Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) Kasım 2022 Fenolojik Değerlendirme- Saha Araştırma Raporunda son iki ayda ülke genelinde yağışlarla ilgili çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı. Geçen yıl büyük bir kuraklık geçiren Güneydoğu Anadolu Bölgesi bu yıl yağışlarda Karadeniz Bölgesi’ni bile geçti.
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) Merkez ve Taşra teşkilatı teknik personelinin sahadan birebir gözlem, meterolojik veri ve teknik bilgilerle hazırladığı "Fenolojik Değerlendirme – Hububatta Yağış, Ekiliş ve Gelişim Analizi (Kasım 2022 Değerlendirmesi)" Kurumun internet sayfasından açıklandı.
Ülkenin bölgeler bazında aldığı yağışlar, yapılan ekilişler ve hububat bitki gelişmesinin değerlendirildiği raporda ilginç veriler dikkat çekti. Özellikle Kasım ayı yağışlarının bölgelere dağılımı çok ilginç bir durum ortaya çıkarmış.
Kuraklıktan en fazla olumsuz etkilenmesi beklenen Güneydoğu Anadolu Bölgesi Kasım ayında yağış konusunda Karadeniz Bölgesini bile geçmiş. Geçen yıl Kasım ayında 20 mm civarında yağmur alan Güneydoğu’da yağışlar geçen yılın aynı ayına göre 4 kata yakın fazla gerçekleşti. 2022 yılının Kasım ayında ise bu bölgemizde yağışlar 90 mm üzerine çıkarak 7 bölge içinde en fazla yağış alan bölge oldu.
Rapora göre Türkiye genelinde Kasım ayı yağışları son 5 yıldır normalleri altında seyrediyor. Bölge geneli yağışlarda ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi hariç diğer bölgelerde normalinin altında gerçekleşmiş. En fazla azalma %46 ile İç Anadolu Bölgesi’nde kaydedilmiş. Kasım ayı yağışları Erzurum ve Konya’nın kuzey kesimleri ile Kırıkkale, Sinop ve Kars çevrelerinde normallerine göre %80’den fazla azalma, Adıyaman, Diyarbakır ve Şanlıurfa’nın kuzey kesimlerinde %100’den fazla artış gösterirken Adıyaman son 18 yılın en yüksek yağışını almış. İl geneli yağışlarda en fazla yağış 151,2 mm ile Adıyaman, en az yağış 7,3 mm ile Kırıkkale’de kaydedilmiş.
Kasım Ayı Yağışları
Normaline Göre; Güneydoğu Anadolu Bölgesinde %57 daha fazla, diğer bölgelerde %5- 46 daha az gerçekleşmiş.
Geçen Yıla Göre; Akdeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde % 10-100’den daha fazla, diğer bölgelerde %11-47 daha az gerçekleşmiş.
Ülkemizde 1 Ekim - 30 Kasım 2022 kümülatif (2 aylık) dönemde ise 77,0 mm yağış gerçekleşirken, normali 107,7 mm (1991-2020) ve geçen yıl 76,2 mm’dir. Yağışlarda normaline göre %29 azalma mevcut olup bu seneki kümülatif yağışlar geçen yıl seviyelerinde seyrediyor.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi hariç tüm bölgelerimiz normallerinin altında yağış almış, en fazla azalma %58 ile Marmara Bölgesi’nde gerçekleşmiş.
Öte yandan rapora göre bu yıl ülke genelinde pamuk, yağlık ayçiçeği ve haşhaş ekili alanların geçen yıla göre azalacağı bu alanların büyük kısmına buğday ve arpa ekildiği öngörülüyor. Sahada yapılan gözlemler, üretici ve STK’lar ile yapılan görüşmelerle yapılan incelemeler dikkate alındığında bu yıl ülke genelinde TMO’nun uyguladığı yerinde alım politikasının da katkılarıyla diğer ürünlerden hububata geçişler olduğu dolayısıyla hububat ekilen alanlarda artış olduğu tespit edilmiş. Ayrıca bu yıl sertifikalı tohum ve gübre kullanımında geçen yıla göre artış olduğu gözlenmiş.
HUBUBAT EKİMİ YÜZDE 80 TAMAMLANDI
2022/23 Sezonu Hububat Bitki Gelişimi Değerlendirmesi kısmında ise Türkiye geneli Kasım ayı yağışları; normalin altında, geçen yıl yağışları civarında gerçekleştiği ifade edildi. 1 Ekim- 30 Kasım 2022 kümülatif (2 aylık) dönemde ise yağışlarda normaline göre %29 azalma olduğuna dikkat çekilen bölümde bu seneki kümülatif yağışların geçen yıl seviyelerinde olduğu vurgulandı.
Rapora göre kışlık hububat ekilişleri Kasım ayı sonu itibariyle ülke genelinde yüzde 80 tamamlanmış. Geçen yıl aynı dönemde yüzde 90 oranında ekim yapılmıştı. Ekilişler Doğu Anadolu Bölgesi dışındaki bölgelerde özellikle pamuk, ikinci ürün mısır ve şekerpancarı hasadı yapılan alanlarda devam etmekte olup Ocak ayı başında tamamlanması bekleniyor.