BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Filistin ile ilgili olarak ocak ayında açıkladığı son raporunda, İsrail saldırıları nedeniyle nüfusun kıtlık riski altında olduğu Gazze Şeridi'ndeki vahim duruma dikkat çekti. FAO, “Açlık riski çok yüksek, çünkü akut gıda güvensizliği eşiği çoktan aşıldı. Kıtlık riskini önlemek için acilen çatışmaların durdurulması ve insani yardımların engelsiz bir şekilde ulaştırılması gerekli.” uyarısında bulundu.
İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırıları, bölgede yerel geçim sisteminin çökmesine ve nüfusun %85'ine karşılık gelen neredeyse 1,9 milyon insanın yerinden edilmesine neden oldu. FAO, yaklaşan kıtlık riskini önlemek için çatışmaların sona erdirilmesi ve insani yardım erişiminin engellenmemesinin aciliyetini vurguladı. FAO’nun raporunda, “Ne yazık ki, Gazze Şeridi'ndeki insani yardım operasyonlarının çoğu, erişim kısıtlamaları ve güvenlik sorunları nedeniyle sekteye uğramış ve krizi daha da kötüleştirmiştir.” denildi.
GAZZE'NİN GIDA ALTYAPISI ÇÖKTÜ
İsrail bombardımanı hem gıda hem de gıda dışı ürünlerin ithalatını önemli ölçüde sekteye uğratarak Gazze’de gıda bulunabilirliği üzerinde sarsıcı bir etkiye neden oldu. Tamamen ithalata bağımlı olan Gazze Şeridi, buğday ve pirinç gibi temel gıdalarda kıtlıkla karşı karşıya. FAO raporunda, “Kasım 2023 ortası itibariyle buğday unu, süt ürünleri, su ve yumurta stokları tamamen tükendi. Bazı bitkisel yağ, pirinç ve bakliyat stokları hala mevcut olsa da, yemek pişirme malzemelerinin yetersizliği nedeniyle tüketimleri büyük ölçüde azaldı. Çatışmalar bölgede gıda depolama tesislerinde, un değirmenlerinde, fırınlarda ve pazar altyapılarında geniş çaplı hasara yol açtı. Piyasalar kuzey bölgelerde tamamen çökerken, orta ve güney bölgelerde asgari düzeyde işlemeye devam ediyor. Sonuç olarak, ithal edilen gıda maddelerinin çoğu artık mevcut değil.” tespitine yer verildi.
Bölge ekonomisi ve geçim kaynakları için çok önemli bir sektör olan tarım da ciddi şekilde zarar gördü. Rapora göre ekili alanların yaklaşık %30’u tamamen tahrip oldu. Buna ek olarak, sulama için kullanılan kuyuların yüzde 20'sinden fazlası imha edildi ve tarımsal ürünler ve girdiler için depolar ve hayvan barınakları da dahil olmak üzere tarımsal altyapının çoğu yok edildi.
Hayvancılık sektörü, askeri operasyonlar ve kaynak yetersizliği nedeniyle telef olan yüksek oranda sığır, koyun, keçi ve kümes hayvanı ile önemli kayıplara maruz kaldı. FAO, “Sahadaki gözlemlere göre, sığırların yaklaşık yüzde 70'i, koyun ve keçilerin yüzde 45'i ve kümes hayvanlarının neredeyse tamamı (15 milyondan fazla) telef oldu.” bilgisini paylaştı.
GIDAYA ERIŞIMDE KARŞILAŞILAN ZORLUKLAR
Bölgede gıdaya fiziksel erişim, güvenlik sorunu ve piyasa altyapısının tahrip edilmesi nedeniyle ciddi şekilde kısıtlanmış durumda. Ekonomik erişim ise artan gıda fiyatları ve düşük hane halkı alım gücü nedeniyle zorlaşıyor. Eylül ve Kasım 2023 arasında buğday unu ve pirinç fiyatları yaklaşık %50, sebze fiyatları ise neredeyse üç kat arttı. Ayrıca, mutfak tüpü eksikliği alternatif pişirme yakıtlarına olan bağımlılığın artmasına yol açarak halkı solunum risklerine maruz bırakıyor. Taze gıda, sağlıklı su eksikliği ve konserve gıdaya bağımlılık, temel mineral ve vitaminlerin emiliminin azalmasına neden oluyor.
ACİL ULUSLARARASI YARDIM ÇAĞRISI
Entegre Gıda Güvenliği Fazı Sınıflandırması (IPC) analizine göre, Gazze Şeridi nüfusunun tamamı yüksek düzeyde akut gıda güvensizliği ile karşı karşıya ve 577 bin kişi “felaket” aşamasında bulunuyor. Açlık eşiği göstergelerinden birinin çoktan aşılmış olması nedeniyle açlık riskinin çok yüksek olduğu konusunda uyarıda bulunan FAO, “Çatışmaların acilen durdurulması, insani yardıma engelsiz erişim ve hayat kurtarıcı insani desteğin sağlanması açısından hayati önem taşımaktadır. Uluslararası toplum, Gazze Şeridi'nde tırmanan bu insani krizin üstesinden gelinmesi için desteğini seferber etmeli ve derhal harekete geçmelidir.” çağrısında bulundu.