Geçtiğimiz yıl buğday ithalatına hız veren Çin’in, mart ayında ABD ve Avustralya’dan toplam 1.5 milyon ton buğday sevkiyatını iptal ettiği bildirildi. Çin’in, daha düşük buğday fiyatlarını yakalamak için böyle bir adım attığı ifade ediliyor.
Konuyla ilgili doğrudan bilgi sahibi olan ticaret kaynakları, Reuters’e yaptıkları açıklamada artan dünya stoklarının fiyatları aşağı çekmesi nedeniyle Çinli buğday ithalatçılarının yaklaşık bir milyon ton Avustralya menşeli buğday sevkiyatını iptal ettiğini ya da ertelediğini söyledi. Bu hamle, ABD hükümetinin mart ayının ilk haftası dünyanın 1 numaralı buğday alıcısı olan Çin'e 500 bin tondan fazla Amerikan buğdayı ihracatının iptal edildiğini bildirmesinin ve uluslararası fiyatların üç buçuk yılın en düşük seviyelerine yakın seyretmesinin ardından geldi. Chicago buğday vadeli işlemleri, dünyadaki arz bolluğu dolayısıyla 2024 yılında %14'ten fazla düşerek Ağustos 2020'den bu yana en düşük seviyesine gerilemiş durumda.
Çin, geçen yıl olumsuz hava koşullarının mahsule zarar vermesinin ardından buğday ithalatını artırmış ve ağırlıklı olarak Avustralya, ABD, Fransa ve Kanada menşeli buğday satın almıştı. Ancak tüccarlar, dünyanın 1 numaralı buğday ihracatçısı olan Rusya'nın beklenen bereketli hasat öncesinde stoklarını eritirken küresel piyasayı ucuz buğdayla doldurmaya başlamasıyla fiyatların düştüğünü, bunun da Çin'in daha düşük fiyatları yakalamak için daha sonra alım yapacağı anlamına gelebileceğini kaydetti. Asya ülkelerine Avustralya buğdayı satan uluslararası bir ticaret şirketinin Singapur merkezli bir tüccar, “Çinli alıcılar Avustralya buğdayı için bazı anlaşmaları iptal etti ve ayrıca sevkiyat zamanını yılın ilk çeyreğinden ikinci çeyreğine, üçüncü çeyreğine kaydırıyorlar.” dedi. Singapurlu başka bir tüccar da ticaret şirketlerinin Avustralya'nın çeşitli limanlarında Çin'e gidecek buğdaylar için ayrılmış olan nakliye kontenjanlarını boşa çıkardığını söyledi.
Avustralya merkezli tarım danışmanlık şirketi Episode 3'ten Andrew Whitelaw, Avustralya buğdayının en büyük alıcısı olan Çin'in söz konusu sevkiyatları dört ya da beş ay önce fiyatlar daha yüksekken yapmış olabileceğini dile getirdi. Whitelaw, “Sevkiyatların iptal edilmesi piyasalar için aşağı yönlü bir işaret. Bunu ister yeniden daha ucuza almak için, ister daha az talep olduğu için yapsınlar, bu yine de piyasada aşağı yönlü bir görünüm.” yorumunda bulundu. ABD Tarım Bakanlığı, Rusya'nın 31 Mayıs'ta sona erecek 2023-24 hasat sezonunda, bir önceki yıl 47,5 milyon ton olan buğday ihracatını 51 milyon tona çıkararak rekor kıracağını öngörüyor.
İptal edilen bir milyon ton buğdayı taşımak için her biri 68 bin ton taşıma kapasiteli yaklaşık 15 Panamax tipi gemi gerekiyor ve bu da Avustralya'nın 2023-24 sezonunda 23 milyon ton olarak beklenen toplam buğday ihracatının %4'ünden fazlasına denk geliyor. Alımlarını iptal eden ya da erteleyen bazı Çinli ithalatçıların, Avustralyalı tedarikçilere taşıma bedeli şeklinde cezalar ödemeyi kabul ettikleri de bildirildi.