Güney Amerika’nın en büyük ikinci ekonomisi olan Arjantin’de tarımsal endüstri kilit sektörler arasında. Ülkenin toprakları ve iklimi, özellikle hububat üretimi ve hayvancılık için olağanüstü bir potansiyel sunuyor. 2015 sonunda iktidara gelen Mauricio Macri, ticaretin ve yatırımların önünü açan reformlar hayata geçiriyor. FAO, buğday ihracatında dünya yedincisi, soya fasulyesi ve mısır ihracında da dünya üçüncüsü olan Arjantin’in hububat üretiminde yakaladığı ivmenin önümüzdeki 10 yıllık süreçte artarak devam edeceğini öngörüyor.

Latin Amerika’daki en büyük üçüncü ülke olan Arjantin, bölgenin en zengin ülkelerinden. 44 milyon nüfusu bulunan ülke, eğitimli bir iş gücüne, zengin doğal kaynaklara ve çeşitlilik gösteren bir endüstriye sahip. Brezilya’nın ardından Güney Amerika’nın en büyük ikinci ekonomisi olan Arjantin, 2002 ile 2011 yılları arasında, yakaladığı yıllık ortalama yüzde 7.1’lik büyüme oranı ile ekonomisini ikiye katladı. Tarımsal endüstrinin büyük rol oynadığı ülkenin gösterdiği bu performans, aynı dönemde hammadde fiyatlarındaki artışla paralellik arz ediyor. Arjantin başta tarım olmak üzere altyapı, sağlık, bilgi teknolojileri, enerji ve madencilik alanlarında önemli yatırım ve ticaret fırsatları sunuyor.

Tarımsal endüstrinin kilit sektör olduğu ülke, birçok üründe dünyanın önde gelen üreticileri arasında yer alıyor. Ülkenin doğal kaynaklar bakımından oldukça bereketli bir coğrafyası var. İklimi, birçok tarım ürününün üretilmesine müsait. Ülke toprakları ve iklimi, özellikle hububat üretimi ve hayvancılık için olağanüstü bir potansiyel sunuyor. Zaten ayçiçek yağı, soya fasulyesi, bal, limon ve sığır eti üretiminde dünyanın lider ülkeleri arasında.

Arjantin Gayri Safi Milli Hasılası’nın yüzde 18’ini tarım karşılıyor. Tarımın istihdamdaki payı da yüzde 15. 2016 yılında ülkenin toplam ihracatının yüzde 65’i tarımsal endüstri ürünleriydi. 17 bin 800 gıda işleme şirketi bulunan ülke, tarım ürünlerini 180 ülkeye gönderiyor.

Yüksek enflasyon rakamlarından muzdarip olan Arjantin, yatırımcıların güvenini tekrar kazanmayı ekonomi politikasının merkezine koyan Mauricio Macri’nin Aralık 2015’te iktidara gelmesiyle büyük mesafe kat etti. Macri’nin yatırım ve ihracatı teşvik eden reformları kısa sürede meyvesini verdi. Bu kapsamda en önemli politika değişikliği tahıl ve et ihracatında vergilerin 2016 yılında kaldırılması oldu. Macri, soya fasulyesinde de vergileri tedrici olarak 2022’ye kadar sıfıra düşürme kararı aldı. Tarımsal altyapı ve lojistiğin iyileştirilmesi adına da 109 milyon dolarlık bir program hayata geçirildi. Özellikle ihracat vergilerinin birçok kalemde düşürülmesi ve bazılarında da kaldırılması tahıl üretimi ve ihracatında etkisini hemen gösterdi. Güney Amerika ülkesi 2017/2018 sezonunda tahıl ve yağlı tohumlar üretiminde tarihî bir rekora imza atarak 136 milyon ton gibi yüksek bir rakam elde etti.

Ülke şu an buğday ihracatında dünya yedincisi, soya fasulyesi ve mısır ihracında da dünya üçüncüsü. BM Gıda ve Tarım Örgütü(FAO), Arjantin’in hububat üretiminde yakaladığı bu ivmenin önümüzdeki 10 yıllık süreçte artarak devam edeceğini öngörüyor. Bu süreçte soya fasulyesi üretiminin yüzde 18, mısır üretiminin yüzde 31, buğday üretiminin yüzde 27 ve diğer iri taneli tahıllarda da üretimin yüzde 27 oranında artış göstereceği tahmin ediliyor. 10 yıllık süreçte ülkenin dünya piyasalarına buğday arzının da yüzde 42 oranında artması bekleniyor.

BUĞDAY İHRACATI YÜKSELİŞTE Buğday ve un arzında dünyanın önde gelen ülkelerinden olan Arjantin, aynı zamanda Güney Amerika kıtasının en büyük buğday tüketicisi konumunda. Ülkede yıllık ortalama tüketim 5-6 milyon ton civarında.

Devlet Başkanı Macri’nin reformları buğday ekim alanını ve üretimini hızla artırdı. 2014’ten bu yana buğday üretimi yüzde 63, ihracatı da yüzde 150 oranında arttı. Kalitenin de yükselmesi ile birlikte Arjantin buğdayına talip olan ülke sayısı da 23’ten 45’e çıktı.

Buğday ekim alanı geride bıraktığımız sezonda 5.7 milyon hektarken, bu rakam yeni sezonda 5.9 milyon hektar. Bu artışta, yükselen tahıl fiyatlarının üreticileri iştihanı kabartması da etkili.

2017/2018 sezonunda dört ay süren kuraklık Arjantin’in en büyük tarımsal üretim kalemleri olan soya fasulyesi ve mısırı vurdu. Fakat nisan ayından sonra görülen yağışlar, buğday ekimi için olumlu bir atmosfer oluşturdu. ABD Tarım Bakanlığı (USDA), Arjantin’in buğday üretimi ve ihracatının 2018/2019 sezonunda rekor kıracağını öngörüyor. USDA’ya göre Latin Amerika ülkesi, yeni sezonda 20 milyon ton buğday üretecek, bunun 14.2 milyon tonunu da yurt dışına satacak. Ülke buğday üretimi ve ihracatında geçtiğimiz sezon rekor rakamlara ulaşarak, sırasıyla 17.75 milyon ton üretim ve 12.5 milyon ton ihracat hacmi yakalamıştı.

MISIR İHRACATI ZİRVEDE Ülkede mısır ekiliş alanı da geçen yıla göre yüzde 5 artışla 8.9 milyon hektar olarak tahmin ediliyor. Ancak kuraklığın etkisi ve verimdeki düşüşün rekolteyi aşağı çekeceği öngörülüyor. Resmî makamlara göre mısır üretimi, 2017’ye göre yüzde 15 düşerek 42 milyon tonda kalacak. Ancak bu rakam yine de son beş yılın ortalamasından yüzde 10 daha fazla. Arjantin’in 2017/2018 döneminde dünya piyasalarına 26 milyon ton gibi rekor bir hacimde mısır sunması bekleniyor. Ülkede mısır tüketimi de artış eğiliminde. Gelecek sezon mısır tüketiminin 13 milyon ton olarak gerçekleşeceği öngörülüyor.

SOYA FASULYESİ ÜRETİMİ SON ALTI YILIN EN DÜŞÜK SEVİYESİNDE Arjantin’in son dönemde karşılaştı en büyük kuraklık, ABD ve Brezilya’nın ardından dünya üçüncüsü olduğu soya fasulyesi üretimine de darbe vurdu. Soya fasulyesi üretiminin geçen yıla göre dörtte bir azalarak 37.6 milyon tonda kalması öngörülüyor. Bu da son altı yılın en düşük rakamı demek. Dünya piyasalarında Arjantin’deki kuraklığın ortaya çıkardığı soya fasulyesi arzı açığını ise komşu Paraguay doldurmaya hazırlanıyor. Paraguaylı çiftçilerin bu yıl soya fasulyesi üretimini artırmaları ve ülkenin, soya ihracatında ilk kez Arjantin’i geçmesi bekleniyor. Arjantin’de ilk tahminlere göre 55 milyon ton olarak beklenen soya rekoltesinin kuraklık sebebiyle 40 milyon tonun da altına düşecek olması üzerine, bu ülkedeki soya işleyicileri bile yönlerini ABD’ye çevirdi. Arjantin, ürettiği soya fasulyesini hammadde olarak ihraç etmek yerine ülke içinde işliyor.

ARJANTİN DEĞİRMENCİLİK ENDÜSTRİSİ Arjantin Değirmencilik Endüstrisi Federasyonu’na (FAIM) göre, Güney Amerika ülkesinin öğütme kapasitesi 13.5 milyon ton. Ülkede 196 adet değirmen tesisi buluyor. Ülkede kayıt dışı rekabetin sağladığı kârlılık dolayısıyla değirmencilik sektörüne rağbetin artması sonucu sadece 2011-2014 yılları arasında 100 yeni değirmen kuruldu. Ancak şimdi ise yüzde 50 oranındaki kapasite fazlası ve haksız rekabet sebebiyle değirmencilik sektöründe kârlar ciddi oranda düşmüş durumda ve hatta bazı işletmeler zarar etmekte. FAIM Başkanı Diego H. Cifarelli Kasım 2016’da Değirmenci Dergisi’ne verdiği mülakatta, sektördeki sıkıntıları, “Buradaki en önemli problem, işlerin yeterince şeffaf olmaması ve kapasite fazlalığı. Bu alanlarda çok çaba sarf ediyoruz. İstediğimiz sonuçları alamazsak, Arjantin’deki değirmen firmalarının geleceği zora girecek.” sözleriyle dile getirmişti.

Arjantinli değirmenciler, özellikle un ihracatını artırarak düzlüğe çıkmak istiyor. 2013 yılında 108 bin ton buğday unu ihraç eden Arjantin değirmencilik endüstrisi, 2016’da ise bu rakamı 621 bin tona çıkardı. Henüz resmi olmayan rakamlara göre de Arjantinli değirmencilerin dünya piyasalarına sunduğu un ise 700 bin ton. Arjantin ununun en büyük alıcıları bölge ülkeleri Brezilya ile Bolivya. Arjantin’in un ihracatında Brezilya yüzde 49 ile birinci sırada yer alırken, Bolivya da yüzde 47’lik pay ile ikinci sırada.