Ege Un Sanayicileri Derneği’nin İzmir'de düzenlediği “2019’dan 2020’ye Sektörümüzün Bakışı” konulu Genişletilmiş Sektör Toplantısı, dünya un ihracatı şampiyonu Türkiye un sanayicilerini buluşturdu. Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Fatih Metin ve TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal’ın da katıldığı toplantıda sektörün sorunları ve bunların aşılmasına yönelik çözümler ele alındı. Metin, un sanayicilerinden bulundukları bölgelerde buğday üretimini artırmaya yönelik projeler geliştirmelerini istedi.
Ege Un Sanayicileri Derneği (EUSD) tarafından İzmir'de düzenlenen “2019’dan 2020’ye Sektörümüzün Bakışı” konulu toplantı büyük ilgi gördü. 250 civarında sektör temsilcinin katıldığı toplantıda dünya ve Türkiye hububat piyasalarındaki son gelişmelerin değerlendirildi. Un sanayicisinin sorunları ele alındı, talepleri dile getirildi.
Toplantıda Ege Un Sanayicileri Derneği (EUSD ) Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Tezcan, GUSAD Yönetim Kurulu Başkanı Mesut Çakmak, GUSAD Onursal Başkanı Erhan Özmen, Çukurova Un Sanayicileri Derneği (ÇUSD) Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Bağış, Dicle Un Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Veysi Duyan, Konya Orta Anadolu Un Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Aydınalp, Marmara Bölgesi Un Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ergin Okandeniz ve TUSAF Yönetim Kurulu Başkanı Eren Günhan Ulusoy hazır bulundu.
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Fatih Metin, toplantının açılışında yaptığı konuşmada buğdayın stratejik bir ürün olduğunu belirterek sürdürülebilir buğday üretimi için kamu-özel işbirliğinin önemine değindi. Metin, bu kapsamda un sanayicilerinden bulundukları bölgelerde buğday üretimini artırmaya yönelik projeler geliştirmelerini istedi. Bakanlık olarak bu projelere destek vereceklerini söyledi. Metin ayrıca Türk un sanayicisinin kapasite kullanım oranının yüzde 35’lerde kaldığını ifade ederek bunun artırılması gerektiğini söyledi. Bu çerçevede un sanayicilerinden daha farklı pazarlara girmek için gayret göstermelerini istedi. Türk un sanayicisinin ihracatında Irak’ın büyük bir paya sahip olduğunu hatırlatarak, “Tek pazara güvenmeyin. Pazar çeşitliliğini artırın” çağrısında bulundu.
Toplantıda konuşan TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal da ortalama 22 milyon ton civarında olan buğday üretiminin 2018-2019 sezonunda 19 milyon ton olarak gerçekleştiğini kaydetti. Buğday ekimine dair son bilgileri paylaşan Güldal, ülke çapında buğday ekiminin yüzde 70 civarında tamamlandığını söyledi. Yağışların yetersiz kalması sebebiyle çimlenmenin geciktiğini ifade etti, ancak istikrarlı bir sezon beklediklerini ekledi.
Türkiye’nin geçtiğimiz yıl 5.8 milyon ton buğday ithal ettiğini kaydeden TMO Genel Müdürü Güldal, bu ithalatı ihtiyaçtan dolayı değil, ticaret için yaptıklarını belirtti. Türkiye’nin özellikle un ihracatında dünya birincisi, makarna ihracatında dünya ikincisi olduğunu hatırlatarak, 2018-2019 sezonunda buğday mamullerinden 1,4 milyar dolar gelir elde edildiğini vurguladı. Buğday üretimini teşvik etmek için Tarım ve Orman Bakanlığı’nın prim ve gübre desteklerinde %100 artış yaptığını aktardı.
Son dönemde basında yer alan “TMO’ya ihalesiz, sınırsız ithalat yetkisi” haberlerini de yalanlayan Güldal, böyle bir şeyin söz konusu olmadığını vurguladı. Tartışma konusu olan düzenlemenin, anlık değişim ve dalgalanmalara karşı piyasaları regüle etmek amacıyla hızlı karar ve işlem yapabilmek adına getirildiğini söyledi.
EUSD BAŞKANI TEZCAN UN SANAYİCİSİNİN TALEPLERİNİ İLETTİ
Ege Un Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Tezcan, toplantıda yaptığı konuşmada un sanayicisinin sorunlarını dile getirdi. Mevcut şartlarda tahsilatın ciddi sıkıntı olmaya başladığını, bunun sürdürülebilir olmadığını anlattı. Girdilerin dövize bağlı olduğunu, ancak satışların TL bazında olduğuna dikkat çekti. Satış temsilcilerinin firma değiştirmesinin firmalar arasında soruna yol açtığını dile getirerek komisyoncuların kontrol altına alınmasını istedi. Un fabrikalarına modernizasyon ve kapasite artırımı için yatırım teşviki verilmesini talep etti. Başkan Tezcan ayrıca Ege Bölgesi’nde buğday üretiminin azaldığını dile getirerek bu noktada yeni politikalar geliştirilmesi gerektiğini kaydetti.
TMO Eski Genel Müdürü ve İK Tarımüssü Uluslararası Piyasa Danışmanlık Kurucusu İsmail Kemaloğlu da EUSD’nin düzenlediği toplantıda dünyadaki ekonomik, demografik ve sosyo-kültürel değişimlerin tarım ve gıda sektörüne etkisine dair etkileyici bir sunum yaptı. Kemaloğlu’nun grafik, tablo ve fotoğraflarla zenginleştirdiği sunum katılımcılar tarafından ilgiyle izlendi. Toplantıda söz alan TUSAF Yönetim Kurulu Başkanı Ulusoy ise sektörün buğday talebinin yüzde 80 civarında TMO tarafından karşılandığını söyledi. TMO’nun güçlü bir buğday stoğuna sahip olmasının piyasa istikrarı için önemli olduğunu kaydetti.
Toplantının en ilgi çekici bölümlerinden biri “Geçmişten Yarına Değirmencilik Duayenleri” oturumuydu. Mustafa Kozlu, Erdem Özkaşıkçı, Adnan Hekimoğlu, Erhan Özmen ve Turgay Ünlü gibi duayen isimlerin sektörün geçmişi ve geleceğine dair yaptığı yorumlar ilgiyle takip edildi. Mustafa Kozlu ve Erdem Özkaşıkçı anılarını paylaşırken salonda hem duygusal hem keyifli anlar yaşandı.
ÖZMEN: KATMA DEĞERİ YÜKSEK ÜRÜNLER GELİŞTİRMELİYİZ
Değirmencilik sektöründe 40 yılı geride bırakan bir aile şirketi olan Özmen Un’un Yönetim Kurulu Başkanı ve GUSAD Onursal Başkanı Erhan Özmen, Türk uncusunun ihracatta dünya liderliğini sürdürebilmesi ve daha fazla döviz getirebilmesi için katma değeri yüksek ürünler geliştirmesi gerektiğini söyledi. Türkiye’nin buğdayda hem verimi hem de kaliteyi artırması için de kooperatifleşmeye gidilmesi gerektiğini anlattı. Ukrayna ile kıyaslandığını Türkiye’nin ‘adeta saksıda’ buğday yetiştirdiğini dile getiren Erhan Özmen, toprak yönetimi konusunda reforma ihtiyaç olduğunu kaydetti.
Toplantıda en dikkat çekici sunumlarından birini Actecon Yönetici Ortağı Avukat Bahadır Balkı yaptı. Balkı, sunumunda rekabet hukuku hakkında temel bilgileri paylaştı. Balkı’nın rekabet hukukunun un sanayicisi açısından önemini anlattığı sunum, sektör paydaşları tarafından dikkatle izlendi. Babalarından mesleği devralan genç değirmencilerin gelecek vizyonlarını aktardıkları “Bugünden Yarına Genç Değirmencilerimizin Beklentileri” adlı oturuma da katılımcılar ilgi gösterdi.