Tahran, Rusya’dan kaliteli buğday ithal edip Irak’a un ihracatını artırmak istiyor. Tahran adına görüşmeleri yürüten İran Gıda Endüstrisi Birlikleri Federasyonu Genel Sekreteri Zargaran, pazarlıkların birkaç ay içinde tamamlanmasının beklendiğini söyledi.
İran Gıda Endüstrisi Birlikleri Federasyonu Genel Sekreteri Kaveh Zargaran; komşu ülkeler Irak ve Afganistan’a un ihracatını artırmak için Rusya’dan 1 milyon ton buğday ithalatı yapılmasına yönelik müzakereler yaptıklarını açıkladı. Reuters’a konuşan Zargaran, İranlı değirmencilerin yüzde 50 kapasite ile çalıştığını ve satışları artırmak için buğdaya ihtiyaç duyduklarını ifade etti. Federasyon yetkilileri ve İranlı değirmencilerin, geçtiğimiz ay Moskova’da Rusya tarım bakanı ile pazarlık masasına oturduklarını kaydeden Zargaran, anlaşmanın birkaç ay içinde tamamlanmasını beklediğini söyledi. İranlı yetkili, bu anlaşma sayesinde Irak’a un ihracatı hacmini artırmak için gereken güce kavuşacaklarını vurguladı.
Rusya Tahıl Birliği Başkanı Arkady Zlockevsky de konuyla ilgili yaptığı açıklamada görüşmelerin, İran ve Rusya arasında serbest ticaret bölgesi kurulmasıyla ilgili daha kapsamlı müzakerelerin bir parçası olduğunu ifade etti. Zlockevsky, “Rusya, İran’a tedarik sağlamaya en yakın zamanda başlayacaktır. Burada sorun, İranlı şirketlerin işleme rejimine ne kadar hızlı şekilde adapte olabileceklerinde yatıyor. Çünkü İran, Rus buğdayını Mart 2016’dan bu yana almıyordu.” dedi.
İran, halihazırda Irak’ın en büyük un tedarikçilerinden biri konumunda. ABD Tarım Bakanlığı’na göre, İran’ın 2017-18 sezonunda buğday tüketimi, 15 milyon tonluk iç üretimi aşarak 18,35 milyon ton ile rekor kıracak. Tahran, yerli çiftçileri desteklemek için buğdayın iç tüketim amacıyla ithal edilmesini yasaklamıştı.
İRAN UNU, TÜRK KALİTESİYLE REKABET EDEBİLİR Mİ?
Irak’ın un ithalatında şu anda Türkiye hakim durumda. Sektörden bir kaynak, Reuters’a yaptığı açıklamada, “İran ununun, (Türk unuyla) rekabet etmesi zor olacak. Çünkü Iraklıların kullanmaya alışık olduğu kalite Türk ununda var. Bu yüzden, Irak’ta satılabilecek unu üretebilmeleri için yüksek proteinli Rus buğdayını ithal etmek zorundalar.” dedi. Konuyla ilgili olarak Bloomberg’e konuşan Edirne merkezli danışmanlık şirketi Sunseedman’in kurucusu Veysel Kaya’ya göre Irak’a en çok un gönderen ülke olan Türkiye daha düşük bir buğday rekoltesi bekliyor ve hükümet de un ve makarna ihracatının sürdürülmesi için tahıla uyguladığı ithalat vergisini düşürebilir.
Irak Ticaret Bakanlığı verilerine göre Irak, 6,9 milyonluk iç talebinin neredeyse yarısını karşılamak üzere yılda 3 milyon ton un ithal ediyor. Hükümete bağlı 17 un değirmenini işleten General Co. şirketinin genel müdür Taha Yasin Abbas’a göre, ülkede 1990’dan bu yana ilk kez özel sektör için üretim yapmak üzere izin alan iki un değirmeni gelecek ay faaliyete başlayacak.