Arjantin, birçok tarım ürününün önde gelen ihracatçılarından biri. Arjantin’in gıda ürünleri, bölgedeki tarımsal ürün pazarını domine ediyor. Ülkenin toplam ihracatının üçte ikisi tarıma dayalı. En önemli ihraç ürün olan mısırı, buğday ve arpa takip ediyor. Global tahıl ticaretinde yüzde 15’lik pay Arjantin’e ait. 2020/21 döneminde ülkenin buğday ihracatının 13,4 milyon tona ulaşması bekleniyor.

Latin Amerika’nın en büyük üçüncü ekonomisi Arjantin, yaklaşık 44 milyon nüfusa sahip. Ülke, hem enerji hem de tarım bakımından çok çeşitli doğal kaynaklara sahip. 2,8 milyon kilometrekarelik yüzölçüme sahip olan Güney Amerika ülkesine çok bereketli topraklar bahşedilmiş. Büyük ölçekli tarım ve hayvancılık sektörlerini barındıran Arjantin, önde gelen gıda üreticileri arasında yer alıyor.

Bununla birlikte, ekonomik büyümede dalgalanmalar ve biriken yapısal sorunlar, ülkenin gelişimine ket vuruyor. Arjantin’de kent yoksulluğu, nüfusun yüzde 35,5’ini etkiliyor. Finansal dalgalanmalardan dolayı ülkede 2018 yılında IMF programının uygulanmasına ihtiyaç duyuldu. Arjantin ekonomisi hassas bir dengede durmaya devam ediyor. Arjantin pezosu, 2018’den bu yana yüzde 68 değer kaybetti. Yıllık enflasyon yüzde 50’nün üzerinde. GSYİH’nin 2018’de yüzde 2,5 oranında düşmesinin ardından, ülke ekonomisi 2019’da da yüzde 2,2 oranında küçüldü.

Arjantin, uzun süredir dünyanın en büyük tarım ülkelerinden biri. Bereketli toprakları sayesinde özellikle tahıl üretimi ve hayvan yetiştiriciliğinde rekabet gücüne sahip olan ülkede hem endüstriyel hem de küçük çiftliklerden oluşan çok geniş bir ağ faaliyet gösteriyor. Arjantin soya fasulyesi üretiminde ve ihracatında ABD ve Brezilya’nın ardından üçüncü sırada geliyor. Dünyadaki tahıl üretiminin yüzde 5’ini tek başına gerçekleştirirken, büyük miktarlarda buğday ve mısır ihraç ediyor. Global tahıl ve yan ürünleri ticaretinin yüzde 15’lik paya sahip.

Hem enlem hem boylam olarak geniş bir yayılma alanına sahip olmasından dolayı Arjantin’de çok çeşitli iklimler görülüyor. Yüzölçümünün geniş olması sayesinde ülkede tarım ve hayvancılık için elverişli çok büyük araziler mevcut. Farklı iklim bölgeleri, Arjantin’in çok çeşitli tahıl, yağlı tohum, sebze ve kuruyemişler ile et ve süt ürünleri üretmesine imkan sağlıyor. Üretim genellikle iç tüketimden çok daha fazla olduğu için, Arjantin birçok tarım ürününün önde gelen ihracatçıları arasında yer alıyor. Arjantin’de tahıl üretimi daha çok Córdoba, Santa Fe ve Buenos Aires eyaletlerinde yoğunlaşıyor. Bu üç eyalet, ülkenin tahıl üretiminin %80’ini gerçekleştiriyor.

Arjantin’in gıda ürünleri, bölgedeki tarımsal ürün pazarını domine ediyor. Arjantin’in toplam ihracatının üçte ikisi tarıma dayalı. En önemli ihraç ürün olan mısırı, buğday ve arpa takip ediyor. Ülkede tarım sektörünün gelişmesinde hem iklim şartları hem de nakliye sektöründeki başarı etkili oluyor. ACSOJA gibi tarım kuruluşları, üretim ve sanayi alanlarında bilimsel ve teknolojik araştırmaların yanı sıra tarım ürünlerinin ticarileştirilmesine yardımcı oluyor ve ülke tarımının büyümesine destek veriyor.

15 MİLYON TON BUĞDAY İHRACATI

Güney yarımküredeki önemli tahıl üreticileri ve ihracatçıları arasındaki konumunu yeniden güçlendiren Arjantin özellikle buğday üretiminde öne çıkıyor. Buğday ve buğday ununda dünyanın en büyük ihracatçılarından biri olan ülke, kişi başına düşen buğday tüketiminde de Güney Amerika’da lider durumda. Macri yönetiminde uygulamaya konulan politikalar sayesinde buğday ekilen alanlar daha da genişledi. Ülkede tahıl sektörü, hükümet yardımlarına bel bağlamaktan çok kendi oluşturduğu kuruluşların sağladığı desteklere dayanıyor.

Arjantin’de buğday ekilen alanların, fiyat teşviklerine bağlı olarak 2 milyon hektar daha artması ve üretimin 2025 yılı itibariyle 21 milyon tona ulaşması bekleniyor. İç tüketimin ise 6-7 milyon ton civarında olmaya devam edeceği öngörülüyor. Bu durumda, her yıl 14-15 milyon ton civarında buğdayın ihraç edilmesi mümkün olabilecek.

Amerikan Tarım Bakanlığı’nın (USDA) tahminlerine göre, 2020/21 sezonunda Arjantin’de 20 milyon ton buğday üretilecek. Global fiyatların olumlu seyretmesi sayesinde, çiftçilerin buğday üretimine ilgisi yüksek. Bu yıl ayrıca teknoloji ve tarım girdilerine daha fazla yatırım yapıldı.

Bu sezon buğday ihracatının (un dahil) 13,4 milyon tona ulaşması bekleniyor. Geçmişte olduğu gibi, ihracat daha çok Güney Amerika ülkelerine yapılacak. Brezilya’ya (un hariç) 6 milyon ton buğday gönderilecek. Bölge ülkelerinden Şili, Peru ve Ekvador da Arjantin buğdayının müşterileri arasında. yer alacak. Güneydoğu Asya’da Endonezya, Vietnam, Bangladeş, Tayland ve Malezya’ya da önemli sevkiyatlar yapılacak. Kuzey Afrika ülkelerinin de önemi pazarlar arasında yer alması bekleniyor.

Arjantinli üreticiler, hükümetin buğday ihracatında vergiyi yüzde 12’den yüzde 15’e çıkarmasından endişeli. Kongre, bu adımı atması için hükümete yetki vermişti. 2019’da iktidara gelen yeni hükümet, buğday ihracatında vergiyi yüzde 12’ye sabitlemişti. Daha önce, döviz kuruna göre dalgalanan ihracat vergisi ortalama yüzde 6,7 düzeyindeydi. Ancak Tarım Bakanlığı, hükümetin vergiyi daha da artırma planını olmadığını belirtiyor.

ARPA

USDA, 2020/21 sezonunda arpa ihracatının 2,4 milyon ton olacağını öngörüyor. Bu miktarın yarısı malt arpası, kalanı ise yemlik olacak. Tüccarlar, Çin’in Avustralya’dan gelen arpaya yüksek gümrük tarifesi uygulamasından dolayı Arjantin’de üretilen orta kalitede arpanın Çin’e daha büyük miktarlarda satılabileceğini düşünüyor. Buna karşılık, Suudi Arabistan’ın yemlik arpada Avustralya’ya yönelmesi ile bu ülkeye yapılacak ihracatın da azalacağı tahmin ediliyor. Ekvador ve Peru’nun da malt arpası için Arjantin yerine Avustralya’yı tercih etmesi muhtemel.

MISIR

Mısır, Arjantin’de en çok üretilen tahıllardan biri. USDA öngörülerine göre, 2020/21 sezonunda mısır üretimi 47,6 milyon tona düşecek. İhracat ise 33 milyon ton civarında olacak. Bu miktarın yüzde 20-25’inin Vietnam’a sevk edilmesi bekleniyor. Diğer Güneydoğu Asya pazarları ile Afrika ülkeleri Vietnam’ı takip edecek. Arjantin’de mısır ihracatı, mart ayındaki hasat başlangıcı ile Brezilya’nın zafrinha mısırının piyasaya çıktığı Temmuz/Ağustos ayları arasında yoğunlaşıyor. Yılın ikinci yarısında ise ihracat kademeli olarak azalıyor.

DEĞİRMENCİLİK SEKTÖRÜ

Buğday değirmenciliği, Arjantin’de buğday sektörüne değer katan önemli bir bileşen. Unlu mamüllere dönüştürüldüğünde, unun değeri yaklaşık sekiz kat artıyor. Arjantin Değirmencilik Endüstrisi Federasyonu verilerine göre, ülkedeki 190 değirmende yıllık 13,5 milyon tonluk un öğütme kapasitesi mevcut. 2001-2014 döneminde rekabet dolayısıyla ülkede 100 yeni değirmen inşa edildi. Ancak sektör düşük kârlılık oranıyla ve bazen de zararına çalışıyor. Kapasite kullanım oranları yüzde 50 civarında.

Ülke genelinde un değirmenleri şu şekilde dağılmış durumda: Buenos Aires’te 84, Córdoba eyaletinde 39, Santa Fe’de 24, Entre Ríos’ta 15, Tucumán’da altı, Salta’da beş, La Pampa’da, San Juan ve Jujuy’da 2’şer, San Luis, Santiago del Estero ve Chaco’da 1’er adet.

Arjantin’deki değirmenlerin 29’u günde 360 tondan fazla öğütme kapasitesine sahip. 61 değirmen 120 ila 360 ton, 49 değirmen 34 ila 120 ton ve 45 değirmen ise günde 34 tondan daha düşük kapasiteye sahip.

Buğday ve mısır değirmenlerine, iç piyasada satılan ürün miktarına bağlı olarak teşvik veriliyordu. Ancak bu teşvikler 2017’de kaldırıldı. Buğday ithalatında %10, un ithalatında %12, diğer buğday alt türlerinde ise %16’lık gümrük vergisi bulunuyor.

Arjantin’de değirmencilik sektörü, iç piyasaya ve yakın pazarlara odaklanmış durumda. Buğday üretimini sınırlı miktarda artmasının beklendiği ve küçük ölçekli değirmenlerin yer aldığı Arjantin’in global un pazarlarında güçlü bir varlık göstermesi ihtimali düşük. Arjantinli değirmencilerin, şu anda olduğu gibi, iç talebi karşılamaya ve civardaki Mercosur ülkelerine ihracat yapmaya devam etmesi bekleniyor.