Namık Kemal Parlak
Editör
2021, tahıl piyasaları için oldukça dalgalı bir yıl olarak kayıtlara geçti. Birçok bölgede kuraklık, şiddetli yağışlar ve don gibi aşırı hava olayları mahsulü olumsuz etkiledi. Enerji maliyetindeki yükseliş, biyoyakıt talebindeki artış, gübre fiyatlarındaki patlama, tahıl ve gıda fiyatlarının rekor seviyelere ulaşmasına neden oldu. Başta Çin olmak üzere ithalatçı ülkelerin panik alımları ve stokları yüksek tutma eğilimi de fiyatların artışında etkili oldu. Bu da tedarik zincirleri üzerindeki baskıyı artırdı.
Covid-19 salgını, tahıl tedarik zincirinde yeni riskleri ve operasyonel maliyetleri beraberinde getirdi. Un sanayi, artan buğday fiyatlarına ek olarak nakliye gecikmeleri ve yüksek navlun maliyetleriyle karşı karşıya kaldı. Navlun oranları, yüzde 40'tan fazla arttı. Tahılda ihracatçı ülkelerin, ek gümrük vergisi, kota uygulaması gibi kısıtlayıcı politikaları da tahıl piyasalarındaki oynaklığı artırdı.
Peki 2022'de bizi neler bekliyor? Piyasalardaki volatilite devam edecek mi? Yoksa piyasalar daha istikrarlı sularda mı seyredecek? Fiyatlar pandemi öncesi seviyelere dönecek mi? Önümüzdeki aylarda buğday fiyatlarını etkileyen temel unsurlar neler olacak? Bunlar, sektörün cevap beklediği sorular.
Rabobank, Tarımsal Emtia Piyasaları Görünümü 2022 Raporu’nda fiyatlar açısından çok da iyimser bir tablo çizmedi. Raporda, “2022’de Covid kaynaklı kısıtlamalar azalacak. Fakat tarımsal emtia fiyatlarında normalleşmeden uzak bir görünüm var. Bu alandaki enflasyon geçici değil. Birçok tarımsal emtia yeni yıla düşük stokla giriyor. Bu da piyasalarda volatiliteye yol açacaktır.” değerlendirmesi yapılıyor. Tahıl piyasalarının muteber isimlerinden StoneX Emtia Risk Yöneticisi Matt Ammermann da Değirmenci’ye yaptığı açıklamada tahıl piyasalarında volatilitenin devam etmesini beklediğini söyledi.
İstanbul Ticaret Borsası ve Güvenilir Ürün Platformu’nun düzenlediği Borsa Meydanı’nda Sektörler Konuşuyor webinarına katılan Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Ahmet Güldal ise önümüzde tarımsal açıdan daha olumlu parametrelerin olduğunu ifade ederek, “2022’de bir önceki yıla göre daha ümit verici bir sezon geçireceğiz.” dedi.
Bakalım yeni yıl neler getirecek?
Herkese mutlu, huzurlu ve sağlıklı bir 2022 dileğiyle…