ABD Tarım Bakanlığı (USDA), 12 Eylül’de açıkladığı son
Dünya Tarımsal Arz ve Talep Raporu'nda (WASDE), 2023/24 sezonu küresel buğday
arzı, tüketimi, ihracatı ve nihai stok tahminlerini geçen aya kıyasla aşağı
yönlü revize etti. Dünya buğday tüketiminin, üretimi aşarak rekor kıracağını
tahmin eden USDA’ya göre en büyük ilk on ihracatçı ülkedeki kapanış stoku 60
milyon tona düşerek, son 11 yılın en düşük seviyesine inecek.
Başta Avustralya, Kanada, Arjantin ve AB'de düşük üretimin Ukrayna'daki artışla kısmen dengelendiğini kaydeden USDA, küresel buğday arzını, ağustos ayı tahminine göre 7,2 milyon ton düşürerek 1.054 milyon ton olarak verdi. Gerçekleşmesi halinde bu, 2018/19 sezonunda bu yana dünya buğday üretiminde yıllık bazda yaşanan ilk düşüş olacak.
USDA, 3 yıllık rekor üretimin ardından, 2023/24 sezonu küresel buğday üretiminin, birçok önemli ihracatçı ülkede rekoltenin düşmesiyle birlikte azalacağını tahmin ediyor. USDA’nın 2023/24 sezonu dünya buğday rekoltesi tahmini 787 milyon ton. Bu öngörü, geçen sezonki üretimin 3; ağustos ayı tahminin ise 6 milyon ton altında. En büyük on ihracatçı arasındaki AB, Rusya, Kanada, Avustralya ve Kazakistan’da yıllık bazda rekolte düşüşleri öngörülüyor.
Geçtiğimiz ayki kurak hava koşullarının rekolte beklentilerini olumsuz etkilediği iki büyük buğday ihracatçısı Avusturalya’da üretim tahmini 3 milyon ton düşüşle 26 milyon ton; Kanada’da 2 milyon ton azalışla 31 milyon ton olarak verildi.
BUĞDAY TÜKETİMİ REKOR
KIRACAK
Küresel buğday arzındaki azalmaya rağmen, dünya buğday tüketimi öngörüsü ise neredeyse değişmedi. USDA, dünya buğday tüketiminin 2023/24 döneminde üretimi aşarak rekor kıracağını tahmin ediyor. Gıda, tohum ve endüstriyel kullanımdaki azalmanın, yem ve rezidüel kullanımındaki artışla büyük ölçüde dengeleneceğini belirten USDA, 2023/24 sezonu dünya buğday tüketimini 796 milyon ton olarak öngörüyor.
USDA, Avustralya, Kanada ve AB'deki düşüşlerin Rusya ve Kazakistan'daki artışlarla kısmen dengeleneceği öngörüsüyle küresel buğday ticareti tahminini de geçen aya kıyasla 2,1 milyon ton azaltarak 207 milyon olarak verdi.
USDA, dünya kapanış stoku tahminini ise ağustosa göre 7 milyon ton düşüşle 258 milyon ton olarak öngördü. Bu da, kapanış stoklarının 2015/16 sezonunda bu yana en düşük seviyeye gerilemesi anlamına geliyor.
Arzın daraldığı bir ortamda artan talebi karşılamak için birçok ana ihracatçı ülke buğday stoklarına başvuracak. Yıllık bazda en büyük düşüşler AB ve Rusya'da yaşanacak. Dünyanın en büyük ilk on buğday ihracatçısındaki (Rusya, AB, Ukrayna, ABD, Kanada, Avustralya, Kazakistan, Arjantin, Türkiye ve Brezilya) toplam kapanış stokunun 60 milyon tona düşeceği öngörülüyor. Bu da, ana ihracatçılardaki stokların 2012/13 sezonundan bu yana en düşük seviyeye gerilemesi anlamına geliyor. İhracatçı stokları, küresel piyasa için arz mevcudiyetinin belirlenmesinde önemli bir gösterge olarak kabul ediliyor.