Brezilya, kuraklığa dayanıklı genetiği değiştirilmiş (GDO) buğdayın ekimini ve satışını onayladı. Küresel gıda arzı konusundaki korkuların arttığı ve bölgesel kuraklığın tahıl hasadını olumsuz etkilediği bir dönemde alınan karar, bir zamanlar tabu olan GDO’lu buğday için büyük bir destek anlamına geliyor.

Arjantinli Bioceres'in Brezilya'daki ortağı olan tohum şirketi Tropical Melhoramento e Genetica’nın başvurusuna biyogüvenlik kurumu CTNbio'nun verdiği onay ile Brezilya, Arjantin'den sonra Bioceres'in HB4 buğday türünün yetiştirilmesi için yeşil ışık yakan ikinci ülke oldu. Brezilya, buğday üretiminde kendi kendine yeterli hale gelmek amacıyla kuraklığa dayanıklı genetiği değiştirilmiş buğdayları geçtiğimiz yıl test etmeye başlamıştı. Brezilya, Kasım 2021'de de GDO'lu buğdaydan yapılan unun ithalatına izin veren dünyadaki ilk ülke olmuştu.

Dünyanın en büyük tüketici pazarlarından ve gıda ihracatçılarından biri olan Brezilya'nın aldığı karar, ülkede hemen GDO'lu buğday yetiştirileceği anlamına gelmiyor. Ancak bu onay, iklim değişikliği ve Ukrayna'daki savaş küresel bir gıda krizine ilişkin endişeleri artırdıkça, GDO'lu buğdaya yönelik şüpheli yaklaşımlardaki değişikliği yansıtması açısından önemli bulunuyor. Avustralya ve Yeni Zelanda’nın Bioceres'in HB4 buğdayını içeren gıdaların satışı ve kullanımını onaylamasının ardından gelen bu adım, iklim değişikliğine bağlı aşırı hava koşullarının küresel kıtlık riskini artırdığı bir dönemde, kuraklığa dayanabilecek buğday ekimine dünya çapında artan ilginin son işareti olarak değerlendiriliyor.

Soya ve mısır, neredeyse tamamen genetiği değiştirilmiş tohumlarla yetiştirilmesine rağmen hayvanlardan ziyade doğrudan insanlar tarafından tüketildiği için bu teknolojinin buğdayda kullanılmasına şüpheyle bakılıyor.

Breziya’nın kararını memnuniyetle karşılayan Arjantin merkezli Bioceres şirketi, onayı, ‘Brezilya pazarının teknolojiye açılması’ olarak değerlendirdi ve bunun, Arjantin'de yetiştirilen GDO’lu buğday çeşidinin ticarileştirilmesini de kolaylaştıracağını belirtti. Bioceres, GDO'lu buğdayının ‘tüm ortamlarda geleneksel çeşitlerden daha yüksek verim gösterdiğini ve hedeflenen ortamlarda ortalama %43'lük bir verim artışı gösterdiğini’ savunuyor.

BREZİLYALI DEĞİRMENCİLER KARARDAN MEMNUN

Brezilya Bisküvi, Makarna, Endüstriyel Ekmek ve Pasta Üreticileri Birliği (ABIMAPI), söz konusu onayın potansiyel olarak yerel buğday arzını artırabileceğini ve bunun da endüstri maliyetlerini azaltabileceğini kaydetti. Dernek daha önce GDO'lu buğdayın onayına karşıydı. Ancak geçen sene yaptırdığı bir anketin ülkedeki tüketicilerin %70'inden fazlasının GDO'lu buğdaya karşı olmadıklarını ortaya koymasının ardından tutumunu değiştirdi.

Brezilya, soya fasulyesi ve mısırda en büyük küresel ihracatçılardan, ancak buğdayda net ithalatçı konumunda. Ülkede buğdayın yaklaşık %90'ı daha yağışlı olan güney eyaletlerinde üretiliyor. Buğdayın, ülkenin kuzey bölgelerinde de ekilebilmesi, Brezilya'daki buğday üretim miktarlarını önemli ölçüde artırabilir. Brezilya hükümeti, komşu Arjantin'den buğday ithalatına bağımlılığını azaltıp buğdayda ihracatçı bir ülke konumuna gelmek istiyor.

Brezilya’da un sanayini temsil eden Buğday Endüstrisi Derneği (ABITRIGO) da GDO’lu un ithalatına daha önce onay verildiğini hatırlatarak, GDO'lu buğdayın ekimine de yeşil ışık yakılması ile yönetmelik ihtilafları riskinin ortadan kalktığını belirtti ve “Artık son söz tüketicilere ait olacak.” açıklamasını yaptı.