Yaklaşık 130 milyon nüfusu, zengin kültürel ve tarihi çeşitliliği ve bol doğal kaynakları ile Meksika, dünyanın en büyük 15. ve Latin Amerika’nın da en büyük ikinci ekonomisi konumunda. Meksika ekonomisi, COVID-19 salgını nedeniyle 2020 yılında yüzde 8,2’lik düşüşün ardından 2021’de yüzde 4,8 büyüdü. Ekonomide yavaş da olsa toparlanma sürüyor. Ekonominin bu yıl yüzde 2,1 büyümesi tahmin ediliyor. Meksika’nın büyümesi, dış ticarete açıklığı, ABD ile entegre küresel değer zincirlerine bağlı güçlü bir ihracat üretim üssü olması ve istikrarlı bir makroekonomik yapı ile destekleniyor.
Tarım, Kuzey Amerika’nın güney yarısında yer alan Meksika’daki en önemli ve öncelikli faaliyetlerden biri. Meksika, geniş arazileri ve iklim çeşitliliği ile büyük ölçekli tarımsal üretim için çok uygun bir konumda. Meksika Tarım ve Kırsal Kalkınma Bakanlığı (SADER), Meksika’nın dünyanın en büyük 11. tarım üreticisi, 12. en büyük hayvan üreticisi, 17. en büyük balık üreticisi ve 12. en büyük gıda üreticisi olduğunu belirtiyor. Genel olarak ülke, Latin Amerika’daki en büyük üçüncü tarım üreticisi. Ülkedeki toplam 60,8 milyon dönümlük ekilebilir arazinin 53,6 milyon dönümü ekilirken, sadece 1,5 milyon dönümünde sulama teknolojileri kullanılarak üretim yapılıyor.
Meksika’nın büyük ve çeşitlendirilmiş tarım sektörü, ABD ile büyük ölçüde entegre durumda. Meksika, Amerika Birleşik Devletleri’nin üçüncü en büyük tarımsal ticaret ortağıdır. Bununla birlikte, Meksika yönetimi ikili ticari belirsizlikleri göz önüne alarak aktif olarak alternatif arz kaynakları arıyor. Son yıllarda Meksika pazarı için Avrupa Birliği, Güney Amerika ve Asya’daki üreticiler arasında ortaya çıkan rekabet dikkat çekiyor. Brezilya, Kanada, Arjantin ve Şili, Meksika’nın tahıl, yağlı tohum ve et ithalatındaki paylarını artırma potansiyeline sahip ülkeler olarak görülüyor. Ek olarak, Aralık 2018’de Andrés Manuel López Obrador’un devlet başkanı seçilmesinin ardından Meksika, temel tarım ürünlerinde kendi kendine yeterli olma hedefiyle hem yerel küçük ölçekli üretimi hem de tüketimi geliştirmeye yönelik programları ve teşvikleri ile odağını yurt içine kaydırdı.
Ülkede büyüyen orta sınıf, organik veya sağlık sertifikasına sahip gıdalara olan talep de dahil olmak üzere, yüksek kaliteli tarım ve gıda ürünlerine olan iştahı artırıyor. Meksika’daki tahıl ithalatı, yem sektöründeki genişlemenin gıdaya yönelik tahıllarından ziyade yemlik tahıllar için büyümeyi yönlendirmesiyle istikrarlı büyüme eğilimini sürdürüyor.
Mısırın ana vatanı olan Latin Amerika ülkesinde, bu tahıl Meksika sofrasının temel gıdası ve çiftçileri tarafından yetiştirilen başlıca mahsul konumunda. Mısır, Meksika için sadece temel bir gıda değil, aynı zamanda Meksikalıların gastronomik ve kültürel mirasının ve kimliğinin temel bir bileşenidir.
ABD Tarım Bakanlığı (USDA), 2 Şubat’ta yayınladığı son raporunda, 2022/2023 sezonu için Meksika’nın mısır üretimini bir önceki rapora göre %1 düşüşle 27,4 milyon ton olarak revize etti. Aşağı yönlü revizede Meksika Körfezi kıyısındaki mısır üretim bölgelerinde daha düşük verim, yüksek girdi maliyetleri ve kurak havalar etkili oldu. Meksika, 2021/2022 sezonunda (Ekim 2021-Eylül 2022) 26,5 milyon ton mısır hasat etmişti.
USDA’nın 2022/23 sezonu için mısır ithalat tahmini ise 17,3 milyon ton. Bu rakam, geçen sezonun rekor ithalat hacminden düşük olsa da gerçekleşmesi halinde yine de Meksika’nın ikinci en yüksek yıllık mısır ithalatı olarak kayıtlara geçecek. Meksika’nın hayvancılık sektöründeki sürdürülebilir büyümenin, yem talebini ve dolayısıyla mısır ithalatını artırmaya devam etmesi bekleniyor.
Meksika’nın 2022/23 sezonu mısır ihracat tahmini ise 200 bin ton. Geçen yıla göre düşük olan bu rakam, daha düşük yerel üretim ve aynı zamanda Meksika’nın yakın zamanda beyaz mısıra yüzde 50 gümrük vergisi uygulama kararının ihracatı baskılamasını yansıtıyor. Meksika hükümeti ocak ayında arz ve fiyat istikrarını garanti altına almak için beyaz mısır ihracatına %50 oranında geçici vergi uygulama kararı almıştı. Yeni vergi 30 Haziran’a kadar yürürlükte kalacak. Meksika’da çoğunlukla insan tüketimi için ve ülke halkının sofrasında temel bir besin maddesi olan tortilla ekmeğinin yapımında kullanılan beyaz mısır üretiliyor. Meksika Tarım Bakanlığı’nın son verilerine göre, Meksika 2022’de yaklaşık 23 milyon ton beyaz mısır üretti. Beyaz mısır üretiminde kendi kendine yeterli olan Meksika, büyük ölçüde hayvan yemi için kullanılan sarı mısırda ise ABD’den ithalata bağımlı durumda.
USDA, 2022/23 sezonundaki toplam yurt içi mısır tüketimini, yem tüketimindeki yüzde birden az artış nedeniyle 44,3 milyon ton olarak tahmin ediyor. 2021/22 sezonundaki toplam tüketim de 44,1 milyon ton olarak tahmin ediliyor. Bu da neredeyse değişmeyen gıda tüketim seviyeleri ve artan yatırım ve sürekli talep görmeye devam eden hayvancılık endüstrisinden gelen yüksek yem talebine bağlı olarak bir önceki sezona göre yüzde birin altında. USDA, 2022/23 sezonu Meksika mısır stoklarını, 2021/22 sezonu kapanış stoklarından yüzde 6 artışla 3,5 milyon ton olarak öngörüyor.
BUĞDAY ÜRETİMİ
Buğday, mısırdan sonra Meksika sofrasındaki en önemli ikinci tahıldır. Günlük kalori alımının yüzde 10’unu ve Meksika’da hane halkı tahıl harcamalarının yüzde 40’ını oluşturuyor. Meksika’da buğday üretimi ülke geneline dağılmış durumda olsa da en büyük üretici eyaletler, toplam buğday üretiminin yaklaşık yüzde 96’sını karşılayan Sonora, Guanajuato, Baja California ve Sinaloa’dır. USDA, Meksika’nın 2022/23 sezonu buğday üretimini 3,6 milyon ton olarak tahmin ediyor. Yerel buğday üretiminin tüketimi karşılamaya yetmediği Meksika’nın 2022/23 sezonu buğday ithalatı da 5 milyon ton olarak tahmin ediliyor. Rusya ve Ukrayna, Meksika buğday ithalat pazarında ABD ve Kanada ile rekabet etmeye devam ediyor.
Meksika’nın 2022/23 sezonu için tahmini toplam buğday tüketimi ise 7,6 milyon ton. Buğdayın diğer yem mahsullerine göre fiyat açısından rekabet edememesine bağlı olarak yemlik kullanımı düşük kalacak. Meksika’nın 2021/22 tüketimi, temel olarak gıda kullanımındaki ılımlı büyümeye bağlı olarak önceki yıla göre yüzde 3 artışla 7,5 milyon ton olarak geçekleşmişti.
MEKSİKA DEĞİRMENCİLİK ENDÜSTRİSİ
2021 verilerine göre Meksika’da on bir büyük şirkete ait 88 adet buğday değirmeninden bulunuyor. Bu değirmenlerin yıllık toplam öğütme kapasitesi ise 10,6 milyon ton. Şu anda buğday unu sektörü, daha az şirketin elinde daha fazla konsolidasyona ve yoğunlaşmaya doğru ilerliyor, ancak bu eğilimin devam edip etmeyeceği Meksika Rekabet Komisyonu’nun kararlarına bağlı olacak.
Buğday unu sanayi şu anda mevcut kapasitenin yaklaşık yüzde 70’ini kullanıyor. 2021 yılında 7,2 milyon ton buğday öğütülerek, 5,4 milyon ton buğday unu ve irmik üretildi. Meksika’daki kurulu kapasitenin önümüzdeki yıllarda, mevcut değirmenlerin el değiştirip üretimin iyileştirilmesinin yanı sıra yeni değirmenlerin devreye alınmasıyla büyümesi bekleniyor.