Birleşmiş Milletler (BM), Karadeniz Tahıl Anlaşması’nın kapsamını genişletmek üzere diplomatik girişimlerde bulunuyor. BM’nin bu kapsamda Ukrayna'daki boru hattından Rus amonyak sevkiyatının transit geçişinin yeniden başlatmayı teklif ettiği bildirildi.

Reuters haber ajansı, ismini açıklamadığı bir kaynağa dayandırdığı haberinde, BM’nin, Rus amonyak ihracatının yeniden başlatılması karşılığında Karadeniz tahıl koridoru anlaşmasının daha fazla Ukrayna limanı ve diğer kargoları da kapsayacak şekilde genişletilmesi konusunda görüşmeler yürüttüğünü duyurdu.

Reuters’a göre kaynak, Ukrayna ve Türkiye'nin, Karadeniz tahıl koridorundaki operasyonları iyileştirmeyi amaçlayan yeni öneriyi kabul ettiğini, ancak Rusya'nın henüz cevap vermediğini söyledi. BM Sözcüsü Stephane Dujarric de çarşamba günkü basın toplantısında konuyla ilgili bir soru üzerine görüşmelerin devam ettiğini kaydetti. Dujarric, “BM Genel Sekreteri, (İstanbul’daki) Ortak Koordinasyon Merkezi'nin çalışmalarının kolaylaştırılması ve imzalanan anlaşmanın bir parçası olan amonyak ihracatı konusunda da çalışılması için taraflara bazı fikirler sunmuştu. Bu görüşmeler ve temaslar devam ediyor.” dedi.

Rusya, 17 Mayıs’ta anlaşmanın iki ay uzatılmasını kabul etmiş, ancak Rus tahıl ve gübre ihracatının önündeki engellerin aşılmasını amaçlayan bir anlaşma yapılmadığı takdirde şimdiye dek 30 milyon tondan fazla tahılın dünya piyasalarına ulaştırılmasını sağlayan anlaşmanın sona ereceğini açıklamıştı.

Reuters'a konuşan kaynak, BM'nin Ukrayna, Türkiye ve Rusya liderlerine, ‘tahıl koridorunun işleyişini büyük ölçüde iyileştirecek, karşılıklı yarar sağlayacak belirli bir mekanizma önerisi içeren resmi bir teklif’ sunduğunu ifade etti. Haberde, Ukrayna ve Türkiye’nin, teklif edilen mekanizma üzerinde çalışmaya hazır olduklarını teyit ettiği, ancak Rusya’nın 30 Mayıs itibariyle söz konusu öneriye henüz ‘evet’ demediği aktarıldı. Habere göre öneriye ılımlı yaklaşan Kiev, Moskova ve BM'den, Ukrayna'nın Rusya'nın boru hattı üzerinden amonyak ihraç etmesine izin vermesi halinde tahıl anlaşmasının normal bir şekilde işleyeceğine dair garanti istiyor.

Ukraynalı yetkililer, nisan ortasından bu yana Rus tarafının Karadeniz tahıl anlaşması operasyonlarını ‘sebepsiz yere kısıtladığını’ iddia ediyor. Moskova ise bunu reddederek tüm tarafları, geçen yıl şubat ayında Rusya'nın Ukrayna’yı işgalinin ardından durdurulan, Karadeniz'deki Odesa limanı yakınlarındaki Pivdennyi limanı üzerinden amonyak ihracatının önündeki engellerin kaldırılmasını talep ediyor. Ukraynalı yetkililere göre, söz konusu boru hattının tekrar amonyak pompalamaya hazır hale gelmesi için yaklaşık 30 güne ihtiyaç var.