Dünyanın en büyük pirinç ihracatçısı Hindistan’ın, pirinç
ihracatına getirdiği yasak ve kısıtlamalar,
küresel gıda arzı üzerindeki baskıyı artırdı. Yeni Delhi’nin yurt içindeki
enflasyon ve arz endişelerine karşı aldığı önlemler, Asya ve Afrika'da
dalgalanmalara yol açarak küresel pirinç fiyatlarını son 15 yılın en yüksek
seviyelerine çıkardı.
Hindistan'ın temmuz ayında basmati olmayan beyaz pirince getirdiği ihracat yasağı ve ardından ağustosta yarı haşlanmış (parboiled) pirince getirdiği ihracat vergisi ve basmati için belirlediği taban ihracat fiyatı kararları, küresel piyasalarda şok etkisi yarattı. Pirinç ithalatçısı ülkeler, Hindistan'dan sonraki en büyük tedarikçiler olan Tayland ve Vietnam'a yönelerek ithalat kotalarını 2008'den bu yana görülen en yüksek seviyelere çıkardı.
Hindistan beyaz pirincinin küresel pazardaki eksikliği, dünya piyasaları açısından bu ülkenin 2008’deki basmati olmayan pirinç ihracat yasağından daha büyük etkilere sahip. Yeni Delhi, 15 yıl önce benzer kararı aldığında da fiyatlar yükselmiş, ancak Hindistan’ın küresel pirinç ticaretindeki payı bugünkü kadar büyük değildi. O dönemde dünyanın ikinci en büyük ihracatçısı olan Hindistan, yasağın 2011'de kaldırılmasından sonra sevkiyatlarını artırdı ve ertesi yıl dünyanın en büyük pirinç ihracatçısı konumuna geldi. O zamandan bu yana bu lider konumunu koruyan Hindistan, geçen yıl küresel pirinç ticaretinin yaklaşık yüzde 40'ını oluşturarak, kendisinden sonraki dört ihracatçının toplamından daha fazla ihracat yaptı. Hindistan, 2020 yılından bu yana özellikle Sahra Altı Afrika'nın en düşük fiyatlı beyaz pirinç tedarikçisi konumunda. Pirinç fiyatlarındaki keskin artışın özellikle ithalata bağımlı bu bölgeyi gıda güvencesi açısından olumsuz etkilemesinden endişe ediliyor.
Hindistan'ın yasaklarından önce, güçlü ithalatçı talebi ve bazı ihracatçı ülkelerdeki düşük üretim nedeniyle küresel pirinç fiyatları zaten yükselmekteydi. Endonezya son birkaç yıldır küçük bir ithalatçı konumundaydı, ancak hükümetin 2 milyon tonluk ithalata izin vermesiyle Endonezya 2023 yılında ithalatını iki kattan fazla artıracak. Tayland ve Vietnam, bu pazarın başlıca tedarikçileri olduğundan ihracatları zaten yüksek talep görüyordu. Bu iki ülkenin ihraç edilebilir pirinç arzı sınırlı ve stokların son yılların en düşük seviyesinde olduğu tahmin ediliyor. Diğer önemli tedarikçiler Pakistan ve Burma'nın üretimi de 2022/23 sezonunda düştü.