Doğu Avrupa’da yer
alan beş ülke, Ukrayna tahılının ithalatını kısıtlayan düzenlemelerin
değiştirilmesi ve genişletilmesi için Avrupa Birliği’ne (AB) çağrıda bulundu.
Polonya haber ajansı PAP'ın, haberine göre, Ukrayna’dan gelen ucuz tahıl sebebiyle kendi üreticileri zor durumda kalan Bulgaristan, Macaristan, Polonya, Romanya ve Slovakya’nın tarım bakanları, AB Komisyonu’na bir mektup göndererek, Ukrayna’dan 2 Mayıs-5 Haziran tarihleri arasında hububat ithal edilmesine ilişkin yasağın kapsamının ve süresinin genişletilmesini talep etti.
Ukrayna, Rusya'nın işgali sonrası tahıl ihracatının yaklaşık yarısını, bloke edilen Karadeniz limanlarından Polonya, Macaristan, Romanya ve diğer sınır ülkelerine yönlendirmek zorunda kaldı. Avrupa Komisyonu ve AB ülkeleri tarafından kolaylaştırılan bu adımın amacı, dünyanın en büyük tahıl üreticilerinden biri olan Ukrayna'ya ekonomik olarak destek vermek ve Ukrayna tahılının küresel pazarlara ulaşmasını sağlamaktı. AB’nin bu kapsamda Ukrayna tahıl ürünleri için gümrük vergilerini askıya alması, sağlık ve veteriner sertifikası zorunluluğunu kaldırması, Ukrayna tahılının Doğu Avrupa ülkelerine daha düşük fiyatlarla girmesini kolaylaştırdı. Ucuz Ukrayna tahılı karşısında rekabet edemeyen ve mahsulü elinde kalan Romanya, Macaristan, Polonya, Çekya, Slovakya ve Bulgaristan’daki üreticiler ise iflasın eşiğine geldi.
Üreticilerden gelen yoğun baskının ardından nisan ayında dört Doğu Avrupa ülkesi - Polonya, Macaristan, Slovakya ve Bulgaristan - yerel tahıl fiyatlarını korumak ve çiftçilerine yardım etmek için tek taraflı olarak Ukrayna tahılına ithalat kısıtlamaları getirdi. Bu tek taraflı yasaklar, Avrupa Komisyonu'nun 2 Mayıs-5 Haziran tarihleri arasında söz konusu beş üye ülkede Ukrayna buğdayı, mısır ve diğer ürünlerin satışını engellemeyi kabul etmesinin ardından kaldırıldı. Ancak AB Komisyonu, Ukrayna tahılının bu ülkelerden transit geçerek başka pazarlara gitmesine izin verdi.
Beş Doğu Avrupa ülkesinin bakanları, Komisyon’a mayıs ayı başında gönderdikleri mektupta tahıl ithalat yasağının, 2 Mayıs'tan önce imzalanan sözleşmeler kapsamında ithal edilen mallar için geçerli olmadığını, bunun da tarihsiz sözleşmelerin gümrükten çekilmesi riskini doğurduğunu belirtti. Tarım bakanları, gümrük makamlarının bu tür belgeleri doğrulayacak ve sorgulayacak araçlara sahip olmaması nedeniyle suiistimal riski bulunduğu uyarısında bulundu. Bakanlar ayrıca ithalat kısıtlamalarının yıl sonuna kadar uzatılmasını talep etti.