Asya Kıtasında Fazla yağıştan dolayı, Çin’in çeltik üretiminde 2015 yılına kıyasla, 2016 yılında bir azalma söz konusu olmuştur. Aynı zamanda, Güney Kore, Malezya, Endonezya, Sri Lanka ve Vietnam’da da ürün kaybı söz konusu olmuştur.

Ancak, söz konusu bu ülkelerdeki ürün kaybını, Filipinler, Tayland, Hindistan, Kamboçya, Tayvan, İran, Irak, Japonya, Kuzey Kore, Laos, Myanmar, Nepal ve Pakistan’da elde edilen ürün artışları telafi etmiştir.

Afrika Kıtasında Uzun zaman sonra, Afrika kıtasında 2016 yılında en yüksek ürün miktarı elde edilmiştir. Bu değer 30,2 milyon tondur. Bölgede, Gine, Mali, Nijerya, Tanzanya ve Mısır’da elde edilen ürün artışları, Fildişi Sahili, Malavi, Moritanya ve Zambiya’da yağışların geç gelmesi ve zayıf düşmesi sonucu meydana gelen ürün azalışını telafi etmiştir.

Amerika’da Güney Amerika’da uygun olmayan hava koşulları ve fiyatların düşük olması nedeniyle, Arjantin, Bolivya, Brezilya, Ekvator, Guyana, Paraguay, Uruguay ve Venezüella’da çeltik üretiminde azalma meydana gelmiştir. Bunun sonucu olarak, bu kıtada son altı yılın en düşük rekoltesi 26,1 milyon ton olarak gerçekleşmiştir.

Kuzey Amerika’da Ağustos ayında meydana gelen su baskınlarına rağmen, üründe azalma meydana gelmemiş ve 10,6 milyon ton gibi rekor seviyede ürün elde edilmiştir.

Avrupa Kıtasında Avrupa’da 2016 yılında elde edilen ürün miktarında 2015 yılına göre bir değişme gözlenmemiştir. Ancak, Rusya’da bir miktar artış olmuştur. İtalya’da yüksek verim elde edilmiştir. Ancak, İspanya ve Portekiz’de uygun olmayan hava koşulları nedeniyle üründe azalmalar meydana gelmiştir. Aynı zamanda, Bulgaristan, Romanya, Fransa ve Yunanistan gibi diğer Avrupa Birliği ülkelerinde de üründe azalışlar gözlenmiştir.

DÜNYA ÇELTİK EKİM ALANI, ÜRETİMİ VE VERİMİ Dünya çeltik ekim alanı son yıllarda 160 milyon hektarın üzerine çıkmıştır. Çeltik üretimi ise 740 milyon ton civarındadır. Çeltik verimi dekar başına 450 kg civarındadır. Çeltik üretiminin artmasında, hem ekim alanında hem de verimdeki artışlar etkili olmuştur. Tablo-1’de son yıllardaki dünya çeltik ekim alanı, üretimi ve verimleri görülmektedir.

DÜNYA PİRİNÇ TÜKETİM PARAMETRELERİ Dünya genelinde üretilen pirinç miktarının kullanım parametreleri Tablo-2’de görülmektedir. Dünya çapında üretilen çeltiğin 390 milyon tonluk kısmı insan beslenmesinde kullanılmaktadır. 18 milyon tonu hayvan beslenmesinde, 79 milyon tonu ise diğer amaçlar için kullanılmaktadır. 40 milyon tonluk kısmı ise ticarete konu olmaktadır. 170 milyon tonluk kısmı ise stok olarak tutulmaktadır.

ÖNEMLİ PİRİNÇ İHRACATÇISI ÜLKELER Dünyada en fazla ihracat gerçekleştiren beş ülkenin ihracat miktarları Grafik-1’de verilmiştir. 2011 yılına kadar dünyanın en çok pirinç ihracat eden ülkesi Tayland’dı; dünyada ticarete konu olan pirincin üçte biri Tayland tarafından sağlanıyordu. Ancak son yıllarda Hindistan onu geçerek birinci sıraya yerleşmiştir. Bu durum grafikte daha iyi görülmektedir.

BAZI ÖNEMLİ PİRİNÇ İHRACATÇISI ÜLKELERİN İHRACAT FİYATLARI Tablo-3’de önemli pirinç ihracatçısı ülkelerin son yıllardaki pirinç ihracat fiyatları verilmiştir. Tabloda görüldüğü gibi, 2008 yılından bu yana dünya pirinç fiyatlarında devamlı bir düşüş görülmektedir. Türkiye’de en fazla ekim alanına sahip Osmancık pirincinin fiyatını, onun piyasada en önemli rakibi olan, orta taneli Kaliforniya pirinci ile karşılaştırdığımızda, her ikisinin fiyatında düşme söz konusu olmuştur. 2016 yılında Kaliforniya pirincinin fiyatı 650 Amerikan doları civarındayken, Osmancık pirincin fiyatı ise 930 dolar civarındadır. Amerikan Kaliforniya pirincinin fiyatına yüzde 45 gümrük vergisini ilave ettiğimizde, o da 940 dolar civarına gelmektedir, ancak buna nakliye ve diğer masraflar ilave edilmemiştir. Bu şekilde, uygulanan gümrük vergisi ile yerli üretim Osmancık pirinci korunmuş olmaktadır.

Önemli Pirinç İthalatçısı Ülkelerin İthalat Miktarları Dünyada son yıllarda, önemli pirinç ithalatçısı ülkeler olarak, Çin, Filipinler, Suudi Arabistan, Endonezya, Malezya, İran, Irak ve Bangladeş ilk sıraları almışlardır. Bu durum Grafik-2’de görülmektedir.

TÜRKİYE’DE 2016 YILI ÇELTİK ÜRETİMİ, İTHALATI VE İHRACATI

Çeltik Üretimi Türkiye’de son yıllarda kayıt edilen çeltik ekim alanı, üretimi ve verim değerleri Tablo-4’de verilmiştir. Son yıllarda Türkiye’nin çeltik ekim alanı 100 milyon hektarın üzerine çıkmıştır. Çeltik üretimi ise 800-900 bin ton arasında gerçekleşmiştir. Dekar başına çeltik verimi ise 800 kg civarındadır.

Türkiye Pirinç İthalat ve İhracat Miktarları Türkiye’nin son yıllarda ithal ettiği pirinç miktarı ile ithalata ödenen döviz miktarları Tablo-5’de görülmektedir. Tabloda de görüldüğü gibi Türkiye halen pirinç ithalatına önemli miktarda para ödemektedir. Tablo-6’da verilen Türkiye pirinç tüketim değerleri incelendiğinde, Türkiye’de üretilen pirinç miktarının, iç tüketimimizi karşılama oranı, son yıllarda ortalama yüzde 80 civarında gerçekleşmiştir. Bu nedenle, Türkiye yıllık 100-150 bin ton civarında pirinç ithal etmek zorundadır.

Türkiye’de 2016 Yılı Çeltik Sezonunun Değerlendirilmesi 2016 yılında, Türkiye çeltik ekim sezonunda, yağışsız, kurak ve güneşli geçen hava koşulları yaşanmıştır. Uzun boylu ve yapraklı çeşitler, yağışsız hava koşullarında, daha fazla kuru madde üretimi yaparak, önceki yıllara nazaran daha yüksek verim vermişlerdir

Havaların sıcak gitmesine rağmen, yağış olmaması nedeniyle, nispi rutubet değerleri düşük olmuştur. Bu durum, yanıklık hastalığı riskini azaltmıştır. Dane dolum dönemi, önceki yıllara göre havaların daha sıcak ve güneşli gitmesi nedeniyle, daha kısa olmuştur. Bu da 1000 tane ağırlığı değerini düşürmüştür.

2016 yılı çeltik yetişme sezonunda, ürününe normal yetiştirme tekniği yöntemlerini uygulayan çiftçiler, Türkiye ortalama veriminin üstünde verim değerlerine ulaşmışlardır. Ancak, bazı kırmızı çeltik ve ot yoğunluğunun fazla olduğu sahalarda, kısa boylu çeşitler, kırmızı çeltik ve yabancı otlar ile iyi rekabet edememelerinden dolayı, düşük verim vermişlerdir.