile TOMRA saha servis mühendisleri ve müşterileri, birbirlerinden binlerce kilometre uzakta olsalar bile birlikte çalışabiliyorlar. Mühendisler, müşterinin makinesinin tam önünde duruyormuş gibi ayrıntılı tavsiyelerde bulunabiliyor ve hem mühendis hem de müşteri, talimatları netleştirmek ve açıklamak için belgeleri paylaşabiliyor veya resimlere açıklama ekleyebiliyor.

Ayrıca gıda üreticileri, TOMRA’nın en yakın Test ve Demo Merkezinde kendi malzemeleriyle TOMRA’nın makinelerini deneyimleyebiliyorlar. Dünya çapında Kaliforniya, Şili, Belçika, Türkiye, Çin, Hindistan, Japonya ve İrlanda’da 8 demo merkezi bulunuyor. 

TOMRA, COVID-19 salgını nedeniyle Online Demo Merkezleri de sunuyor. Bu testler, gıda işleyicilerinin soru sorabildiği, istekte bulunduğu ve işlemleri gösteren kameralardan birini yönlendirebildiği canlı bir video bağlantısı aracılığıyla yapılıyor. Demo ve test sonrasında katılımcılara sonuçları ayrıntılı olarak ölçen bir rapor ve video sunuluyor.

Bu demolar, müşterilerin teknolojiye yatırım yapmaya karar vermeden önce bir makinenin yeteneklerinden ve uygunluğundan emin olabilmelerini sağlıyor. Ayrıca rekabet avantajı elde etmek için daha iyi donanımlı işleyicileri farklılaştıran, yüksek ürün standartları talep eden pazarlara yeni kapılar açan ve tüm ticari varlıkların en değerlisi olan marka itibarını koruyan birçok yönden karşılığını veren bir yatırım oluyor.