
Peru’nun tahıl üretimi pirinç ve mısır ağırlıklı olmasına rağmen Şili’de tahıl üretim ve tüketiminde buğday ve mısır ön plandadır. Güney Amerika kıtasının üçüncü büyük ülkesi olan Peru’nun ticari ekonomisi geniş ölçüde minerallere, tarım ürünlerine ve endüstri ürünleri ve balıkçılığa dayanır. Ülkede yetişen başlıca tarım ürünleri pamuk, şekerpancarı, kahve, pirinç, patates, fasulye, mısır, arpa ve tütündür.
Tarım sektörü Şili’nin Gayri Safi Yurt İçi Hasılasının yüzde 3,6’sını oluşturmakta ve işgücünün yüzde 9,5’ini istihdam etmektedir. 1980’li yıllardan bu yana tarımda modernizasyon çalışmaları devam etmektedir. Son 10 yılda meyve ve yem bitkileri üretim alanları önemli ölçüde genişlerken; hububat, sebze ve endüstriyel bitki üretimi azalmıştır. Şili, sertifikalı tohumların önde gelen ihracatçılarındandır.
PERU’NUN DÜNYA TAHIL ÜRETİMİNDEKİ YERİ
Peru’da tahıl üretimi pirinç ve mısır ağırlıklıdır. Amerikan Tarım Bakanlığı Dış Tarım Servisi’nin (USDA FAS) verilerine göre, Peru’nun pirinç üretim miktarı 2013/14 sezonunda 2,1 milyon ton, 2014/15 sezonunda 1,9 milyon ton olarak kaydedilmiştir. 2015/16 sezonunda yine 1,9 milyon ton olarak gerçekleşen pirinç üretiminin 2016/17 sezonunda da ise 2 milyon tona yükseldiği tahmin edilmektedir.
Peru’nun üretimini gerçekleştirdiği bir diğer önemli ürün ise mısırdır. 2013/14 ve 2014/15 sezonunda 1,5 milyon ton civarında mısır üreten Peru, 2015/16 sezonunda bu miktarı 1,6 milyon tona çıkarmıştır. 2016/17 sezonunda ise Peru’nun 1,7 milyon ton mısır ürettiği tahmin edilmektedir. Ülkenin bir diğer önemli tahıl üretimi ise arpadır. 2013/14 sezonunda 225 bin ton, 2014/15 sezonunda ise 226 bin ton civarında arpa üreten Peru, 2015/16 ve 2016/17 sezonlarında ise 220-240 bin ton aralığında arpa ürettiği tahmin edilmektedir. Peru’nun buğday üretimi ise arpa üretimine yakın. 2015/16 sezonunda 205 bin ton buğday üreten Peru’nun 2016/17 sezonunda ise 200 bin ton buğday ürettiği tahmin edilmektedir.
Peru’nun tahıl tüketiminde önde gelen ürün mısırdır. USDA’nın verilerine göre, 2013/14 ve 2015/16 sezonları arasında 3,8-4,3 milyon ton mısır tüketen ülkenin 2016/17 sezonunda da yine 4,6 milyon ton mısır tükettiği tahmin edilmektedir. Pirinç tüketimine bakıldığında, 2013/14 ve 2015/16 sezonları arasında 2,2 milyon ton civarında tüketim gerçekleştirildiği görülmektedir. 2016/17 sezonu için tahmin edilen tüketim miktarının aynı kaldığı tahmin edilmektedir. Peru’nun arpa tüketimi ise 2013/14 ve 2015/16 sezonları arasında 325-350 bin ton arasında gerçekleşmiştir. 2016/17 sezonu için tahmin edilen tüketim miktarı ise 330 bin tondur.
ŞİLİ’NİN DÜNYA TAHIL ÜRETİMİNDEKİ YERİ
Şili’nin tahıl üretiminde ise buğday ve mısır ilk sırada yer alıyor. 2013/2014 sezonunda 1,3 milyon ton buğday üreten Şili, 2015/16 sezonunda bu üretimi 1,7 milyon tona yükseltmiştir. Şili’nin 2016/17 sezonunda ise 1,3 milyon ton buğday üretimi gerçekleştirdiği tahmin edilmektedir. En çok üretilen ikinci tahıl ürünü ise mısırdır. Şili’nin 2013/14 ila 2016/17 sezonları arasında mısır üretimi ortalama 1,1 milyon tondur. Şili’nin yulaf üretimi 420-610 ton ve pirinç üretimi ise 86 ila 112 ton arasındadır.
Şili’nin tahıl tüketiminde önde gelen ürünlerin mısır ve buğday olduğu görülmektedir. Mısır tüketimi 2013/14 sezonunda 2,6 milyon ton, 2014/15 sezonunda ise 2,9 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Şili’nin 2015/16 ila 2016/17 sezonlarında da aynı miktarda mısır tükettiği tahmin edilmektedir. Aynı şekilde Şili’nin buğday tüketim miktarının 2013/14 ila 2016/17 sezonları arasında 2,3 milyon ton civarında olduğu görülmektedir. Yulaf tüketimi ise 355-570 bin ton aralığında olan Şili’de 2013/1 4 ila 2016/17 sezonları arasında 225-240 bin ton pirinç tüketilmiştir.
DÜNYA TAHIL TİCARETİNDE PERU VE ŞİLİ
Ürettiği mısır ve buğday miktarı yeterli olmayan Peru, özellikle mısır ve buğdayda ithalata başvurmaktadır. USDA verilerine göre, 2013/14 sezonunda 2,2 milyon ton mısır ithal edilmiş ve bu miktar 2014/15 sezonunda 2,7 milyon tona, 2015/16 sezonunda ise 2,9 milyon tona yükselmiştir. 2016/17 sezonunda ise aynı miktarda mısır ithal ettiği tahmin edilmektedir. 2013/14 sezonunda 2,1 milyon ton buğday ithal eden Peru’nun 2016/17 sezonunda ise 2,9 milyon ton buğday ithal ettiği tahmin edilmektedir.
Şili’de ise tahıl ithalatı ağırlıklı olarak mısır üzerinden işlemektedir. 2013/14 sezonunda 1,4 milyon ton mısır ithal eden Şili, 2015/16 sezonunda bu rakamı 1,6 milyon tona çıkarmıştır. 2016/17 sezonunda ise Şili’nin 1,8 milyon ton mısır ithal ettiği tahmin edilmektedir. Buğdayda ise ülke 2013/14 sezonu ve 2016/17 sezonu arasında 841-850 bin ton civarında ithalat gerçekleştirmiştir.
PERU VE ŞİLİ’DE UN SANAYİ
ABD Tarım Bakanlığı Dış Tarım Servisi (USDA FAS)’nin Peru raporuna göre, buğday, Peru’da, ılıman güney ovalarında çoğunlukla deniz seviyesinden 2.800 ve 3.500 metre arasında az miktarda yetiştirilen bir ürün. İlkel olmayan ve ekili dağlık coğrafya ile sınırlı kalan buğday üretimi çoğunlukla yumuşak buğday ile sınırlanmıştır. Bu buğday türü çoğunlukla püreler veya çorba yapımında kullanılır ve öğütme için iyi değildir. Peru’da her yıl yaklaşık 1,4 milyon ton buğday unu üretilmektedir. Bu miktarın yüzde 63’ü yerel fırıncılık endüstrisi; yüzde 20’si makarna üretimi; yüzde 12’si kurabiye, kraker sektörü ve kalan yüzde 5’i ise yerel kullanım için ayrılmaktadır. Yerel tüketimde kullanılan unun kabaca yüzde 70’i geleneksel pazarlarda satılırken, yüzde 30’u ise süper marketlerde satılmaktadır.
Şili için yayınlanan rapora göre, Şili’de buğdayın insanlar tarafından tüketimi oldukça durağandır ve son birkaç yılda nüfus artışı ile paralellik göstermektedir. Yerel Fırıncılık Derneği (FECHIPAN)’a göre, Şili’de yılda ortalama kişi başına 80 kilogram ekmek tüketiliyor ve bu tüketim Şili’yi Latin Amerika’da Meksika’dan sonra ikinci en büyük ekmek tüketicisi haline getiriyor. Değirmencilik ve fırıncılık endüstrisinde yaklaşık olarak 25 bin kişi istihdam sağlamaktadır. Şili’de değirmencilik endüstrisi buğdaya dayanmaktadır. Şili’nin toplam buğday arzının (yerli üretim ve ithalat dâhil) yaklaşık yüzde 85’i un için öğütülmektedir. Ülke çapındaki 71 değirmen tarafından üretilen buğday ununun tahminen yüzde 80’i doğrudan satılmaktadır.
PERU VE ŞİLİ’DE UN TİCARETİ
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) verilerine göre, Peru’nun buğday unu ihracatı 2010-2013 yılları arasında 3,4 milyon ton ila 12,4 milyon ton arasında seyretmiştir. 2011 yılında 3,4 milyon ton buğday unu ihraç eden Peru, bu miktarı 2013 yılında rekor bir yükselişle 12,4 milyon tona çıkarmıştır. Peru’nun buğday unu ithalatı ise 2010-2013 yılları arasında 1,5 milyon ila 15,2 milyon ton arasında gerçekleşmiştir. 2011 yılında 15,2 milyon ton buğday unu ithal eden Peru, bu miktarı 2013 yılında 1,5 milyon tona düşürmüştür.
FAO verilerine göre, Şili’de buğday unu ihracatında son iki yılın rakamları resmi değildir. 2010-2011 yıllarında 10,3-10,9 milyon ton buğday unu ihraç eden Şili’nin bu rakamı 2012 yılında 57 ve 2013 yılında ise 10 tona düşürdüğü görülmektedir. Tüketimini ithalatla sağlayan Şili’nin ithalat rakamları düşüş göstermektedir. 2010 ve 2013 yılları arasında bin ton ila 21 bin ton arasında buğday unu ithal etmiştir. Ülkenin buğday unu ithalatı 2010 yılında 21 bin ton olarak gerçekleşmiş ve 2011 yılında bu miktar bin tona gerilemiştir. 2012 ve 2013 yıllarında çok az artan buğday unu ithalatı 2 bin ton olarak kaydedilmiştir.